لزوم توجه ویژه به دیپلماسی ورزشی

دیپلماسی ایرانی: همان‌طور که در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و در ارتباط با جایگاه سیاست خارجی تأکید شده، استقلالِ یک کشور به‌طور مستقیم با سیاست خارجی در ارتباط است. در ایران نیز  شعار «نه شرقی نه غربی»  تأکیدی بر ضرورت حفظ استقلال کشور از دیگر کشورها در عرصه بین‌الملل است؛ اما این تأکید بر استقلال هیچ‌گاه به معنای رها کردن حوزه دیپلماسی و تعامل با همسایگان و دیگر کشورهای جهان نبوده است. مقام معظم رهبری نیز دراین‌باره با تأکید بر حفظ و ارتقای تعامل با جهان تنها بر حفظ فاصله با قدرت‌های سلطه‌گر و نامشروع اشاره داشته‌اند.

تعامل در معنای فوق تنها با اتکا به ایده‌های روشن و دقیق در حوزه دیپلماسی امکان‌پذیر است. دیپلماسی به معنای عام که هم حوزه رسمی و هم غیررسمی آن را در بربگیرد. در این راستا وزارت امورخارجه که مجری اصلی سیاست خارجی کشور است باید در تعاملات خارجی این اصل مهم و غیرقابل تغییر را مدنظر داشته که حفظ استقلال را راهبرد اصلی نظام اسلامی در سیاست خارجی را با اتکا به ایده‌های نوین در دیپلماسی پیش ببرد.

دیپلماسی فرهنگی یکی از اجزاء و اضلاع غیرقابل‌انکار دیپلماسی هر کشور است. استفاده از فرهنگ و مقوله‌های فرهنگی و به خدمت گرفتن ابزارهای فرهنگی در دیپلماسی در مقایسه با ابزارها و اهرم‌های رایج دیگر در روابط بین‌الملل دارای مزایایی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت از: مواجهه با مقاومت کمتر در جوامع و کشورهای مقصد، عاری بودن دیپلماسی فرهنگی از لحن خصمانه در کنار جذابیت، حضور جدی‌تر بازیگران غیررسمی، نهادهای مدنی، اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی است.

در این میان، دیپلماسی ورزش به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر دیپلماسی علاوه بر ایجاد ارتباط نزدیک‏تر بین دشمنان، در موارد بسیاری به‌منزله ابزاری برای تقویت روابط خوب با متحدان و همسایگان نیز استفاده‌ شده است. رویدادهای ورزشی فرصتی برای تغییر تصویر یک کشور بین افکار عمومی خارجی، دلیلی غیررسمی را برای رهبران بین‏ الملل برای ملاقات و شروع گفت وگو، تسریع پذیرش تکثر و تفاوت‏ های فرهنگی و زبانی میان ملت‏ها و مسیری میان‌بر برای توافق جدید یا توافقات تجاری، و غیره ارائه کرده است.

دیپلماسی ورزشی به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های فرهنگ و دیپلماسی عمومی و فرهنگی می‌تواند نقشی مهم در ارتقاء روابط و جایگاه ایران در جهان ایفاء کند. در این چارچوب به‌طور خاص برای حفظ و تقویت استقلال راهبردی و همچنین پیشبرد سیاست همسایگی و ارتقاء جایگاه و پرستیژ ایران توجه به این دیپلماسی از الزامات دوره جدید سیاست و روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران است.

دکتر اکبری در ارتباط با شیوه برگزاری همایش نیز گفتند موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر نخستین همایش بین‌المللی دیپلماسی ورزشی را در تاریخ 23 دیماه 1399با همکاری وزارت ورزش، وزارت امورخارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مشارکت مراکز دانشگاهی و ورزشی برگزار خواهد کرد.

مقاله دکتر عابد اکبری، دبیر علمی نخستین همایش بین‌المللی دیپلماسی ورزشی و مدیرعامل موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران که در همایش بین المللی دیپلماسی ورزشی قرائت شد. در این همایش به "ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی پیشبرد دیپلماسی ورزشی"، "دیپلماسی ورزشی و پشبرد سیاست همسایگی"، "رسانه، فضای مجازی و دیپلماسی ورزشی و"... صحبت شد.