توطئه امریکایی بودن کرونا را چقدر جدی بگیریم؟

نویسنده: اکبر قاسمی، سفیر پیشین ایران در اوکراین و رئیس قبلی دفتر حفاظت منافع در مصر

دیپلماسی ایرانی: نقطه عطف بحران  منازعه چین وامریکا برسر بیولوژیک شدن ویروس کرونا کووید ۱۹، دقیقا متعاقب اظهارات پمپئو که این ویروس راویروس ووهانی نامید، آغاز شد. 

این اظهارات پمپئو، خشم فروخورده، چینی ها را در قالب اظهارات وزارت امور خارجه چین برافروخت وگمانه زنی ها پیرامون ویروس کرونا به عنوان سلاح بیولوژیک را در محافل چین، تشدید کرد و زمینه چالش آفرینی هرچه بیشتر را در مناسبات واشنگتن و پکن را فراهم کرد و نگرانی و دغدغه پژوهشی پکن را به نحو فزاینده ای تمرکز ساخت.

چینی ها، پس از علنی شدن اظهارات رید فیلد، مدیر اداره بیماری های واگیر امریکا، فرصت را طلایی دیدند تا اظهارات قشری گرایانه پمپئو به باد انتقاد بگیرند و عصبانیت خود را برافروخته کنند. آنها بلافاصله به استناد این اطلاعات دست اول و ناب پنهان که  از سوی محافل تخصصی و ذی صلاح امریکا نیز مطرح شده است تا در واقع عقده گشایی و دمل چرکین موجود، فرا روی پرونده های مختلف رقابت بین واشنگتن و پکن را بگشایند. 

اظهارات رید فیلد، مدیر بیماری های واگیر در امریکا در کنگره، آن قدر ارزش اسنادی و قوت کافی برای اعتباربخشی به استدلال ها و ادله های پکن فراهم ساخت که رویه تعاملی چینی ها با امریکایی ها را که تا کشف همه قرائن و ادله، عمدتا رویکرد شکبیایی را پیشی می گیرند، به سرعت حساسیت خود را رونمایی کنند و در واقع باعث شد تغییر تکتیک دهند و از پوسته آرامش در حال تحقیقات جاری خود خارج شوند و مستندات رید فیلد را زودتر از موعد آن که هنوز جزئیات آن کشف نشده، افشاگری و بزرگنمایی کنند. هرچند ویروس شناسان و اپیدمیولوژیست ها هنوز سئوالات و ابهامات زیادی در خصوص قرائن شکل گیری ژنوم این ویروس ها داشته و دارند، به ویژه درباره این موضوع که ساختار این ویروس از کدام  یک از خانواده کرونامی است.‌

در حال حاضر تحقیق و تفحص همچنان ادامه  دارد. مطالعه و اینفورماتیک سوابق، مدارک و اطلاعات موجود طی دو دهه، نشانگر این است که عوارص و پیامدهای این ویروس در قالب سارس، مرس و آنفولانزا کوید ۲ که از حیوان به انسان منتقل شده، خسارت های انسانی فراوانی را به بار آورده است.

لیکن خسارت های آنچه درنوع ویروس کرونا – نوع کووید ۱۹ – متبلور شده، به لحاظ قدرت سرایت، شیوع، نوع، دامنه کشندگی، تلفات فراگیر و همچنین راز و رمز مربوط به نهفتگی آن نگرانی های دوچندان جهانیان را به صورت بی نظیری، فزونی داده است.

بررسی سوابق رخدادهای ناشی از آمار خسارت انسانی ویروس کرونا در انواع خانواده این ژنوم که از هسته سارس به وجود آمده  است، این نمایه را به همگان می دهد: آمار تلفات سارس ۲۰۰۲-۲۰۰۳ در چین که ویروس آن از خفاش به انسان رسیده با ۸۰۰ کشته در۲۰ کشور روبه رو بوده است. ویروس مرس۲۰۱۲-۲۰۱۵ در عربستان که ویروس آن از شتر به انسان رسیده است  ۲۸۲ کشته در ۲۷ کشور در برداشته است. ویروس آنفلونزای امریکا که در سندرم تنفسی از نوع خانواده کووید ۲ بوده در سال ۲۰۱۹ با ۱۶۰۰۰ کشته در بین ۲۶ میلیون مبتلایان را در امریکا به همراه داشته است (حسب اظهارات اخیر ترامپ). 

با در نظر گرفتن سه موج قبلی بحران ناشی از ابعاد ویروس و اپیدمیولوژی این نوع از خانواده کرونا که تاکنون بخشهای محدودی از جهان را درنوریده بود، با اضافه شدن موج چهارم این ویروس، به درستی می توان زمینه و ابعاد جدید این ویروس ویرانگر را واکاوی کرد و به لایه های نهان این واقعیت بیشتر پی برد.

آن چه حساسیت ویژگی این موج چهارم از ویروس را در خانواده کرونا به خصوص از ژانویه ۲۰۲۰ که تحت عنوان کرونا با کووید ۱۹ از منشا ووهان چین بروز داد، موضوع حاد و بسیار مهم چگونگی شکل گیری بروز این نوع ویروس از منشا مکان و نحوه تکوین و شیوع آن است که هنوز تحقیقات علمی مسجل و جامعی آن ادامه دارد و جمع بندی قطعی و قابل قبول به دست نیامده است. هرچند در گزارش اولیه مقامات چینی  گفته شده که ویروس از خفاش یا مورچه خوارهای پولک دار به انسان منتقل شده است.

گزارش های جدید دقیقا در پرتو بررسی سوابق چهار بحران هم خانواده ویروس کرونا به خصوص در ایستگاه آخر آن، دامنه سئوالات و ابهامات پیرامون چگونگی بروز و شکل گیری ویروس را بعد از پاسخگویی رید فیلد، رئیس بخش بیمارهای واگیردار امریکا در کنگره امریکا، تشدید ساخته چراکه وی شروع کووید ۱۹ را به نوعی ناشی از فرد مبتلا به آلوده ویروس کرونا در بخش نظامیان امریکایی در ووهان چین ممکن و ارزیابی کرده است. متعاقب این روایت، موج گمانه زنی های گسترده را با تراکمی از روایت های متعدد حاوی سئوالات جدید به همراه داشته به ویژه بعد از موضعگیری سخنگوی وزارت امورخارجه چین که خواهان جوابگویی واقعی امریکا شده است.‌

رسانه های چین، نسبت به روایت ۱۷ نوامبر به عنوان نقطه شروع و شمارش معکوس پیدایش ویروس کرونا کووید ۱۹، دست گذارده و آن را مبدا بروز واقعی این بحران عالم گیر توصیف می کنند. این روایت ها وموضعگیری منبع جدیدی از تحلیل ها و گزارش های مختلف را در سطح جهانی در راستای به کارگیری سلاح بیولوژیک امریکا در ووهان به همراه داشته است.

در اینجا وظیفه ما به عنوان یک پژوهشگر بی طرف، راستی آزمایی علمی روایت های مطروحه با واکاوی دقیق قرائن مسجل و انگیزه و اهداف مطروحه در خصوص این روایت ها و همچنین کشف ادله های متقن آن است. هنوز زود است که قضاوت عجولانه کرد و لایه های ماهیت واقعی این رخداد را به درستی استدراک کرد.

اثبات این موضوع که روایت های مطروحه با کدام یک از دو فرضیه واقعی، این که انگیزه پکن از این واکنش های رسمی جدید با اهداف تاکتیکی مطرح شده، یا اینکه شروع یک پروسه و روایت مستند از منازعه واقعی امریکا و بیانگر مکشوف شدن رقابت و ستیز واقعی واشنگتن ناشی از یک نزاع  بیولوژیک بین امریکا و چین در راستای رویارویی واقعی در عرصه اقتصاد به ویژه مناقشه داغ بر سر توانایی های نوین تکنولوژیک چینی ها در پرونده فن آوری های هوش مصنوعی و نسل G5 با امریکا در پرتو راهبرد کنترل و مهار قدرت لجام گسیخته پکن است، قدری زود است. هنوز نمی توانیم به کرسی نهایی قضاوت برویم و باید با حوصله و نگرشی عمیق، همچنان به نظاره بنشینیم تا رخدادها و لایه های واقعی این رخداد مهم عیان شود./انتشار همزمان با اعتماد