چه کسی مسئول است؟

نویسنده: سهیل خان

دیپلماسی ایرانی: نماینده ویژه ایالات متحده در افغانستان و پاکستان روز 23 ژوئن آخرین روز خود را سپری کرد، درحالی که گمانه زنی ها مبنی بر این که واشنگتن قصد دارد پست نماینده ویژه در افغانستان و پاکستان را که معمولا با عنوان SRAP شناخته می شود، حذف کند. این پست در طول دوران ریاست جمهوری باراک اوباما با این ایده که منازعه در افغانستان با وضعیت پاکستان کاملا درهم آمیخته و مرتبط است ایجاد شد.

حذف این جایگاه ویژه در افغانستان و پاکستان از دپارتمان وزارت امورخارجه بخشی از استقرار ساختار جدید سازمانی وزات امورخارجه تحت هدایت رکس تیلرسون است تا تعهد رئیس جمهور دونالد ترامپ برای کاهش بودجه وزارت امورخارجه محقق شود. رکس تیلرسون قصد دارد تا چند پست دیگر را نیز حذف و با دفاتر منطقه ای ادغام کند.

درحال حاضر منطقه افغانستان و پاکستان به بخش جنوب آسیا و آسیای مرکزی متصل خواهند شد که بخشی از منطقه ای بزرگتر از جمله هند خواند بود. ایهام آمیز اینجاست که خود بخش جنوب آسیا در حال حاضر به علت نبود ماموریت های دولت جدید در آن ناحیه فاقد رهبر است. این تصمیم درست در زمانی گرفته شده که دولت ترامپ قصد دارد هزاران نیروی تازه را به افغانستان ارسال کند.

تصمیمات گرفته شده برای افغانستان و پاکستان بخشی از بررسی کلی تغییر در دپلماسی آمریکا است که شامل کاهش احتمالی بودجه و تغییر موضع در برابر متحدان غیرناتو است. وزات امور خارجه همچنین گزینه دیگری را بررسی می کند که در آن هند به عنوان مشارکت کننده در حل مشکل افغانستان دیده می شود. این حرکات ملزم پاک کردن مشلات با پاکستان است. در حال حاضر روابط دیپلماتیک آمریکا و پاکستان تیره و تار است.

با حضور نظامی ایالات متحده در افغانستان، سه بازیگر منطقه ای یعنی پاکستان، روسیه و چین مذاکراتی را برای یافتن راه حل مسالمت آمیز برای صلح پایدار در افغانستان و منطقه برگزار می کنند. گزارش هایی وجود دارد که نشان می دهد نماینده طالبان افغانستان نیز در این جلسات حضور داشته است. این جلسات در پاکستان و همچنین در مسکو برگزار می شود. سه کشور همچنین اشاره کرده اند که خواهان حذف اسامی برخی از رهبران اصلی طالبان از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد برای کمک به تقویت مذاکرات صلح با افغانستان هستند.

چین، روسیه و پاکستان نگران ظهور داعش در منطقه بوده و آن را خطری بزرگ تر برای ثبات منطقه می دانند. موضع ایالات متحده در قبال این مذاکرات هنوز مشخص نیست اما افزایش نیروهای نظامی در افغانستان مطمئنا این مذاکرات صلح را تضعیف خواهد کرد. افغانستان به تازگی مرگبارترین ماه رمضان از سال 2001 به بعد را تجربه کرده است. مطابق گزارش خبرگزاری فرانسه، تا آستانه عید فطر حداقل 200 نفر کشته و 700 نفر زخمی شدند که بسیاری از آنها غیرنظامی بودند. ماه مقدس مسلمانان در تاریخ 27 می آغاز شد و در 31 می حمله ای با کامیون بمب گذاری شده به وقوع پیوست. این حمله که اهداف دیپلماتیک رده بالایی را داشت یکی از بدترین آسیب هایی بود که کابل در 16 سال اخیر به چشم دید. دست کم 150 نفر کشته و 400 نفر زخمی شدند. مسئولیت حمله توسط هیچ گروهی پذیرفته نشد. صدها تن از تظاهرکنندگان به خیابان ها آمدند و علیه دولت اشرف غنی و ناتوانی آن اعتراض کردند. پلیس به روی تظاهر کنندگان آتش گشود و حداقل چهار نفر کشته شدند. خونریزی ها به همین جا ختم نشد و سه بمب گذار انتحاری در روز دوم ژوئن در مراسم خاکسپاری یکی از قربانیان تیراندازی پلیس خود را منفجر کرده تا هشت نفر دیگر نیز کشته شوند. درست پیش از آغاز عید فطر، یک خودروی بمب گذاری شده در شعبه بانکی در لشکرگاه پایتخت هلمند، منفجر شد که به کشته شدن 34 نفر انجامید. بیشتر آنها غیرنظامی بودند و خارج از بانک تجمع کرده بودند.

روزهای جشن بعد از پایان ماه مبارک رمضان سال جاری در افغانستان رونقی نداشت چرا که مردم از حملات طالبان یا داعش وحشت داشتند و اجتماعی در اماکن عمومی صورت نمی گرفت. با وجود ادامه این کشت وکشتار در افغانستان هنوز مشخص نیست که چه کسی مسئول دیپلماسی و تغییرات آن در افغانستان است.

منبع: راشا اینسایدر/ مترجم: روزبه آرش