نقش گروه خراسان در رابطه ایران و آمریکا

دیپلماسی ایرانی: گروه خراسان اخیراً مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است. اگر چه این این سازمان تروریستی نیاز به توجه بیشتر جامعه جهانی دارد اما خطری واضح و فوری برای ایالات متحده نیست. علاوه بر این ناظران دیپلماتیک معتقدند که روابط ایران و ایالات متحده در حال بهبود است و خراسان می تواند در این مذاکرات نقش ایفا کند. کلمه خراسان به منطقه ای تاریخی در افغانستان معاصر باز می گردد که ایران، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان را هم شامل می شود. به طور خلاصه این منطقه بخش مهمی از خلافت اسلامی پیش از عثمانی بوده است، که در حال حاضر گروه های شبه نظامی جدید به دنبال بازگشت به دوران با شکوه گذشته هستند.

در حملات هوایی اخیر آمریکا به سوریه که عمدتاً علیه مواضع داعش بوده، گروه خراسان هم مورد حمله قرار گرفته است. براساس گزارش منابع اطلاعاتی، در اواخر سپتامبر 2014 سخنگوی پنتاگون تایید کرده است که خراسان «در حال نهایی کردن یک حمله بزرگ است» دیگر گزارش های طبقه بندی شده هم نشان می داد که این گروه در حال همکاری با القاعده ی شبه جزیره عربستان بر سر آزمایش روش های جدید برای عبور مواد منفجره از گیت های امنیتی فرودگاه ها است. با این گزارش ها طبیعی است که واکنش نظامی ایالات متحده اجتناب ناپذیر باشد.

درحالی که خراسان به وضوح تهدیدی برای منافع و پرسنل ایالات متحده در منطقه است، دلیل حمله رعد آسا و تبلیغاتی اخیر شاید مربوط به تنش زدایی اخیر آمریکا با ایران باشد و حرکتی علیه این ادعای محافظه کاران که دولت را متهم به اتخاذ رویکرد اشتباه در قبال ایران می کنند. علاوه بر این تا به حال شبکه القاعده در ایران انتقال پول از کشورهای خلیج فارس را به القاعده و دیگر گروه های وابسته از جمله النصره (خراسان متحد النصره در منطقه است) در سوریه را تسهیل می کند. برای مقابله با این تصویر منفی حس روحانی رئیس جمهور ایران به تازگی اعلام کرده که حاضر است به غرب در جنگ با تروریسم کمک کند و نقش فعال تری در خاورمیانه بازی کند.

در راستای این رویکرد جدید، ممکن است دولت ایران بازی زیرکانه ای را آغاز کند: مساله گروه خراسان، آن هم در دوره ای که متحدین سنتی آمریکا در منطقه در وضعیت وخیمی به سر می برند و این مسئله نشان می دهد که ایرانی ها به دنبال مبارزه با تروریسم هستند. واقعیت این است که متحدین سنتی آمریکا در منطقه با اظهارات اخیر جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا درباره ی تحولات مرزی ترکیه، دودل شده اند و این مسئله منجر به ایجاد زمان مناسبی برای ایرانیان شده است تا نیاز ایالات متحده برای تسهیل امور منطقه ای در مبارزه با داعش را فراهم کنند.

ترکیه در بستن مرزهای طولانی خود با سوریه شکست خورده است و این مسئله به شبه نظامیان داعش اجازه می دهد تا به راحتی از مرز عبور کنند در حالی که میلیون ها دلار از عربستان سعودی و امارات متحده عربی دریافت کرده اند و به همراه مقادیر زیادی از تسلیحات وارد سوریه می شوند. هشداری که باید در این رابطه در نظر گرفت این است که غرب باید در این مسیر همسو با ایران باشد و در کنار حل و فصل مسائل هسته ای بر روی این مسئله هم کار کند. در میدان جنگ هم به نظر می رسد که ایالات متحده حاضر به همکاری با ایران است.

در مورد شهر کردنشین آمرلی، عملیات مورد حمایت ایالات متحده به رهبری گروه عصائب اهل الحق صورت گرفت، گروهی که مورد حمایت ایران و علیه سنی ها و عامل حمله به سربازان آمریکایی در زمان جنگ عراق شناخته می شود. علاوه بر این موقعیت ایران نشان می دهد که مقامات این کشور معتقدند در برابر متحدین سنتی واشنگتن در منطقه در موضع قدرت قرار دارند و اقداماتی می توانند انجام دهند که آنها از پس آن بر نمی آیند. تماس بالقوه اوباما با روحانی برای شکست داعش، تنها موقعیت ایران را تقویت می کند و شاید این اقدام موجب سخت تر شدن انجام تعهداتی که ایران در ژنو پذیرفته است، از سوی مقامات ایران شود. داعش و خراسان می تواند یک فرصت احتمالی برای ایالات متحده باشد تا همکاری با ایران و منطقه را به حالت اولیه بازگرداند.

منبع: ژئوپالیتیکال مانیتور

انتشار این مطلب به معنای تایید آن از سوی سایت دیپلماسی ایرانی نیست و صرفا جهت اطلاع خوانندگان دیپلماسی ایرانی از اندیشه های نویسندگان خارجی منتشر شده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/20