رهبر جدید طالبان کیست؟

دیپلماسی ایرانی: ملا محمد اختر منصور به عنوان رهبر طالبان و جانشین ملا عمر انتخاب شد. گفته می شود که ملا منصور روابط نزدیکی با مقامات پاکستانی دارد. رابطه نزدیک ملا منصور با اسلام آباد می تواند برای آینده افغانستان حیاتی باشد. این مسئله وی را در موقعیت خوبی برای احیای مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان که به میزبانی پاکستان در اوایل این ماه برگزار شد، قرار می دهد. مذاکراتی که در چند ماه اخیر موجب بهبود روابط با افغانستان شده است.

اما ملا منصور با چالش هایی روبه رو است: آیا وی می تواند طالبان را متحد نگه دارد و تندروهایی را که خواهان ادامه شورش 14 ساله علیه نیروهای آمریکایی و ناتو هستند مهار کند؟ و یا طالبان دچار انشعاب می شود؟ در ادامه به ملا منصور و تاثیر انتخاب وی بر طالبان و افغانستان اشاره می شود.

ملا منصور کیست؟

ملا منصور یکی از چهره های شاخص طالبان است و در طول سه سال گذشته  معاون ملا عمر بود. اگر آن گونه که دولت افغانستان می گوید، ملا عمر دو سال پیش مرده باشد، پس ملا منصور از آن زمان رهبری این گروه را بر عهده داشته است و این شامل تلاش های صلح آمیز اخیر هم می شود.

ملا منصور در زمان دولت طالبان در سال های 1996 تا 2001، فرمانده نیروی هوایی بود. پس از اشغال افغانستان توسط ایالات متحده که منجر به سرنگونی دولت طالبان شد، وی به عضویت شورای عالی طالبان منصوب شد، شورایی هفت نفره که تصمیمات بزرگ را می گیرند. همین شورا وی را برای جانشینی ملا عمر انتخاب کرد و وی تبدیل به دومین فردی شد که رهبری این گروه را از زمان تشکیل در اواسط دهه 1990 بر عهده می گیرد.

ملا منصور هم مانند ملا عمر، برخاسته از ولایت قندهار، هارتلند طالبان است. و مانند ملا عمر جزئیات سن دقیق، خانواده و محل اقامتش تا حد زیادی نامعلوم است. گمان می رود که وی در اواخر دهه چهارم زندگی اش باشد.

ارتباط با پاکستان چه اهمیتی دارد؟

باوری که به طور گسترده وجود دارد این است که پاکستان بر طالبان نفوذ دارد و دولت کابل در گذشته به این موضوع اعتراض داشته است. اما از زمانی که اشرف غنی در سال گذشته به ریاست جمهوری رسید، دو کشور در حال بازسازی روابط خودشان هستند و اسلام آباد نقشی کلیدی در آوردن طالبان به میز مذاکره ایفا کرده است.

اگر اینگونه که گفته می شود، پاکستان به معاهده صلح میان دولت افغان و طالبان متعهد باشد، در آن صورت انتخاب ملا منصور نشان می دهد که طالبان در این مذاکرات باقی خواهد ماند. با این حال این مسئله می تواند زنگ خطری برای بسیاری از افغان ها باشد چون نشان می دهد پاکستان هنوز پروژه نفوذش در منطقه را ادامه می دهد.

آیا طالبان دچار شکاف می شود؟

ملا منصور احتمالاً مورد حمایت تمام کسانی که ملا عمر را از سال 1996 امیرالمومنین خطاب می کردند، قرار نخواهد گرفت. بسیاری از ناظرین معتقدند که فقدان ملا عمر موجب شکاف میان کسانی می شود که خواستار صلح با کابل و افرادی که خواهان ادامه مبارزه هستند.

حتی اگر طالبان تحت رهبری ملا منصور متحد باقی بماند، امکان دارد تعدادی از فرماندهان محلی به گروه داعش که در چند ماه اخیر در افغانستان فعال شده، بپیوندند. ملا منصور اخیراً نامه ای به ابوبکر البغدادی، خلیفه خودخوانده داعش نوشت و به وی هشدار داد که گروهش را از افغانستان خارج کند.

رهبر بعدی چه کسی خواهد بود؟

منصور به تازگی سراج الدین حقانی را به عنوان معاونش انتخاب کرده است. وی رهبر شبکه قدرتمند حقانی است که متحد القاعده است و چندین حمله به نیروهای ایالات متحده و ناتو در افغانستان داشته است. دولت ایالات متحده جایزه ای 5 میلیون دلاری برای داشتن اطلاعاتی درباره وی که منجر به دستگیری اش شود، اختصاص داده است.

منبع: آسوشیتدپرس/ مترجم: حسین هوشمند