تحلیل و بررسی سخنان سید حسن نصرالله در رسانه های ترکیه

سید حسن نصرالله منطقه را کنترل می کند/چرا اسرائیل از حزب الله می ترسد؟

۱۶ آبان ۱۴۰۲ | ۱۲:۰۰ کد : ۲۰۲۲۸۹۰ خاورمیانه انتخاب سردبیر
نویسنده خبر: علی مفتح
حُسنی محلی، یکی از کارشناسان و روزنامه نگاران ترکیه که زاده سوریه است و چند سال قبل هم به خاطر انتقاد از سیاست خارجی ترکیه نسبت به سوریه بازداشت شده بود در شبکه تله ۱ با اشاره به حملات حماس و انهدام تانک های رژیم صهیونیستی می گوید که عملا جنگ یک ارتش منظم با نیروهای چریکی و نامنظم غیرممکن است. آیا محلی سپس این سوال را مطرح می کند که «چرا اسرائیل از حزب الله می ترسد» و سپس در پاسخ می گوید که «۲۰ تا ۳۰ هزار مبارز حماس در حال حرکت در زیر زمین هستند. حالا هرچقدر می خواهید بمباران کنید اما نابودی آنها غیر ممکن است». سپس کارشناس برنامه می گوید «به این جبهه کنونی جبهه شمال را هم اضافه کنید»! آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آن زمان اسرائیل کجا را بمباران خواهد کرد؟!
سید حسن نصرالله منطقه را کنترل می کند/چرا اسرائیل از حزب الله می ترسد؟

دیپلماسی ایرانی: مسائل ترکیه را باید از داخل آن شناخت. بعضا در داخل ایران ترکیه یا به «پانتورکیسم» و یا به «نئوعثمانی گری» بدون توجه به واقعیت های داخل آن تقلیل پیدا می کند. همین عضویت ترکیه در ناتو را در نظر بگیرید. درست است که عضویت این کشور در ناتو به نوعی برای وزن سیاسی آن در منطقه و جهان حائز اهمیت است و همچنین درست است که عضویت در ناتو به نوعی از ترکیه در برابر شوروی/ روسیه محافظت کرده است، اما باید در نظر داشت که این تمام داستان نیست. به ندرت پیش می آید که کسی صحبت از عضویت ترکیه در ناتو به خاطر نگرانی این کشور از تهدیدات ناتو صحبت کند. به ندرت پیش می آید که کسی بگوید ترکیه به عضویت ناتو درآمده تا از ناتو در امان باشد و یا اینکه کم تر شاهد آن هستیم (اگر اصلا شاهد آن باشیم) که گفته شود یکی از انگیزه های ترکیه از عضویت در ناتو ایجاد مانع برای هر گونه عضویت احتمالی رژیم صهیونیستی در این سازمان و یا قبول قبرس در این آن است. 

در مسئله رژیم صهیونیستی هم این طور تصور می شود که دست ترکیه آن چنان باز است که اگر اراده کند می تواند ضربات جبران ناپذیری به صهیونیست ها وارد کند. اما کافی است به دیدارهای رئیس جمهور این کشور در حاشیه مجمع سازمان ملل نگاه بیاندازید. در بسیاری از موارد دیدار با رهبران جامعه یهودی در دستور کار قرار می گیرد. حالا اینکه چقدر صهیونیست ها در داخل حاکمیت ترکیه نفوذ کرده اند و غیره مسئله ای است که شاید تنها دستگاه های امنیتی بتوانند به آن پاسخ دهند، اما در بعد سیاسی باید گفت که ترکیه محتاج لابی یهودی در روابط خود با آمریکا، مقابله با لابی ارمنی و مقابله با لابی یونانی است. به نظر می رسد که حتی سکوت عجیب و موضع بسیار نرم رئیس جمهوری ترکیه نسبت به فلسطین در حال حاضر هم ناشی از آن و به خصوص ناشی از موضوع اف-۱۶ ها و تحویل آن ها به ترکیه باشد! نیروی هوایی ترکیه به نوعی فخر ارتش این کشور به حساب می آید. بعد از عدم تحویل اف-۳۵ ها از طرف آمریکا به ترکیه و برنامه برای تحویل آن ها به یونان، حالا آنکارا به نوعی خود را تحقیر شده می بیند. هر گونه عدم تحویل اف-۱۶ ها به این کشور ضربه ای سنگین به وجهه نیروی هوایی آن خواهد بود، به خصوص اینکه اعضای این نیرو در کودتا سال ۲۰۱۶ میلادی شرکت داشتند و همین الان هم به دنبال ترمیم چهره خود هستند. 

یا اینکه باید پرسید ترکیه چه مقدار می تواند رژیم صهیونیستی را تحریم کند. مانند روابط خارجی آن، در داخل هم دست ترکیه چندان باز نیست چرا که حزب عدالت و توسعه با بهبود وضع اقتصادی قدرت گرفت و هر گونه زیان اقتصادی می تواند به معنای باخت این حزب و واگذاری قدرت شود. به خصوص که در حال حاضر اقتصاد بدون نفت و گاز ترکیه با عواقب زلزله بزرگ سال جاری میلادی و تورم سرسام آور دست و پنجه نرم می کند. قطعا موضع گیری تند علیه رژیم صهیونیستی یا ایالات متحده می تواند برنامه وام ۳۵ میلیارد دلاری بانک جهانی به این کشور که صحبت از آن می رود را به خطر بیاندازد. 

از نظر نظامی هم این کشور نه توان مقابله با ایالات متحده و رژیم صهیونیستی و نه اعتماد به نفس و اراده آن را دارد. درست است، ترکیه جت و تانک و پهپاد ملی دارد، اما چند تحریم برای تغییر ساختار صنایع نظامی آن و در نتیجه تغییر کل سیاست ترکیه و چرخش آن به شرق کفایت می کند که قطعا ترکیه نه علاقه به آن و نه توان مقابله با آن را دارد. از یاد نبریم که برنامه جت ملی ترکیه در حدود ۱۰ تا ۱۲ سال تکمیل شد و نیازی به گفتن نیست که هیچ کشوری در این مدت کوتاه نمی تواند «جت ملی» تولید کند! از یاد نبریم که هنوز هم احزاب مخالف از واردات مستقیم «خودروی ملی» ترکیه از ایتالیا صحبت می کنند که کارخانه آن در زمان رونمایی تنها یک سوله بود (البته آقای اردوغان دو بار از این خودرو رونمایی کردند که بار دوم آن پیش از انتخابات بود)! 

این ها برای کم ارزش جلوه دادن پیشرفت های این کشور نیست. تنها برای واقع گرایی بدون طرفداری یا مخالفت است. برای درک این موضوع که دست ترکیه آن چنان هم که تصور می شود باز نیست. چه از نظر نظامی، اقتصادی، روحی و سیاسی ترکیه توان مقابله با ایالات متحده و به طبع آن رژیم صهیونیستی را ندارد و باید در این رابطه واقع بین بود. همچنین، واقع بینی می طلبد که بگوییم البته این ها هیچ کدام دلیل بر عدم حمایت از مردم ستمدیده فلسطین نمی شود چرا که به هر حال کشوری مثل ترکیه می تواند بیش تر از این ها به فلسطین کمک کند. اینکه با سیاست های غلط بر سر راه فلسطینی ها سنگ اندازی کرده و یا اینکه گفته می شود با همکاری با آمریکا ترکیه قصد داشته تا حماس را بیش تر به خود نزدیک و در نتیجه آن را به آرامی از یک سازمان سیاسی-نظامی به یک سازمان صرفا سیاسی تغییر دهد، و یا اینکه چرا هیچ واکنشی به حضور رژیم صهیونیستی در قفقاز نشان نداده چند سوال از بسیار سوالاتی هستند که ترکیه حداقل از نظر اخلاقی باید به آن پاسخ دهد.

در بحث راجع به ترکیه باید واقع بین بود! مثلا موضوع سوریه را در نظر بگیرید. میلیون ها مهاجر به ترکیه سرازیر شدند. وضعیت مرزهای جنوبی آن دگرگون شد. بافت جمعیتی ترکیه به گونه ای تغییر کرده است که مقامات محلی در بسیاری از موارد مجبور به استفاده از زور برای تغییر تابلوهای عربی در شهرهای این کشور شده اند. صحبت از نفوذ هزاران تروریست و زندگی خاموش آن ها در داخل ترکیه می شود. نیروهای استقلال طلب کرد در مرزهای جنوبی این کشور قدرت گرفته اند تا جایی که هفته ای نیست که کارشناسان ترکیه ابراز نگرانی نکنند و از توطئه های آمریکا برای «پارچه پارچه کردن» ترکیه نگویند. همین چند وقت پیش بود که بحث ها دوباره در رابطه با نقشه ای که از طرف جدایی طلبان کرد منتشر شده بود و شهر دیاربکر ترکیه را به عنوان پایتخت کشوری جدید نشان می شد شروع شد. به قول ضرب المثل آذری، سوریه برای ترکیه «لقمه ای است که نه می توان آن را ببلعد و نه می توان آن را بیرون اندازد». شاید بتوان گفت که به غیر از مقامات اصلی و رده بالا در حاکمیت ترکیه هم امروزه هرکسی از مخالف و موافق به شکل مستقیم یا غیرمستقیم از اشتباه ترکیه در دخالت در سوریه گفته است و اینکه اصلا نباید این مسئله را آغاز می کرد. از این صحبت شده که آتاتورک به خوبی گفته بود که ترکیه نباید در امور اعراب دخالت کند و یا اینکه اخیرا می گویند «حالا متوجه هستیم چرا غرب اوضاع سوریه را به هم ریخت چون تلاش می کرد تا مقابله سوریه با رژیم صهیونیستی را از بین ببرد». حتی کارشناسان ترکیه ای هم بعد از شروع طوفان الاقصی افسوس خود را بارها بیان کرده اند که اگر سوریه وضع خوبی داشت امروز می توانست ضربه ای کاری به رژیم صهیونیستی وارد کند. 

این انتظار از وارد کردن ضربه ای کاری به صهیونیست ها در ترکیه کم و بیش از ایران بوده است (البته این موضوع نباید به هیچ عنوان باعث فشار روانی بر کشورمان برای ورود به درگیری شود). نه بخاطر اینکه ترکیه ای ها می خواهند تا ایران را وارد جنگ کنند. جنگ علیه ایران به عنوان کشوری مسلمان از طرف دیگر کشورها نه تنها برای جامعه ترکیه غیر قابل قبول است بلکه عواقب آن برای ترکیه هم می تواند بسیار وخیم باشد تا جایی که در بسیاری مواقع وقتی که صحبت از جنگ علیه ایران بشود حتی کارشناسان این کشور از لفظ «خدای ناکرده» هم استفاده می کنند! 

انتظار از ایران برای مقابله با رژیم صهیونیستی به خوبی در حدود یک ماه بعد از شروع طوفان الاقصی قابل مشاهده است تا جایی که هر روز از ایران صحبت می شود و تاکنون مقالات و برنامه های مختلفی خصوصا به فهم بهترِ جایگاه ایران در تحولات کنونی اختصاص یافته است. نظرات هم نسبت به ایران مطلوب بوده است. حتی موردی بود که یک کارشناس ترکیه ای به منافع ایران در مسئله فلسطین اشاره کرد که کارشناس دیگر برنامه علنا به وی تاخت و گفت که صحبت از منافع ایران بی انصافی در حق این کشور است و اگر ایران و شیعه و غیره منافع دارند پس جمعیت حدود یک و نیم میلیاردی اهل سنت کجا هستند، چرا آن ها به دنبال منافع خود نمی آیند و چرا منافع آن ها با قضیه فلسطین هم پوشانی ندارد؟! حتی از مواضع دولت ترکیه هم انتقاد شده است که اگر حاکمیت این کشور داعیه رهبری جهان اسلام را دارد پس چرا به این نرمی موضع گیری می گیرد. این انتقادات تا جایی رفت که برخی شبکه های مرتبط با احزاب مخالف با اشاره به اتفاق معروف اجلاس داووس که در آن رجب طیب اردوغان با گفتن «یک دقیقه - one minute» به طور مکرر خواستار زمان از مجری برنامه برای پاسخ به شیمون پرز در اجلاس سال ۲۰۰۹ میلادی بود با کنایه می گویند که حالا رجب طیب اردوغان حتی «یک ثانیه - one second» هم در برابر رژیم صهیونیستی نمی گوید. 

بدون در نظر گرفتن احساسات و بدون تحمیل نگرشی که از داخل نشأت می گیرد باید ترکیه را آن طور که هست دید نه آن طور که می خواهیم آن را ببینیم. همان قدر که همکاری های دوطرفه با دولت ترکیه مطلوب بوده است، به نظر می رسد که نوعی عدم شناخت میان مردم ایران و ترکیه وجود دارد و شاید بتوان گفت که به غیر از موسیقی، مکان های گردشگری و دانشگاه شناخت چندانی میان مردم دو کشور در جریان نیست. برای مثال، شاید برای بسیاری عجیب باشد اگر بدانند که جامعه ترکیه جامعه ای عمیقا «ضد امپریالیستی» است و حداقل ای کاش می شد در این زمینه بهتر با آن ارتباط برقرار کرد (همین استفاده از یک لفظ امپریالیسم به جای استکبار و صحبت از توطئه های آن هم می تواند بسیار کارساز باشد و در دیپلماسی عمومی اثربخش باشد). حتی آتاتورک را که در کشورمان به دلیل مسائل مرتبط با کشف حجاب در دوره رضاخان بیش تر به عنوان چهره سکولاریزم می شناسیم در ترکیه بیش تر به عنوان قهرمان ضدامپریالیسم می شناسند! درست است، آتاتورک جنبه سکولاریزم و لاییسیته داشت اما به ندرت پیش می آید که برداشت ضدامپریالیسم مردم ترکیه از آتاتورک مورد اشاره قرار بگیرد. مشخص هم نیست که چرا در روابط خود با آمریکای لاتین فکر می کنیم قهرمانان کمونیست آمریکای لاتین از آتاتورک سکولار بیش تر طرفدار دین هستند!

به هر حال، با این مقدمه، بیایید تا نگاهی به بازتاب سخنان سید حسن نصرالله و برخی دیدگاه ها راجع به حزب الله لبنان در رسانه های ترکیه و اگر دقیق تر بگوییم در شبکه های تلویزیونی این کشور بیاندازیم. 

هابر ترک (خبر ترک)

شبکه خبرترک در برنامه ای اختصاصی به همراه دو کارشناس به تحلیل همزمان سخنان سید حسن نصرالله پرداخت. اولین نکته مورد بحث گشایش جبهه های مختلف علیه رژیم صهیونیستی بود. کارشناسان حتی به نحوه پوشش رهبر حزب الله پرداخته و گفتند که حتی صحبت های بسیاری در این رابطه بود که آیا سید حسن نصرالله با لباس رزم در این سخنرانی حاضر خواهد یا خیر. نوزت چیچک، روزنامه نگار و کارشناس برنامه با اشاره به اینکه در صورت شکست احتمالی حماس رژیم صهیونیستی توجه خود را به شمال معطوف خواهد کرد و به حزب الله حمله خواهد کرد گفت که دو نکته مهم در رابطه با این سخنرانی وجود دارد و آنها اذعان رهبر حزب الله به تفاوت تصمیم گیری در رابطه با حمله به غزه در برابر تصمیم گیری در رابطه با حمله به لبنان به سبب شرایط داخلی لبنان است، نکته مهم بعد، واکنش های حزب الله متناسب با رفتار صهیونیست هاست که باید منتظر تحولات در این رابطه بود. کارشناس برنامه در پاسخ به سوالی مبنی بر رفتار رژیم صهیونیستی می گوید که اسرائیل در صورتی جبهه دوم را باز خواهد کرد که مطمئن باشد می تواند حماس را شکست دهد. سپس وی با اشاره به اهمیت سخنان سید حسن نصرالله که اسرائیل را باعث شروع حملات حزب الله می داند می گوید که رهبر حزب الله در سخنان خود به صراحت اعلام کرد که نه حزب الله بلکه حماس بود که بعد از طوفان الاقصی از لبنان راکت شلیک کرده اما اسرائیل در عوض به لبنان حمله کرده است. به همین دلیل هم حزب الله مجبور به پاسخگویی به رژیم صهیونیستی شده است. به نظر آقای چیچک، ذکر این نکته بخاطر مسائل داخلی لبنان بسیار مهم است چرا که حزب الله نمی خواهد در داخل لبنان به جنگ افروزی متهم شود. این کارشناس همچنین به کنترل فرودگاه و بنادر لبنان توسط حزب الله هم اشاره می کند.

سپس، چتینر چتین، یکی از کارشناسان به این نکته اشاره می کند که سازمانی چون حماس که قصد رهبری حرکت آزادی خواه فلسطین را دارد قطعا حمله ۱۵ مهر خود را با برنامه دقیق و حساب شده انجام داده است. وی سپس اشاره می کند که حماس حداقل انتظار حمایت سیاسی از سوی کشورهای عرب و مسلمان داشت که حمایت چندان اتفاق نیفتاد و این کشورها بیش تر به کشته شدن غیرنظامیان اشاره کردند. در اینجا، لازم به ذکر است که تله «کشتار غیرنظامیان» و محکومیت آن از روز اول عملیات طوفان الاقصی یک جنگ روانی و تبلیغاتی برای بر هم زدن توجهات و عدم اجازه به کشورها برای حمایت از فلسطین بود که نشان می دهد برخی از کشورها خواسته یا ناخواسته به داخل این تله افتاده اند. 

سپس برنامه به پخش همزمان تصاویر سید حسن نصرالله و آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا می پردازد و این سوال را مطرح می کند که منطقه را کدام یک از این دو طراحی می کنند که چتینر چتین، کارشناس برنامه در پاسخ می گوید: «فکر می کنم هر دو آنها [سهمی برابر در طراحی اتفاقات منطقه و کنترل  دارند]». البته وی توضیح می دهد که «هر دو آنها» نباید به همکاری آنها اشاره کند و تنها اشاره به نقش آنها دارد. همان طور که بعدا در این مقاله خواهیم دید، متاسفانه نوعی تئوری توطئه در ترکیه در جریان است که اظهار می کند ایران، رژیم صهیونیستی و ایالات متحده همه با هم در پشت ظرده همکاری می کنند!

در پایان، کارشناسان با اشاره به اینکه صحبت های سید حسن نصرالله در رابطه با عدم امکان ریشه کن کردن حماس درست است این نکته را یادآور می شوند که وزیر دفاع آمریکا هم بر همین عقیده است و از عدم امکان از بین بردن حماس گفته است. 

تله ۱

حُسنی محلی، یکی از کارشناسان و روزنامه نگاران ترکیه که زاده سوریه است و چند سال قبل هم به خاطر انتقاد از سیاست خارجی ترکیه نسبت به سوریه بازداشت شده بود در شبکه تله ۱ با اشاره به حملات حماس و انهدام تانک های رژیم صهیونیستی می گوید که عملا جنگ یک ارتش منظم با نیروهای چریکی و نامنظم غیرممکن است. آیا محلی سپس این سوال را مطرح می کند که «چرا اسرائیل از حزب الله می ترسد» و سپس در پاسخ می گوید که «۲۰ تا ۳۰ هزار مبارز حماس در حال حرکت در زیر زمین هستند. حالا هرچقدر می خواهید بمباران کنید اما نابودی آنها غیر ممکن است». سپس کارشناس برنامه می گوید «به این جبهه کنونی جبهه شمال را هم اضافه کنید»! آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آن زمان اسرائیل کجا را بمباران خواهد کرد؟! سپس، آقای محلی می گوید که حجم بمباران غزه در ۲۶ روز ۶ برابر حجم بمباران اوکراین توسط روسیه در یک و نیم سال بوده است. این کارشناس درپایان با اشاره به کشتار بیماران و خبرنگاران و همچنین بمباران خانه ها، بیمارستان ها، نانوایی ها و مدارس می گوید که رژیم صهیونیستی با این همه همچنان ناتوان از ورود به نوار غزه بوده است. 

در برنامه ای دیگر در این شبکه، پروفسور ارمغان گزکامان با اشاره به اهمیت سخنرانی رهبر حزب الله و پخش مستقیم آن در مناطق مختلف لبنان به این نکته اشاره می کند که این سخنرانی نه تنها در مسائل داخلی لبنان بسیار تاثیرگذار است که می توان آن را به عنوان شروع یک برهه جدید در خاورمیانه دانست. این استاد دانشگاه سپس به این نکته اشاره می کند که اسرائیل وجهه خود در نزد جامعه جهانی را با کشتار بیش از ۹ هزار نفر در غزه از داست داده است و حملات غیر انسانی آن که باعث شده بچه ها در غزه بدون بیهوش کننده مورد عمل جراحی قرار بگیرند. به عقیده آقای گزکامان، عدم قبول آتش بس از طرف اسرائیل ضربه ای بزرگ به این رژیم وارد آورده و همچنین باعث موفقیت «محور مقاومت و ایران» شده است.

آقای گزکامان همچنین به زندگی بیش از ۸۵ درصد لبنانی ها در زیر خط فقر اشاره می کند و می گوید که نخست وزیر لبنان از عدم علاقه لبنان برای شرکت در این جنگ گفته است. توجه به این نکته حائز اهمیت است. فشار فزاینده بر لبنان در روزهای گذشته در رسانه های ترکیه مورد بحث و گفت و گو قرار گرفته است، به خصوص که کارشناسان ترکیه ای بر این نکته تاکید می کنند که حزب الله سازمانی تقریبا دولتی است چرا که در داخل دولت لبنان شرکت دارد، در حالی که انصارالله یا نیروهای مقاومت عراق با چنین مانعی مواجه نیستند. به نظر می رسد که گستردگی جبهه مقاومت در سال های اخیر نه تنها بخاطر مسائل نظامی که همچنین بخاطر مقابله با چنین مشکلاتی انجام شده است تا بار روانی را از روی شانه های حزب الله لبنان بردارد. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که ورود دیگر جبهه های محور مقاومت باعث می شود که حزب الله بتواند به هر گونه رویارویی با رژیم صهیونیستی و یا دیگر متجاوزان راحت تر وارد شود. این استاد دانشگاه در پایان سخنان خود یادآور می شود که احتمالا ایران و حزب الله قصد دارند تا به وسیله حماس نیروی رژیم صهیونیستی را تلف و آن را خسته کنند. 

در برنامه ای دیگر قبل از سخنرانی سید حسن نصرالله، زمانی که از فائق بولوت تاریخ دان و روزنامه نگار برجسته کرد اهل ترکیه پرسیده می شود که آیا حزب الله توان جنگ با اسرائیل را دارد، وی در پاسخ می گوید: «به نظر من بیش تر از مقدار احتیاج هم دارد» چرا که هر نوع سلاحی در دست حزب الله است که هم خود آنها را تولید می کند و هم از خارج تهیه می کند. وی در ادامه می گوید که ایران دارای حدود ۵۰۰ پایگاه نظامی و قرارگاه در سوریه است که در لبنان هم ایران پایگاه های نظامی دارد. این محقق سپس ادامه می دهد که گسترش درگیری ها به نفع رژیم صهیونیستی نیست چرا که این رژیم تنها توان درگیری با سازمان هایی چون حماس را دارد. آقای بولوت سپس در ادامه می گوید که درست است که به عنوان یک فرد سکولار مخالف ایدئولوژی حماس و اسلامگرایی آن است اما در اینجا صحبت از یک سازمانی است که به دنبال دفاع از وطن خود است در حالی که اسرائیل می خواهد این طور وانمود کند که حماس اسلامگرا یا بی رحم و همچون داعش است. این اندیشمند همچنین به مقاله خود اشاره می کند و می گوید که «پس از بررسی می گویم که ۹۵ درصد از این تصاویر کشتار زنان و دختران [توسط حماس] ساختگی هستند».

آیدین سزر، تحلیلگر سیاست خارجی هم با اشاره به اینکه رژیم صهیونیستی حتی فعالیت های خود را تا آذربایجان گسترش داده و از آن جا به صنایع هسته ای ایران هم حمله کرده می گوید که در عین حال ایران حضور فعالی در سوریه و لبنان دارد و با بهبود روابط خود با کشورهای حاشیه خلیج فارس توانسته اخیرا به حضور خود در دنیای عرب مشروعیت ببخشد. این کارشناس همچنین با اشاره به گسترش تهدیدات ایران علیه اسرائیل خاطر نشان می کند که رژیم صهیونیستی به هیچ عنوان نتوانسته تا از تهدیدات ایران رهایی پیدا کند. 

سوزجو تلویزیونو (شبکه سوزجو)

در شبکه سوزجو هم برنامه های مختلفی به عملیات طوفان الاقصی و حزب الله لبنان اختصاص داده شد. در یکی از این برنامه ها، نوزت چیچک روزنامه نگار ایندیپندنت ترکیه می گوید که ایران و حماس موفق به جلوگیری از روند عادی سازی میان اعراب و اسرائیل شده اند. وی همچنین هشدار می دهد که به هیچ عنوان نباید پرسید چرا ایران مستقیما کاری انجام نمی دهد بلکه باید پرسید چرا اعراب کاری انجام نمی دهند؟! در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که سوال ها درباره عدم مداخله مستقیم ایران بیش تر از جنبه انتقادی جنبه ای انتظاری دارد. اگر صحبت ها و مواضع کارشناسان ترکیه ای را به دقت بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که درباره کشوری چون عربستان و یا مصر چنین سوالاتی مطرح نمی شود چون ظرفیتی برای مقابله با رژیم صهیونیستی در آنها مشاهده نمی شود. برای مثال، جم کوچوک که خود یکی از روزنامه نگاران منتقد ایران است حتی در یکی از برنامه های تلویزیونی ترکیه در رابطه با انتظار مداخله اعراب در مسئله فلسطین گفته بود که «اصلا از آنها انتظاری نیست»! 

همچنین، عدم توانایی رژیم صهیونیستی در مدیریت جبهه ها بدون دریافت کمک نکته ای بود که حتی قبل از ورود یمن و عراق هم بارها به آن در رسانه های ترکیه اشاره شد. پروفسور نعیم بابیراوغلو، نظامی سابق و استاد دانشگاه با اشاره به این موضوع که در صورت ورود حزب الله لبنان به جنگ، رژیم صهیونیستی توانایی مقابله با تهدیدات را نخواهد داشت می گوید که ارتش اسرائیل در صورت بازگشایی چندین جبهه نه تنها باید حمله به غزه را ادامه دهد که کرانه باختری را هم تحت کنترل قرار دهد و از طرفی هم با حزب الله مقابله کند که این کار را «نه ارتش اسرائیل و نه هیچ ارتش دیگری نمی تواند انجام دهد». در اینجا می توان به خوبی متوجه شد که چرا ایالات متحده فورا به داد اسرائیل رسیده تا موجودیت آن را حفظ کند. نکته دیگرعدم توجه به کرانه باختری و تهدیدات بالقوه و بالفعل آن است که چندان به آن پرداخته نمی شود. این منطقه یکی از نگرانی های رژیم صهیونیستی است که می تواند برای آن بسیار دردسرساز باشد. آقای بابیراوغلو همچنین به موضوع کمک ایالات متحده اشاره می کند و می گوید که در اصل این نه اسرائیل بلکه ایالات متحده است که در این جنگ شرکت دارد. به نظر می رسد رصد تحولات از سوی سید حسن نصرالله که در آن به نوعی رژیم صهیونیستی را حتی ناتوان به مقابله با حماس می بیند و حزب الله لبنان را نیرویی با توان مقابله با ایالات متحده می داند بسیار دقیق بوده است و همین نکته هم نه تنها در این شبکه که در شبکه های دیگر ترکیه بارها مورد توجه قرار گرفته است.

شفق گوکتورک، سفیر پیشین ترکیه در نروژ در تحلیلی می گوید که خط قرمز ایران حذف حماس از غزه است. به عقیده وی، در صورت دستیابی رژیم صهیونیستی به این هدف، ایران با زیان بسیاری روبه رو خواهد شد. علی دمیر، سرتیپ سابق ارتش با زیر سوال بردن توانایی های رژیم صهیونیستی و اهداف آن از جنگ علیه غزه می پرسد که مگر رژیم صهیونیستی تاکنون قادر به حذف ۳۰ هزار نیروی حماس شده است؟! وی سپس در ادامه می گوید که جنگ شهری کار آسانی نیست و علاوه می کند که اگر رژیم صهیونیستی تنها بخواهد شمال غزه را تحت کنترل خود دربیاورد، با توجه به این تعداد مبارز فلسطینی نیاز به حدود ۷۰ هزار کماندو (تکاور) خواهد داشت و آن هم کمتر از یک سال امکان پذیر نخواهد بود. به عقیده این سرتیپ سابق ارتش ترکیه، این ها همه در شرایطی ممکن می شود که رژیم صهیونیستی حداقل با ۵ هزار کشته مواجه خواهد شد. وی به این نکته هم اشاره می کند این مسائل همه ماجرا نیست و حزب الله با ۶۰ هزار نیرو در شمال منتظر اسرائیل است. آقای گوکتورک همچنین به پیچیدگی عملیات، مبارزات، سلاح ها و بیش تر از همه ایمان و جنگندگی فلسطینی ها اشاره می کند که باعث شده تا دست بالاتر را در این نبرد داشته باشند. این سرتیپ ارتش در پایان و در پاسخ به سوالی مبنی بر کارآمدی دیپلماسی می گوید که دیپلماسی زمانی کارایی خواهد داشت که اول آتش بس برقرار شود. 

اونال آتابای، سرهنگ بازنشسته ارتش ترکیه هم می گوید که حتی عملیات آزادی گروگان/ اسرا بسیار سخت خواهد بود چرا که نزدیک ترین فرد به گروگان/ اسیر فردی است که از وی محافظت می کند و او هم هر لحظه می تواند گروگان/ اسیر را بکشد. آقای آتابای همچنین می گوید که این عملیات هم تنها زمانی انجام می شود که از موفقیت آن اطمینان حاصل شود. این سرهنگ بازنشسته همچنین به این نکته اشاره می کند که حزب الله برای کمتر کردن فشار بر غزه به رژیم صهیونیستی حملاتی انجام خواهد داد و احتمالا از سوریه هم حملاتی علیه این رژیم انجام شود. وی همچنین می گوید که با ادامه درگیری ها، احتمال تشکیل گروه های جدید مبارز در میان اعراب اهل سنت وجود دارد.

پروفسور فخری ارنل هم با اشاره به روابط میان ترکیه و اسرائیل خواهان بازنگری در قبول اسرائیل به عنوان یک «کشور» است که مجلس ترکیه آن را در سال ۱۹۴۸ مورد تصویب قرار داده است. وی همچنین خواستار اتخاذ سیاستی مشابه در ممنوعیت ادبیات و فرهنگ روسیه در رابطه با رژیم صهیونیستی است. آقای ارنل همچنین خواستار حملات حزب الله و حماس به کشتی های حامل نفت به بنادر رژیم صهیونیستی است.

تی وی ۱۰۰ (تلویزیون ۱۰۰)

پروفسور حسن اونال به این نکته اشاره می کند که پایگاه های آمریکا در عراق و سوریه به شکل سنگین محافظت نمی شوند و حملات پهپادی و راکتی علیه این پایگاه ها انجام می شود. این استاد دانشگاه می گوید که احتمال گروه های مقاومت در حال ارسال این پیام به ایالات متحده هستند که اگر خونریزی ها در غزه را متوقف نکنید پس باید با واکنش ما مواجه شوید و این ها همه در حالی است که حملات با سلاح های ساده تری انجام می شود و این گروه ها سلاح های سنگین در اختیار دارند. وی می گوید که «این سناریو یک شوخی نیست و ایالات متحده را بسیار می ترساند چرا که این کشور تعداد قابل ترجهی پایگاه در منطقه دارد». وی همچنین به عرم موفقیت سامانه های دفاع هوایی در حملات انصارالله یمن به عربستان سعودی هم اشاره می کند و می گوید که خطر نظامی علیه پایگاه های ایالات متحده جدی است. این استاد دانشگاه همچنین اشاره به نکته ای می کند که چندان به آن توجه نشده و آن ان است که اخیرا بنیامین نتانیاهو گفته که حملات علیه غزه تا زمان آزادی گروگان ها/ اسرا ادامه خواهد یافت. به عقیده آقای اونال، این سخن می تواند نشان از تغییر موضع بنیامین نتانیاهو به سبب واکنش بسیار منفی افکار عمومی جهانی نسبت به «وحشی گری های اسرائیل» باشد. این استاد دانشگاه معتقد است که اگرچه ایران علاقه ای به گسترش درگیری ها ندارد اما برای آن آمادگی دارد. وی می گوید که حتی روسیه در آغاز جنگ با اوکراین مجبور به درخواست کمک از ایران برای مقابله با تحریم ها شد. وی می گوید که ایالات متحده هم حتی علاقه ای به درگیری با ایران ندارد و همان طور که دیدیم در آغاز بنیامین نتانیاهو از نقش ایران صحبت می کرد اما در حال حاضر چنین سخنانی به زبان نمی آورد. به باور این کارشناس، احتمالا ایالات متحده روی اسرائیل فشار وارد کرده است چرا که علاقه ای به گسترش درگیری ها با این وضع دشوار در اوکراین و دیگر مناطق ندارد. وی همچنین می گوید که روسیه و چین «در حال تماشای تحقیر آمریکا هستند». وی همچنین خاطرنشان می کند که اسرائیل پیشرفته ترین و ترسناک ترین سلاح ها را علیه حزب الله به کار برده که هر بار توسط حزب الله به عقب رانده شده و ضایعات فراوانی را متحمل شده است. 

پروفسور باریش دوستر با اشره به اینکه آمریکا تنها کاخ سفید نیست و باید دید کدام گروه از میان کاخ سفید، پنتاگون، لابی های یهودی و اوانجلیست ها توان تاثیرگذاری بیش تر بر «امپریالیزم آمریکا» دارند. وی همچنین به منافع نفتی و انرژی ایالات متحده، برنامه برای تجزیه ترکیه و چهار کشور منطقه، نقش چین و روسیه در خاورمیانه و ارتباط آنها با مسئله فلسطین و دلیل اهمیت امنیت اسرائیل برای ایالات متحده اشاره می کند. این استاد دانشگاه می گوید که چشم و گوش حزب الله به ایران است و نباید این طور فکر کرد که حماس و حزب الله در هر موضوعی با هم اتفاق نظر دارند بلکه مقابله با اسرائیل است که این دو گروه را با هم متحد می کند. 

دکتر چاغلار اوزِر، سرهنگ بازنشسته ارتش به این نکته اشاره می کند که ایران یکی از قدرت های بزرگ انرژی جهان است که همواره در منطقه برای افزایش قدرت خود تلاش کرده است. وی همچنین به این گفته معروفی که در رسانه های ترکیه چند روزی است تکرار می شود هم اشاره می کند که «ایران نمی جنگد اما می جنگاند». این نظامی سابق می گوید که ایران و ترکیه در قضیه غزه با یکدیگر اختلافی ندارند. وی همچنین می گوید که ایالات متحده به هیچ وجه علاقه ای به همکاری میان ایران و ترکیه و یا قطر ندارد و در سال های ۹۰ میلادی حتی آمریکا ترکیه را به عنوان الگویی برای مقابله با ایران ارائه می کرد. وی همچنین می گوید که دیگر آن زمان گذشته است که آمریکا با تکان دادن انگشت ما را وادار به کاری کند. آقای اوزر، سفر وزیر خارجه ایالات متحده به ترکیه را در راستای مقابله با همکاری میان ترکیه و ایران می داند. 

هالک تی وی (خلق تی وی)

نظیف اکوموش، نماینده سابق مجلس ترکیه از حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) به بررسی ارسال سامانه دفاع هوایی از سوی واگنر به حزب الله می پردازد و می گوید که چنین چیزی امکان ندارد چرا که روسیه مشغول جنگ در اوکراین و سوریه است و ورود به یک درگیری دیگر برای این کشور سخت خواهد بود. وی معتقد است که این اخبار از «رسانه های آمریکا» و «امپریالیزم» جاری می شود. به نظر می رسد که این خبر در چند روز گذشته برای اتصال مسئله فلسطین به جنگ اوکراین مورد تلاش کشورهای غربی قرار گرفته است. البته این طور دیده می شود که همچون اتصال حرکت آزادی خواه فلسطین به داعش، این تلاش هم شکست خورده است.

آقای اکوموش همچنین معتقد است که با اعلام ورود حزب الله و صد هراز نیرو آن به جنگ، اسرائیل بهانه ای برای تشدید حملات پیدا خواهد کرد چرا که با «بهانه ترور» همین الان هم در حال نسل کشی در غزه است. به عقیده این نماینده سابق مجلس، هدف اسرائیل دست یابی به منابع گازی در دریای مدیترانه است. به عقیده وی سیاست کنونی دولت ترکیه بسیار مناسب است. اگرچه این سیاست با اولویت امت اسلام در حال حاضر انجام نمی گیرد و منافع ملت ترکیه را در نظر دارد، اما به عقیده این کارشناس سیاسی مواضع ترکیه مطلوب است. به عقیده وی در حال حاضر دولت باید از هر گونه موضعی که امت را در نظر می گیرد دور شود چرا که این موضع فعلا در دستور کار هیچ کشوری نیست. لازم به ذکر است که حزب این نماینده سابق مجلس ملی گرا، سنت گرا، طرفدار احیای حکومت عثمانی و در حال حاضر در ائتلاف دولت آقای اردوغان است.

در پایان ویبه این نکته اشاره می کند که سید حسن نصرالله در حال اداره اوضاع می باشد

اولوسال کانال

این شبکه به حرکات جبهه مقاومت اشاره می کند و می گوید که سید حسن نصرالله در سخنرانی خود برای آمریکا رجزخوانی کرد و گفت که رژیم صهیونیستی نتوانسته حتی یک موفقیت نظامی به دست بیاورد. این شبکه با گزارش مستقیم از تهران و تجمع مردم برای تماشای سخنرانی سید حسن نصرالله به شعارهای مردم هم می پردازد و می گوید که ایرانی ها از همان روز اول شروع درگیری ها، فلسطین را مورد حمایت قرار داده اند. این شبکه، با اشاره به راهپیمایی ۱۳ آبان، به حمایت پرشور مردمی از فلسطین هم می پردازد و از ثبت نام ۱۰ میلیون نفر برای شرکت در جنگ علیه اسرائیل می گوید. همچنین، اولوسال کانال به «فعالیت های فشرده دیپلماتیک» ایران و وزیر امور خارجه کشورمان می پردازد که برای فلسطین انجام می گیرد. به گفته خبرنگار این شبکه، احتمال این هست که فعالیت های دیپلماتیک به خصوص در جهت تبادل اسرا صورت می گیرد که سید حسن نصرالله هم در سخنرانی خود به آن اشاره فرمود. 

سی ان ان ترک

این شبکه با قطع برنامه خود به مانند بسیاری از دیگر شبکه های ترکیه و ترجمه همزمان سخنان سید حسن نصر الله در گزارشی گفت که حزب الله اعلام کرده که هم اکنون هم در جنگ شرکت دارد. این شبکه با اشاره به تشر حزب الله به ایالات متحده و آماده کردن تجهیزات مناسب برای مقابله با کشتی های آمریکایی در برنامه ای جداگانه به بررسی سخنان سید حسن نصرالله و همچنین تاکید وی بر نقش آمریکا این سوال را مطرح کرد که آیا حزب الله به آمریکا اعلام جنگ کرده است؟

جوشکون باشبوغ (از کارشناسانی که موضع ضد ایرانی دارد) با کم اهمیت جلوه دادن نقش حزب الله می گوید که در واقع تنها مجادله حماس واقعی است و حزب الله تنها راکت پرتاب می کند و اسرائیل هم جواب آن را با راکت می دهد، در حالی که اگر حزب الله واقعا جنگ می کرد امکان نداشت که اسرائیل به این راحتی از آن بگذرد. این کارشناس در ادامه حتی ادعا می کند که رویارویی میان ایران و آمریکا دعوای زرگری است. لازم به ذکر است که به سبب تبلیغات منفی در ترکیه حتی این تئوری توطئه در میان برخی جریان دارد که جنگ میان ایران و اسرائیل ساختگی است و ایران و رژیم صهیونیستی در پشت پرده با هم همکاری دارند! البته باید گفت که به نظر می رسد حضور نیروهای مقاومت در صف اول جبهه به شکل قابل توجهی با این توطئه مقابله کرده و تصویر واقعی از مسائل را ( تا حدودی) به مردم ترکیه نشان داده است. جوشکون باشبوغ در ادامه به حضور آمریکا در منطقه اشاره می کند و می گوید که هدف ایالات متحده واقعیت بخشیدن به برنامه «اسرائیل بزرگ» است. وی همچنین یکی از برنامه های حضور آمریکا در منطقه را مقابله با تحرکات ترکیه در سوریه و عراق می داند. باید خاطرنشان کرد که حضور آمریکا برای مقابله با ترکیه در سوریه و عراق و همچنین مقابله با منافع گازی ترکیه در دریای مدیترانه دو نکته ای بودند که مورد بحث کارشناسان ترکیه ای در چندین نوبت قرار گرفتند تا جایی که بعضی از کارشناسان حتی شروع عملیات طوفان الاقصی و قصد رژیم صهیونیستی برای اشغال غزه را از رقابت ها بر سر منابع گازی دریای مدیترانه ناشی می دانند (باید به این نکته هم اشاره کرد که برخی کارشناسان ترکیه ای بارها گفته اند که ترکیه بخاطر منابع گازی خود باید به حمایت از غزه ادامه دهد). 

دکتر اِرای گوچلوئر، کارشناس و نظامی سابق دیگر (که وی هم مواضع ضد ایرانی دارد) بر این نظر است که حملات نیروهای مقاومت علیه پایگاه های آمریکا در عراق و سوریه تنها نمایشی است و هیچ نتیجه ای ندارد چرا که هیچ آماری مبنی بر تخریبات وجود ندارد. وی سپس می گوید: «آیا درگیری حماس و اسرائیل قابل مقایسه با درگیری حزب الله و اسرائیل است؟ دو عدد راکت، سه عدد نمی دانم چه…». وی سپس می گوید که حزب الله چه قبول کند و چه نکند حماس را تنها گذاشته است. 

در اینجا، حتی آمار خود ایالات متحده هم که در برنامه نشان داده می شود مورد قبول قرار نمی گیرد و در حالی که برنامه و خود جوشکون باشبوغ هم از ۲۸ حمله علیه منافع آمریکا در عراق و سوریه می گوید، اما وی سعی می کند که این حملات را کم اهمیت جلوه دهد و می گوید: «تنها یک کارفرما بر اثر حمله قلبی فوت کرده و ۲۱ آمریکایی هم زخمی شده اند که نمی دانیم به آن ها چوب خورده یا سنگ برخورد کرده است»! 

آقای ارای گوچلوئر سپس می گوید که «ایران از طریق نیروهای نیابتی خود تبدیل به وسیله ای برای مشروعیت مداخله آمریکا در منطقه شده است». وی سپس می گوید که «[سید حسن] نصرالله حالا این را گفته و یا آن را گفته. این ها هیچ کدام درست نیستند»! البته ایشان هیچ بحث یا سندی از نادرست بودن صحبت های رهبر حزب الله ارائه نمی دهد و باید گفت که هدف بحث تنهای جلب توجهات پوپولیستی است.

همچنین باید گفت که این ها همه در حالی اتفاق می افتد که این دو کارشناس هیچ اشاره ای به ترکیه نکردند و نگفتند که ترکیه چه اقداماتی در حمایت از فلسطین انجام داده است. آنها همچنین هیچ اشاره ای به وجود بمب های اتمی ایالات متحده در ترکیه و همکاری آنکارا با ناتو هم نکردند. البته اِرای گوچلوئر در آخر ادعا می کند که ترکیه هیچ زمان به جنگ ورود نخواهد کرد چرا که «تنها دولت های ضعیف وارد جنگ می شوند»! همچنین، وی اشاره می کند که اگرچه آمریکا اخیرا پهپاد ترکیه ای را مورد هدف قرار داد اما فورا بعد از این اتفاق «محل سقوط پهپاد با هواپیماهای اف-۱۶ مورد هدف قراد گرفت». این کارشناس اما اشاره ای به این موضوع نمی کند که چرا محل سقوط پهپاد مورد هدف قرار گرفته و ترکیه محل حمله به پهپاد را مورد هدف قرار نداده است! لازم به ذکر است که ایالات متحده یک ماه پیش یک پهپاد متعلق به ترکیه را که در آسمان سوریه مشغول عملیات پروازی بود مورد حمله قرار داد و سرنگون کرد. اگرچه رسانه های ترکیه به مدت چندین روز این اتفاق را پوشش دادند و ادعا کردند که مقامات آمریکایی بابت سرنگونی پهپاد از ترکیه عذرخواهی کرده اند اما در سخنان مقامات آمریکایی خبری از عذرخواهی نیست و حتی بر حق دفاع در سرنگونی این پهپاد هم تاکید شده است. به نظر می رسد رسانه های ترکیه ای اظهار تاسف - regret مقامات آمریکایی را خواسته و یا ناخواسته به عنوان عذرخواهی متوجه شده اند!

ادریس آریکان، مدیر بخش خبری سی ان ان ترک می گوید که همه از دخالت ایران در این درگیری و مقابله با اسرائیل می گویند اما ایران «دست خود را در آب داغ نکرده است» و درگیری ها را با نیروهای نیابتی پیش می برد. سپس این کارشناس با اشاره به اینکه در سال ۲۰۰۶ میلادی جنگ بزرگی میان رژیم صهیونیستی و حزب الله صورت گرفت، می گوید که چهره اصلی آن جنگ سید حسن نصرالله بود و «در نوشته های نظامی گفته می شود که حزب الله پیروز آن جنگ بود». وی با اشاره به ضایعات بسیار رژیم صهیونیستی می گوید که حزب الله نسبت به حماس تجهیزات بهتر و بیشتری در اختیار دارد و «می تواند هر جایی را هدف قرار دهد». این کارشناس سپس با اشاره به نقشه «اسرائیل بزرگ» می گوید که این برنامه لبنان و حتی ترکیه را هم مورد تهدید قرار می دهد و می بینیم که رژیم صهیونیستی به صراحت می گوید که لبنان در داخل این برنامه قرار می گیرد و همین هم یکی از دلایل واکنش حزب الله به اسرائیل است. در اینجا باید به عدم پرداختن کافی به نقشه «اسرائیل بزرگ» در دیپلماسی عمومی و بحث های مختلف از طرف کشورمان اشاره کرد که ظرفیت مناسبی برای جلب توجه به خطر رژیم صهیونیستی نسبت به منطقه، کشورهای عربی و حتی غیر عربی همچون ترکیه دارد. 

دکتر معصوم تورکر، نماینده پیشین و وزیر اسبق اقتصاد با تاکید به اشاره سید حسن نصرالله مبنی بر طبل تو خالی بودن رژیم صهیونیستی می گوید که تمجید از «نیروهای مقاومت» و حمله آنها به پایگاه های آمریکا در عراق و سوریه نشان می دهد که سید حسن نصرالله ایالات متحده را به طور مستقیم تهدید می کند و می گوید که اگر از این درگیری ها کنار نکشد مورد حمله قرار خواهد گرفت. این وزیر اسبق سپس می گوید که دو نکته در سخنرانی رهبر حزب الله بسیار حائز اهمیت است، اولی حصول اطمینان از پیروزی حماس و دومی فلسطینی بودن این عملیات که این تاکید بر فلسطینی بودن عملیات، به عقیده آقای معصوم تورکر، برای مقابله با تروریستی خواندن حماس است. 

همان طور که می بینیم، شاید بتوان گفت که به غیر از چند نفر که سعی در اشاره به منافع ایران یا کم رنگ جلوه دادن نقش کشورمان داشتند، به طور کلی شبکه های این کشور تصویر واقعی و منصفانه از فعالیت های محور مقاومت ارائه دادند. این ها همه در حالی است که شاید به ندرت می شد اسم محور مقاومت و یا حزب الله را در این کشور شنید. حتی بعضی از شبکه ها در روزهای بعد از صوفان الاقصی مجبور شدند که این نکته را گوشزد کنند که «حزب الله لبنان» با «حزب الله ترکیه» که یکی از گروه های مسلح اسلامگرای سنی در داخل ترکیه، یکی از گروه های ائتلاف حزب عدالت و توسعه، مخالف سکولاریزم و برنده چهار کرسی در انتخابات اخیر است تفاوت دارد! ان اشاالله که بتوان با رفتاری هوشمندانه و هوشیارانه از این فضای مثبت نسبت به موضوع فلسطین، محور مقاومت و کشورمان در جامعه ترکیه به شکلی مناسب و عقلانی استفاده کرد.

علی مفتح

نویسنده خبر

دانش آموخته فلسفه و مطالعات اروپایی از بلژیک

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: سید حسن نصرالله فلسطین و اسرئیل اسرائیل حزب الله حزب الله لبنان ترکیه ایران و ترکیه ترکیه و اسرائیل ایران و ترکیه و اسرائیل ایران و اسرائیل لبنان رسانه های ترکیه


( ۶ )

نظر شما :