تلاش اسرائیل برای تجزیه سوریه

دیپلماسی ایرانی: در حالی که جنگ داخلی سوریه به سمت پایان حرکت می‌کرد، رقابت برای شکل‌دهی به آینده این کشور در حال تشدید است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده توسط وب‌سایت لبنانی المدن، نیروهای منطقه‌ای و بین‌المللی با منافع متضاد، دست به مبارزه‌ای پیچیده زده‌اند که خطوط سیاسی و امنیتی خاورمیانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. 

بنا به این گزارش، اسرائیل در حال اعمال فشار به مقامات کاخ سفید است تا ایالات متحده سوریه‌ای ضعیف را تضمین کند و احتمال تجزیه سوریه را قوی‌تر کند. در مقابل، آمریکا که هدف اصلی‌اش ثبات منطقه‌ای است، به دنبال ایجاد تفاهم بین حکومت دمشق، کردها و دروزی‌هاست. این رویکرد تا حد زیادی به دلیل نگرانی‌های واشینگتن از افزایش نفوذ ترکیه در سوریه پس از فروپاشی رژیم اسد پررنگ‌تر شده است. 

دولت نتانیاهو از سوی دیگر، حکومتی که از حمایت ترکیه برخوردار است را تهدیدی بالقوه برای مرزهای شمالی خود می‌بیند. ترکیه در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد پایگاه‌های نظامی در صحرای سوریه است، در حالی که اسرائیل نیز به دنبال گسترش نفوذ استراتژیک خود از طریق استان سویدا و مناطق شمال شرقی سوریه است. این اقدامات در جهت ایجاد محوری مستقیم بین اسرائیل و نیروهای کرد انجام می‌شود. 

همچنین، اسرائیل در حال بررسی گزینه‌هایی برای توافق‌نامه صلحی جامع با دمشق است که در آن سوریه حق حاکمیت بر بلندی‌های جولان را واگذار کند. 

با این حال، مقامات سوریه از جمله احمد الشرع، رهبر حکومت انتقالی سوریه، این پیشنهاد را کاملاً رد کرده‌اند و بر حق حاکمیت سوریه بر جولان تأکید کرده‌اند. 

همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که شکاف استراتژیک عمیقی بین سیاست اسرائیل و آمریکا در عرصه سوریه ایجاد شده است. در حالی که اسرائیل به دنبال تجزیه سوریه به مناطق نفوذ جداگانه است، ایالات متحده به دنبال جلوگیری از تنش‌های بیشتر و ایجاد ثبات منطقه‌ای است. 

سیاستمداران آمریکایی نگران این هستند که اقدامات اسرائیل می‌تواند بحران منطقه‌ای را بر مبنای فرقه‌ای، قومی یا ملی تشدید کند. این سناریو با منافع آمریکا در جهت ایجاد ثبات منطقه‌ای مغایرت دارد. 

ایران نیز به عنوان یکی از بازیگران اصلی در معادله سوریه، پس از متوجه شدن تلاش‌های آمریکا برای ترویج مذاکرات بین دمشق و کردها، نقشی فعال در درگیری‌های اخیر ایفا کرده است. هدف ایران از این اقدام، برهم زدن این مذاکرات و جلوگیری از تشکیل محوریت جدید در منطقه است. 

مقامات ارشد دمشق معتقدند که کلید حل بحران سوریه در توسعه روابط بین واشینگتن و تهران نهفته است. این روابط یا به تشدید تنش منجر می‌شود یا تفاهمات جدیدی را به ارمغان می‌آورد. 

از سوی دیگر، اقلیت‌های سوریه از جمله دروزی‌ها معتقدند که اسرائیل از آن‌ها به عنوان اهرمی برای دستیابی به اهداف راهبردی خود استفاده می‌کند. یکی از اعضای جامعه دروزی جنوب سوریه به خبرگزاری ایندیپندنت گفت: «دروزی‌های سوریه می‌دانند که اسرائیل به سرنوشت ما اهمیتی نمی‌دهد. ادعاهای حمایت از اقلیت‌ها تنها بهانه‌ای برای مداخله در خاک سوریه و تعقیب اهداف گسترده‌تر است.» 

واقعیت پیچیده در مورد آینده سوریه، اسرائیل را در موقعیتی استراتژیک قرار داده است که باید برای پاسخگویی به تحولات احتمالی آماده باشد. 

در حالی که ایالات متحده به دنبال ثبات منطقه‌ای است، اسرائیل به دنبال حفظ امنیت خود و جلوگیری از ظهور تهدیدهای جدید در مرزهایش است. این تقابل منافع و اهداف متقابل، صحنه‌ای پیچیده و پرتنش را در خاورمیانه رقم می‌زند که آینده آن هنوز نامشخص است.

منبع: المدن / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱