بیم و امیدهای سفر وزیر امور خارجه سوریه به بغداد

دیپلماسی ایرانی: دولت عراق در اولین موضع رسمی خود در قبال تحولات سوریه تاکید کرد سفر قریب‌الوقوع اسعد الشیبانی، وزیر امور خارجه سوریه به بغداد پیام‌های بسیاری دارد و عراق تمایل داشت که این سفر زودتر از اینها انجام می‌شد.

در حالی که الشیبانی دریافت دعوت رسمی از عراق برای سفر به این کشور را تایید کرد، باسم العوادی، سخنگوی دولت عراق موضع رسمی بغداد را اعلام کرد و بر عدم وجود هر گونه شرطی از جانب عراق برای سوریه جدید تاکید کرد. العوادی گفت که فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق نیز احمد الشرع، رئیس جمهوری دوره انتقالی سوریه را برای حضور در نشست سران کشورهای عربی که به زودی در ماه مه در بغداد برگزار می‌شود، به عراق دعوت کرده که این امر نشان دهنده اهتمام بغداد به مشارکت سوریه در این رویداد مهم است. سخنگوی دولت عراق در ادامه تاکید کرد عراق و دولت آن به سرعت از وضعیت جدید سوریه استقبال و آمادگی خود برای همکاری را ابراز و بر عدم دخالت در امور داخلی آن و احترام به اراده ملت سوریه در انتخاب رئیس جمهور خود تاکید کردند. العوادی گفت که عراق تمایل داشت این سفر زودتر انجام می‌شد اما بغداد ترجیح داد اندکی صبر کند تا نگرانی برخی کشورهای عربی کاهش یابد و فرصتی به اداره جدید سوریه داده شود تا بتواند نهادهای خود را تحکیم کند. این چیزی است که طی هفته‌های گذشته محقق شده است. وی افزود سفر وزیر امور خارجه سوریه به بغداد صفحه جدیدی از روابط میان دو کشور برادر را می‌گشاید که مبتنی بر همکاری و احترام متقابل و شامل پرونده‌های مهم و در راس آن پرونده امنیتی است. سخنگوی دولت عراق گفت که کشورش به دنبال تحمیل شروط بر سوریه یا مطالبات از این کشور نیست بلکه همکاری جدی میان دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سرمایه گذاری و امنیتی و غیره را خواهان است. العوادی ضمن اشاره به وجود نگرانی امنیتی غیر قابل انکار از جانب عراق بیان کرد که این نگرانی با همکاری امنیتی اولیه میان دو کشور رو به کاهش است. وی تاکید کرد با تکمیل تشکیل نهادهای جدید سوریه این همکاری تقویت و امنیت و ثبات دو کشور محقق خواهد شد.

صباح العکیلی، تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که سفر الشیبانی به عراق بر بررسی جزئیات نشست آینده سران کشورهای عربی در بغداد متمرکز خواهد بود.

کارشناسان بر این باورند که این سفر می‌تواند فرصتی تاریخی برای بهبود روابط میان دو کشور و بازگرداندن روابط به روند طبیعی خود باشد.

العکیلی به اختلاف نظرها در مورد روابط با سوریه اشاره و بیان کرد در حالی که برخی خواستار روابط متوازن با دمشق هستند، گروهی دیگر این امر را رد می‌کنند و بر این باورند که اداره کنونی سوریه فاقد مشروعیت است. وی گفت که برخی معتقدند به علت پرونده‌های مشترک میان دو کشور و در راس آن پرونده‌های امنیتی و مبارزه با تروریسم، عدم قطع روابط با سوریه امری ضروری است چرا که گذرگاه سوریه به عنوان یک مسیر اصلی برای ورود گروه‌های تروریستی به شمار می‌آید و عراق در چارچوب شرایط فعلی، در حال هماهنگی روابط متوازن با سوریه است. این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود که با وجود منافع سیاسی و اقتصادی بسیاری که دو کشور را به یکدیگر پیوند داده و نگرانی‌های مشترک درباره گروه‌های تروریستی به ویژه داعش، روابط دو کشور برادر اخیراً سرد بوده که علت آن اختلاف در منافع و تفاوت مواضع سیاسی داخل عراق در قبال وضعیت سوریه جدید است. این مساله موجب شد تا عراق در اعلام موضع رسمی خود در قبال تحولات اخیر سوریه تامل کند. دعوت از وزیر امور خارجه سوریه برای سفر به عراق در این راستاست به ویژه که عراق برای میزبانی از نشست سران کشورهای عربی آماده می‌شود.

این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود که عراق در تلاش است تا از طریق این سفر مواضع خود با کشورهای عضو اتحادیه عرب به ویژه در مسائل در دستورکار نشست سران کشورهای عربی مانند پرونده اقتصادی و امنیتی و مسأله فلسطین که ممکن است پس از اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا با شدت بیشتری مطرح شود، هماهنگ کند.

در تحلیل اهداف عراق از احیای روابط با سوریه، صلاح بوشی، رئیس مرکز عراق بیان کرد آنچه در درجه اول برای بغداد مهم است، توسعه روابط دو جانبه میان دو کشور و تامین امنیت مرزهای مشترک است که مسأله بسیار مهمی برای عراق به شمار می‌آید. بوشی تصریح کرد بازکردن گذرگاه‌های دو کشور از اهمیت خاصی برای عراق برخوردار است و سفر وزیر امور خارجه سوریه در بغداد با هدف تقویت این روابط جدید و دو جانبه میان دو کشور انجام می‌شود.

وی با اعلام اینکه عراق در تلاش است به وضعیت سیاسی و امنیتی کشور و منطقه ثبات ببخشد، این امر را حق مشروع عراق دانست و گفت در همین راستا و تحقق این هدف، عراق به دنبال تقویت روابط با سوریه است. ارزیابی وضعیت امنیتی و سیاسی محور اصلی هرگونه مذاکره میان دو کشور در مراحل آینده خواهد بود.

منبع: الجزیره / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱