عدنان الزرفی، سیاست‌بازی که حکم نخست‌وزیری گرفته است

علی موسوی خلخالی، سردبیر دیپلماسی ایرانی

دیپلماسی ایرانی: سرانجام پس از کش و قوس های فراوان عدنان الزرفی مجوز نخست وزیری را از رئیس جمهوری عراق گرفت. وی یکی از چهره های موثر در تشدید تظاهرات اخیر عراق بود که از اکتبر سال گذشته آغاز شده است. مواضع سیاسی وی و دفاع او از مطالبات تظاهرات کنندگان سبب شده است تا طرفدارانی در جمع تظاهرات کنندگان بیابد و در کنار خیل اسامی مطرح‌شده نام او نیز برای نخست وزیری مطرح شود. 

بعد از شکست افراد مختلف از جمله شیاع السودانی، قصی السهیل، اسعد العیدانی، محمد توفیق علاوی و نعیم السهیل که تا کاخ ریاست جمهوری رفتند اما به دلیل مخالفت شدید افکار عمومی و تظاهرات کنندگان یا مخالفت احزاب و جریان های سیاسی نتوانستند حکم نخست وزیری را بگیرند یا مانند علاوی بعد از دو بار ناکامی در انتخاب کابینه مجبور به انصراف شدند، حالا نوبت به زرفی رسیده است که شانس خود را بیازماید.

زرفی زائیده نجف اشرف است، از دانشگاه کوفه کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته فقه اسلامی و از دانشکده امنیت و دفاع بغداد کارشناسی ارشد امنیت و برنامه‌ریزی استراتژیک دریافت کرده است. سال ها در حزب الدعوه فعالیت داشت و از اعضای فعال آن بود و در سال 1988 نیز در پی این فعالیت ها به زندان افتاد و به حبس ابد محکوم شد. در آشوب های همزمان با انتفاضه شعبانیه  سال1991 که در پی حمله عراق به کویت و جنگ خلیج فارس به وجود آمد، از زندان مخوف ابوغریب فرار کرد و به عربستان سعودی رفت. در سال 1994 به ایالات متحده مهاجرت کرد و تا زمان سقوط رژیم بعث در امریکا بود و تابعیت این کشور را گرفت. پس از سقوط رژیم بعث به عراق برگشت و میان سال‌های 2004 تا 2005 استاندار نجف اشرف، و از 2006 تا 2009 قائم‌مقام معاونت اطلاعات وزارت کشور شد. در سال 2009 از حزب الدعوه جدا شد و ائتلاف الوفاء را تأسیس کرد. وی از سال 2009 تا 2014 بار دیگر استاندار نجف شد. به دلیل برخی فعالیت‌های عمرانی در نجف اشرف و کوفه و همچنین آزادی‌های اجتماعی که به جوانان می‌داد طرفدارانی در میان مردم به‌دست آورد اما بعد از بحران اقتصادی سال 2014 و بحران زباله‌ها که در نجف اشرف به وجود آمد، محبوبیتش کاهش یافت. در بحبوحه افشای فسادهای مالی در عراق فاش شد که او نیز متهم به فساد مالی است و در حالی که هنوز استاندار نجف بود به امریکا فرار کرد و در آنجا ماند. در سال 2018 از اتهام فساد مالی تبرعه شد و به عراق بازگشت و نامزد مجلس عراق شد و با فهرست حیدر العبادی، نخست وزیر سابق، موسوم به ائتلاف النصر به مجلس عراق راه یافت و رئیس فراکسیون این ائتلاف در مجلس شد. تظاهرش به فرهنگ غربی و دادن آزادی‌های اخلاقی به جوانان در نجف اشرف به گونه‌ای که جشن‌های مختلط ولنتاین برگزار کنند، انتقاد شدید مرجعیت از او را سبب شد به گونه ای که در سخنرانی های نماز جمعه به انتقاد علنی از او می‌پرداختند. 
زرفی ابایی ندارد که بگوید مورد حمایت امریکایی هاست. در طول این مدت نیز همیشه روابطش را با امریکایی ها علنی بیان می کرده و این گونه شایع است که مهره امریکایی‌ها در عراق محسوب می‌شود. اگرچه ابعاد بده‌بستان‌های او با امریکایی‌ها روشن نیست. 

در تظاهرات اخیر عراق با مقتدی صدر هم‌صدا شد و در بسیاری از خشونت‌هایی که از سوی جریان صدر بروز می‌کرد، طرفداران او نیز مشارکت فعال داشتند. مثلا در حمله به کنسولگری ایران در نجف اشرف که سه بار اتفاق افتاد یا حمله به مزار شهید سید محمد باقر حکیم، اتهاماتی متوجه اوست که هیچگاه رد نکرده است.

عدنان الزرفی را آدمی سیاستمدار یا به عبارتی سیاست باز می‌دانند. تمام امور سیاسی خود را با ساخت و پاخت‌های سیاسی پیش می برد و ابایی ندارد که به صراحت بگوید هدف وسیله را توجیه می‌کند. از او به عنوان مردی زبردست در استفاده از ابزارها برای رسیدن به اهدافش یاد می‌کنند. وی در حالی دوشنبه شب به کاخ ریاست جمهوری نزد برهم صالح رفت که امضای 85 نماینده مجلس از فراکسیون‌های مختلف از فتح تا سائرون و دولت قانون و حکمت ملی را گرفته بود. برخی در عراق می گویند به همه آنها وعده‌های مختلف سیاسی داده و توانسته جدای از توافق با رهبران فراکسیون‌ها آنها را با خود همراه کند.

زرفی 30 روز کاری فرصت دارد تا کابینه خود را تشکیل دهد. تا این لحظه مخالفت‌ها با او بسیار است که می‌تواند کار او را سخت و چه بسا موجب شکست او شود. به دلیل این که او فردی با نمایندگان وارد مذاکره شده و روسای فراکسیون‌ها را دور زده است احتمال این که تلاش‌هایش به شکست بینجامد وجود دارد. البته نباید توانایی بالای چانه‌زنی او را دست کم گرفت که امتیازی برای او محسوب می‌شود./اعتماد