پشت پرده یک پیشنهاد ملاقات

نویسنده: تام لونگو

دیپلماسی ایرانی: خبر اینکه رئیس جمهور دونالد ترامپ برگزاری نشست با همتای خود در کرمیلین را پیشنهاد داده، دنیای سیاست را با شگفتی روبه رو کرده است. صفحه کلیدهای خشمگین همه لپ تاپ ها بمبارانی از نگرانی ایجاد کرده اند چرا که می ترسند اگر ترامپ با پوتین رو در رو شود جنگ دائمی به سود امپراطوری دائمی به پایان برسد. در تمام اتاق فکرهای ام آی 6 ایده ترامپ غیرقابل قبول است.

اما اگر چنین خبری درست باشد این می تواند بزرگترین تغییر را در رابطه ایالات متحده و روسیه از زمان انتخاب ترامپ ایجاد کند و عواقب آن می تواند منظر سیاسی جهان را در هر گوشه ای دچار تغییر کند. آنها مخالفند چرا که می دانند چه اتفاقی در حال وقوع است. چیزی که هرگز در نگاه عموم حاضر به پذیرش آن نشده اند: ایالات متحده آسیب پذیر است.

ما در زمینه رقابت اسلحه آسیب پذیر نیستیم. ایالات متحده قطعا می تواند در زمینه اسلحه با روسیه رقابت کرده، نمونه های مقابل سلاح های آنها را بسازد و سلاح های روسی را حتی نابود کند. اما ایالات متحده در جایی آسیب پذیر است که قدرت واقعی از آن نشات می گیرد: تسلط بر بازارهای سرمایه جهانی. جایی که قرار نداشتن بر مدار آنها می تواند هر قدرت سیاسی را ایزوله کرده و هر نیروی نظامی را به چالش کشیده و به حاشیه ببرد.

چین در نهایت توانست قراردادهای نفتی خود بر پایه یوان را به سرانجام برساند. چیزی که به آن پترویوان گفته می شود. ذخیره طلا تبدیل به اسلحه هایی قدرتمند برای پوتین شده است. با گذشت زمان این دو اسلحه رشد می کنند و قدرتی مخرب پیدا خواهند کرد. چین بزرگ ترین واردکننده نفت در جهان است و روسیه دومین صادرکننده نفت در جهان و این مساله دو کشور را تبدیل به تامین کنندگان و واردکنندگان اصلی نفت در بازار جهانی می کند. عربستان سعودی بسیار بیشتر از روسیه نفت تولید می کند اما هزنیه های تولید آنها به مراتب بالاتر ار روسیه است. در حال حاضر قیمت نفت در روسیه با توجه به رشد اقتصادی آرام این کشور قادر به برآورده کردن نیازهای اجتماعی و تامین بودجه این کشور است. از سوی دیگر عربستان با کسری بودجه در سال 2017 روبه رو بود و هیچ امیدی ندارد که با بالا رفتن قیمت نفت نیز این کسری را به صفر برساند. سعودی ها به سادگی درگیری بیشتری با قیمت نفت دارند. بنابراین از نگاه من روسیه تولیدکننده اصلی نفت در جهان است چرا که از تنوع اقتصادی بیشتری برخوردار است. از منظر اقتصادی نیز تولیدکنندگان و تامین کنندگان اصلی نفت هستند که جریان قیمت گذاری آن را در دست دارند نه افراد دیگر.

در دهه 1970 این ایالات متحده بود که قیمت نفت را تعیین می کرد. این چارچوبی بود که قراداد پترودلار را ساخت. عربستان سعودی، ایالات متحده سعی داشت روی جنایاتش ضد بشریت سرپوش بگذارد و ایالات متحده دلار را در سرتاسر جهان می گرداند تا دولت ها و بازارهای مورد اعتماد خود را بسازد. امروز چین در جایی نشسته که ایالات متحده قرار داشت و موقعیت چینی ها روز به روز قوی تر  می شود. این دلیلی است که قرارداد پترویوان می تواند و خواهد توانست به موفقیت برسد درحالی که تمامی تلاش های گذشته با شکست مواجه شده است. چین به نوعی به اطلاع عربستان سعودی رسانده که دیگر سوبسید دلاری را قبول نمی کند و تنها یوان را در معاملات خواهد پذیرفت. حدس بزنید چه شد؟ سعودی ها هم در این بازی قرار گرفتند. بنابراین ایالات متحده هم وارد این بازی می شود. اگر آنها وارد این بازی نشوند، چین نفت بیشتر و بیشتری از روسیه خواهد خرید و روسیه با خوشحالی یوان را خواهد پذیرفت. سعودی ها قدرت خود را خواهند باخت و دلار ارزش خود را از دست می دهد.

این بازی ما را به زمین صبر مداوم پوتین خواهد برد. هیچ کاری ساده تر از صبر کردن نیست وقتی که بدانید رقیب شما هیچ استراتژی دیگری برای پایان دادن به بازی جز جنگ ندارد. پوتین درک کرده که ایالات متحده در حال از دست دادن زمان است. حرکت ایجاد پترویوان سرآغاز افقی جدید است. پوتین مطمئن است که دیگر بازی هایی مانند تغییر قذافی در لیبی یا صدام حسین در عراق نمی تواند کنترل قیمت نفت را در اختیار ایالات متحده قرار دهد. پترودلار پاشنه آشیل ایالات متحده بود. این بنیان اقتصاد جهانی بود که بر اساس سیستم بانکداری ابزورد بنا نهاده شده بود.

حقیقت عریان این است که اشتیاق برای ملاقات با پوتین آن هم در زمانی که خواسته های ایالات متحده در سوریه از سوی روس ها برآورده نشده نشان می دهد که ایالات متحده می خواهد جهانش را از آستانه یک فاجعه دور کند. اینکه ترامپ چنین پیشنهادی را با وجود اعتراضات شدید در زمینه سیاست خارجی در کابینه اش، رسانه ها و کنگره انجام داده نشان می دهد که وضعیت بحرانی در پشت پرده چقدر جدی است. بنابراین با اینکه معتقدم پترویوان در حال حاضر جهان را تغییر نخواهد داد اما اهرم فشاری در دست چین است تا در مذاکرات ژئوپولتیک و معاملات تجاری با ترامپ در مورد ایران، کره شمالی، سوریه و ماجرای پروژه یک کمربند یک جاده از آن استفاده کند. روش بسیار محتاطانه پوتین برای تعیین موقعیت خود خارج از چنگال ایالات متحده در چند سال آینده یا نظم نوینی را خواهد نوشت یا جهان کنونی را به نابودی می کشاند.

منبع: راشا اینسایدر/ مترجم: روزبه آرش