دغدغههای امنیتی محاسبات را تعیین میکنند
تماسهای محتاطانه بغداد با سوریه جدید
دیپلماسی ایرانی: نگاهها به بغداد است؛ جایی که رویکرد جدیدی برای تعامل با سوریه پس از سقوط حکومت بشار اسد در حال شکلگیری است؛ رویکردی که با توجه به وضعیت داخل عراق و درهم تنیدگی برنامهها، سخت و بسیار پیچیده به نظر میرسد.
به گزارش الخلیج آنلاین، از زمان آغاز عملیات گروههای مخالف اسد در سوریه، اظهاراتی از سوی مقامات عراقی مطرح شده که با دغدغه و نگرانیهای بسیاری همراه بوده است.
در همین راستا، روز پنجشنبه، یک هیئت امنیتی بلندپایه از عراق به ریاست «حمید الشطری»، رئیس سازمان اطلاعات عراق در دمشق با «احمد الشرع»، رئیس دولت جدید سوریه دیدار و گفتوگو کرد.
حال باید دید بغداد تا کجا میتواند موانع میان عراق و سوریه جدید را از سر راه بردارد؟
هیئت عراقی مذکور به ریاست الشطری پس از گذشت سه هفته از سقوط اسد در دمشق با الشرع دیدار کرد. یک منبع بلندپایه در این هیئت گفت که این سفر امنیتی بوده و بر مسائل مرتبط با آن تمرکز داشته است.
وی افزود که هیئت عراقی در این سفر درباره حفاظت از مرزها، همکاری درخصوص جلوگیری از فعالیت مجدد داعش و همچنین حفاظت از زندانهای محل حضور عناصر تروریستی در سوریه رایزنی کرده است.
به گفته منبع مذکور، این هیئت تصورات و درخواستهای خود درباره احترام به اقلیتها و مراقد مقدس را مطرح و بر لزوم تعامل با پروندههای کنونی با منطق حکومت تاکید کرده است.
این منبع اشاره کرد که مدیریت جدید سوریه نیز حمایت خود از مطالبات عراق و نگرانیهای آن در خصوص پروندههایی که مورد بررسی قرار گرفته را اعلام کرد.
از روز نخست آغاز عملیات گروههای مخالف اسد و به طور مشخص در روز 27 نوامبر 2024، سران عراق اظهاراتی را که با ناخرسندی و نگرانی بسیار همراه بود، مطرح کردند که بارزترین آن اظهارات محمد شیاع السودانی، نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح در روز 3 دسامبر بود.
السودانی گفت آنچه در سوریه رخ میدهد، با امنیت ملی عراق در ارتباط است و دولت از ابتدای تشکیل شدن در راستای ارتقای سطح آمادگی نیروهای امنیتی و مستحکمسازی مرزهای عراق تلاش کرده است.
نخست وزیر عراق افزود که دولت عراق ارتباطاتی را با سران چند کشور به خصوص در رابطه با وضعیت سوریه برای حمایت از ثبات در منطقه برقرار کرده است.
نگرانیهای عراق با توجه به بیم آن از فعالیت مجدد گروه تروریستی داعش است.
به محض اینکه عراق نگرانی خود را نسبت به وضعیت سوریه بیان کرد، الشرع در ویدئویی خطاب به نخست وزیر عراق، بر لزوم عدم اجازه به الحشد الشعبی برای اعزام رزمنده به سوریه تاکید کرد.
وی گفت که نگرانیهایی نزد برخی از سیاسیون عراق وجود دارد از اینکه آنچه در سوریه رخ داده به عراق کشیده خواهد شد.
الشرع تاکید کرد که انقلاب سوریه ارتباطی با آنچه در عراق رخ میدهد، ندارد.
رئیس دولت جدید سوریه گفت که همانطور که عراق خود را از جنگ میان ایران و منطقه دور نگه داشت، از آن میخواهیم که خود را از ورود به دل جنگی جدید در سوریه دور نگه دارد.
الشرع گفت که دمشق پس از اسد، مشتاق است روابط استراتژیک، اقتصادی و اجتماعی با عراق داشته باشد.
پس از سقوط اسد و تشکیل دولت انتقالی در سوریه و آغاز ورود هیئتها و مسئولان عرب و غربی به دمشق، بغداد نیز در محاسبات خود بازنگری و همکاری با دمشق در برخی جوانب امنیتی را آغاز کرد.
به موجب تفاهمات غیر علنی، عراق، هزاران سرباز جدا شده از ارتش که به اراضی عراق پناه آورده بودند را به دولت جدید در دمشق تحویل داد و یک هیئت امنیتی بلندپایه به دمشق اعزام کرد.
برخی معتقدند که سفر این هیئت امنیتی از عراق، برای اطلاع از واکنشها در عراق بود.
«لقاء مکی»، پژوهشگر مرکز پژوهشهای الجزیره، گفت که اعزام هیئت امنیتی از عراق به سوریه، تلاشی برای تسهیل ارتباط بین دو کشور بود.
وی افزود واضح است دولت عراق نخواست برخی طرفها در داخل کشور که مخالف ارتباط با دولت جدید در سوریه هستند را ناراحت کند در نتیجه یک هیئتی امنیتی و نه سیاسی را اعزام کرد.
مکی اشاره کرد که هدف از اعزام یک هیئت امنیتی، توجیه این سفر و مرتبط کردن آن با حفاظت از امنیت عراق یا تفاهم بر سر اقداماتی برای جلوگیری از ورود عناصر داعش و همکاری در این راستا بود.
وی بیان کرد که هماهنگی سیاسی در این سفر وجود نداشت و هماهنگی و همکاری امنیتی وجود داشت که این هماهنگی نیز در سایه عدم وجود روابط سیاسی خوب یا حتی وجود اختلاف بین دو کشور میتواند وجود داشته باشد.
این پژوهشگر تصریح کرد که احیاناً و در سایه اختلافات، همکاری امنیتی اضطراری میان دو کشور وجود دارد اما بدون همکاری سیاسی و قطعاً بدون همکاری اقتصادی و غیره.
این پژوهشگر مرکز پژوهشهای الجزیره گفت که ماهیت سفر رئیس سازمان اطلاعات عراق به طور واضح و مستقیم امنیتی بوده است.
وی اشاره کرد که هماهنگی با اکراه یا خجالت و به صورت ساده صورت گرفته و تنها برای آزمایش بوده تا موضع نیروهای داخل عراق و واکنش آنها به این سفر مشخص شود.
این کارشناس مسائل سیاسی توضیح داد که اگر مشخص شد که هماهنگی مورد قبول است به ویژه پس از اینکه دولت جدید سوریه مورد پذیرش در سطح منطقهای یا بینالمللی قرار گرفت، آن زمان ممکن است هماهنگی گستردهتر شود.
مکی گفت که اما اگر واکنش تند بود، ممکن است آن زمان افزایش سطح هماهنگی میان دو کشور انجام نشود.
منبع: الخلیج آنلاین / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱
نظر شما :