آمریکا از انتقام ایران در قاره سیاه نگران است
آفریقا، جایی مناسب برای انتقام خون سردار سلیمانی
نویسنده: جوشوا مزروی (Joshua Meservey)
دیپلماسی ایرانی: پرهیز تهران از پذیرش ریسک دشمنی‌های آشکار بیشتر با ایالات متحده پس از ترور ژنرال سلیمانی نشان می‌دهد که این کشور به دستورالعمل قدیمی حملات نامتقارن خود علیه آمریکا بازخواهد گشت. بهترین گزینه برای تهران حمله‌ای است که به آمریکا آسیب بزند و در عین حال ابهام کافی در زمینه مسئولیت‌پذیری نهایی وجود داشته باشد. آفریقا میتواند مکان مناسبی برای این تور انتقام‌گیری ایران باشد.
گرچه ایران اکنون بخشی از نفوذی را که پس از پیروزی انقلاب در آفریقا به دست آورده بود به دلیل اقدامات اخیر رقبای خاورمیانه‌ای از دست داده است اما شبکههای وابسته به تهران هنوز در بخش‌هایی از این قاره فعالند و می‌توانند گزینه‌هایی را برای شروع حمله علیه آمریکا در اختیار ایران بگذارند. حزب‌الله، مهمترین نیروی نیابتی ایران، در غرب آفریقا هر چیزی، از دارو تا انسان، را داد و ستد می‌کند. امپراطوری تجاری سرمایه‌گذاران مهم حزب‌الله به کشورهای مختلف آفریقایی گسترش یافته است.
همچنین تبلیغات مذهبی ایران در کشورهایی مانند سنگال و سودان و دعوت مردم این کشورها به دین تازه به ایجاد جوامع شیعه‌ای انجامیده که گرچه کوچک هستند اما فدائیانی دارند که حاضرند فرامین ایران را عملی کنند. بنیانگذاران یک سازمان شیعه پرنفوذ تحت حمایت ایران در شمال نیجریه با هدف ایجاد انقلابی شبیه انقلاب ایران در این کشور آفریقایی تشکیل شد.
گفته می‌شود، نیروی قدس سپاه پیش از ترور ژنرال سلیمانی، قابلیت‌هایی تازه ای را در آفریقا برای اقدامات تلافی‌جویانه علیه کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ ایجاد کرده بود. ژنرال سلیمانی برای حمله به اهداف آمریکایی و غربی در این قاره، سلول‌های مخفی ایجاد کرده بود. ترور ژنرال سلیمانی شاید سرعت اجرای این برنامه‌ها را کاهش دهد اما جانشین او، اسماعیل قاآنی، قبلا رهبری عملیا‌ت نیروی قدس سپاه در آفریقا را به عهده داشته و میتواند پروژه سیلمانی را ادامه بدهد.
بدیهی است ایران آگاهی دارد که آفریقا یکی از آسان‌ترین مناطق جهان برای اجرای یک حمله قابل انکار است. گروه‌های تروریستی آفریقا اخیرا فراوانی بسیاری یافته‌اند و در صورتی که ایران به دنبال شریکی برای حملات تلافی‌جویانه باشد می‌توانند گزینه‌های گوناگونی را در اختیار این کشور قرا دهند. گرچه تقریبا تمام گروه‌های تروریستی آفریقا سنی هستند و متحدان متعارفی برای ایران شیعه به شمار نمی‌روند اما ایران قبلا هم با گروه‌های سنی همکاری کافی علیه "شیطان بزرگ" داشته است.
از سوی دیگر، قابلیت‌های پایشی و اطلاعاتی آمریکا در آفریقا نیز در مقایسه با خاورمیانه، گسترش چندانی ندارد و کاهش شمار نیروهای نظامی آمریکا در آفریقا، چالش دفاع در برابر حملات ایران در این قاره را افزایش می‌دهد.
همچنین گستردگی فعالیت‌های قاچاق در قاره آفریقا – تجارت مرزی غیررسمی 40 درصد از تولید ناخالص داخلی این قاره را تشکیل می‌دهد – عاملی است که میتواند به عنوان پوشش اقدامات تروریستی عمل کند.
بی‌کفایتی دولت‌‌های آفریقا، توانایی آنها برای مقابله با ترور در خاکشان را تضعیف کرده است. سرطان بزرگ این قاره یعنی فساد باعث شده ترور در این آفریقا به آسان‌ترین شغل تبدیل شود.
آفریقا برای تبدیل شدن به هدف بالقوه حملات ایران علیه آمریکا چیزی کم ندارد. مثلا، هزاران مددکار آمریکایی در آفریقا و عمدتا در مناطق دوردست و ناامن مشغول به کار هستند و بارها هدف حمله تروریست‌ها قرار گرفته‌اند. آن‌گونه که در حملات تروریستی اخیر علیه پایگاه نظامی مشترک آمریکا و کنیا شاهد بودیم حتی حضور نظامی آمریکا در آفریقا نیز آسیب پذیر شده است. سال گذشته آمریکا در سراسر قاره آفریقا 29 مکان نظامی داشت.
گرچه ترور ژنرال سلیمانی توسط دولت دونالد ترامپ ایران را نسبت به تحریک آشکار آمریکا هوشیار کرده است اما نباید انتظار داشت که چهار دهه تنش‌زایی اکنون پایان بیابد. چه بسا تهران به این نتیجه برسد که آفریقا، میزبان شبکههای ایران گسترده ایران، با داشتن سرزمین‌هایی فاقد حاکمیت مشروع و دارای اهداف غنی، تنها منطقه‌ای است که برای مجموعه حملات نامتقارن و قابل انکار آن علیه منافع آمریکا مناسب است.
منبع: بنیاد هریتیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی
نظر شما :