بایدن برای سوریه استراتژی ندارد

نویسنده: طارق الشامی 

دیپلماسی ایرانی: دولت جو بایدن از زمان مستقر شدن در کاخ سفید، سیاست محتاطانه ای در خصوص سوریه پیش گرفته که برخلاف خط مشی دولت های قبلی آمریکاست. او تاکنون فرستاده ویژه ای برای سوریه مشخص نکرده و تحریم های قابل توجهی علیه دولت سوریه در نظر نگرفته است. این مسئله نشان می دهد دولت جو بایدن هنوز به راهبرد جدیدی برای پایان دادن به کشمکش خونین 11 ساله در سوریه دست پیدا نکرده است.

در شرایطی که شماری از مسئولان دولت آمریکا اذعان دارند راهبرد دیپلماتیک آنها در خصوص سوریه هنوز تکمیل نشده، ولی دولت آمریکا بر اوضاع انسانی در سوریه متمرکز شده چرا که معتقد است در ماه های اخیر از میزان خشونت ها نسبتا کاسته شده و لازم است این شرایط حفظ شود. به ویژه که دولت بایدن درباره وجود فرصت بیشتر برای مذاکره با روسیه درباره سوریه، خوش بین است.

بسیاری از شخصیت های مخالف نظام سوریه در ادلب و خارج از سوریه نگرانند که فقدان راهبرد مشخص آمریکا درباره سوریه، نظام حاکم بر دمشق و متحد آن، روسیه را تشویق کند برای سیطره بر استان ادلب به نیروی نظامی متوسل شوند. به این ترتیب تلاش های آمریکا برای دستیابی به راه حل سیاسی ناکام خواهد ماند زیرا سقوط ادلب هرگونه انگیزه ای را در نظام سوریه برای مذاکره از بین خواهد برد. اعلام پیروزی نظام اسد، سوریه را به کشوری شبیه به کره شمالی در ساحل مدیترانه تبدیل خواهد کرد.

دولت قبلی آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، اولویت های آمریکا در سوریه را از مبارزه با داعش به مقابله با ایران و دور نگه داشتن نظام سوریه از منابع نفت این کشور توسعه داد. اما ظاهرا دولت بایدن بر شکست دادن داعش متمرکز است بدون آن که هیچ اولویتی برای کنترل میدان های نفتی سوریه یا مقابله با عوامل ایران در این کشور قائل باشد.

پنهان نیست که اولویت اصلی دولت بایدن در خاورمیانه، دستیابی به توافق با ایران برای احیای برجام و یافتن راهی برای لغو تحریم هایی است که ترامپ بر این کشور تحمیل کرده است. البته این سخن به این معنا نیست که سوریه دیگر جزء اولویت های آمریکا نیست بلکه نشان می دهد دولت بایدن، بلندپروازی های دولت ترامپ در منطقه مثل سرنگون کردن نظام ایران از طریق اعمال تحریم یا جلوگیری از تغییر موضع متحدان واشنگتن در خصوص ارتباط با دمشق را دنبال نمی کند.

دولت آمریکا می داند نظام سوریه به رغم شکننده و بی کفایت بودن، از حمایت روسیه و ایران برخوردار است و توانسته ده سال در برابر مخالفان خود مقاومت کند. همچنین مخالفان دمشق ضعیف تر از آن هستند که بتوانند دست به عملیات نظامی برای بازپس گیری مناطقی بزنند که قبلا بر آنها سیطره داشتند.

به نظر می رسد سیاست جدید دولت بایدن در سوریه بر ادامه حضور آمریکا در شمال شرق سوریه با هدف مقابله با داعش با همکاری نیروهای سوریه دموکراتیک متمرکز خواهد بود. همچنین دولت آمریکا به کمک مالی برای حفظ ثبات در استان ادلب ادامه خواهد داد ولی هیچ اقدامی برای سرنگونی نظام سوریه انجام نخواهد داد. واشنگتن همزمان به تعامل با روسیه به منظور یافتن راه حلی دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشه در سوریه که در عین حال اهداف آمریکا را تحقق بخشد، ادامه خواهد داد.

هنوز معلوم نیست دولت بایدن با ادامه حضور ایران در سوریه و فعالیت های بشار اسد که تهدیداتی راهبردی برای آمریکا و متحدانش و جامعه بین المللی به همراه دارد، چگونه برخورد خواهد کرد. در عین حال به نظر می رسد رئیس جمهوری آمریکا تلاش ها برای منزوی کردن نظام اسد را متوقف خواهد کرد و به برخی کشورهای عربی اجازه خواهد داد روابط خود با دمشق را عادی کنند و کمک هایی برای بازسازی در اختیار دولت سوریه قرار دهند.

منبع: ایندیپندنت عربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11