همکاری های تهران و پکن در انتظار نتیجه مذاکرات هسته ای

دیپلماسی ایرانی: حمایت پشت پرده ی چین از ایران باعث نجات این کشور شده است. با وجود این که تحریم ها دسترسی ایران به بازارهای جهانی را محدود کرده است، چین نفت ایران را می خرد. همچنین در شورای امنیت سازمان ملل و در جریان مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای گروه 5+1، چین از ایران در برابر درخواست های غرب حمایت می کند. روابط ایران با چین ممکن است در بعضی از مواقع تیره و تار هم شود ولی هردو کشور به ندرت در مسیر برخورد منافع یکدیگر قرار می گیرند.
از زمانی که ایالات متحده در سال 2010 ایران را مورد تحریم های همه جانبه قرار داد، چین مورد اعتماد ترین شریک تجاری ایران بوده است. ایران توانسته با ایجاد رابطه ای تنگاتنگ با چین، تحریم های غرب را دور زده و مانع از سقوط بیشتر پول ملی اش شود. دو عاملی که ضربه ای فلج کننده به اقتصاد ایران وارد کردند. پکن در نیمه ی اول سال 2014 میلادی، روزانه 630 هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده است که این میزان در مقایسه با سال گذشته به 48 درصد افزایش یافته است. بررسی نشان می دهد که این میزان از مبادلات تنها سر کوه یخ است که نمایان می باشد.
ایران چهارمین دارنده ذخایر نفت خام جهان، است که سومین تامین کننده ی نفت خام مورد نیاز چین هم محسوب می شود. به وضوح مشخص است که تحریم ها نتوانسته مشارکت پکن در بخش انرژی ایران را متوقف کند. بعد از آن که وزارت خارجه آمریکا، چین را از خرید نفت خام ایران منع نکرد (و در اواسط سال 2014 مجدداً آن را تمدید کرد) به ندرت از سرعت معاملات انرژی ایران و چین کاسته شده است. صادرات نفت ایران که قرار بود به خاطر تحریم ها کاهش بیابد، با استفاده از صادرات نفت فوق سبک به چین و دیگر نقاط آسیا جبران شده است.
برخلاف کشورهای غربی که در مناطقی از جهان دست به سرمایه گذاری استراتژیک می زنند که از خطر تروریسم و ناامنی دور باشد، چین تا زمانی که دسترسی اش به انرژی در این مناطق قطع نشده است، سرمایه گذاری اش در این حوزه ها را متوقف نمی کند. البته تمایلات چین به انرژی ایران منجر به وجود آمدن هزینه هایی برای رهبران چین هم شده است. البته در زمینه ی معاف شدن از تحریم نفتی ایران، دولت شی جینپینگ توانست اعتماد دولت اوباما را جلب کند و به واردات نفت فوق سبک ادامه دهد.
علاوه بر انرژی، دو کشور در زمینه های مختلف از اسباب بازی گرفته تا سلاح با هم مبادلات تجاری دارند. میزان کل تجارت میان پکن و تهران به طرز خیره کننده ای از سال 2007 به بعد افزایش یافت، یعنی از زمانی که چین جایگزین اتحادیه اروپا شد و بزرگترین شریک تجاری ایران نام گرفت. براساس گزارش وزارت خارجه چین، میزان مبادلات تجاری تهران و چین در سال 2012 به بیش از 36 میلیارد دلار رسید و براساس گزارش ایران، میزان مبادلات غیرنفتی هم در ابتدای امسال به 13 میلیارد دلار رسید.
علی لاریجانی رئیس مجلس ایران در جریان سفر اخیری به پکن داشت درباره گسترش مبادلات ایران و چین گفت «چین به دنبال این است که ایران به عنوان یک شریک دائمی برای صادراتش و منبعی برای نیازهای روبه رشد انرژی اش مطرح باشد» تمایل ایران برای تبدیل شدن به شریک دائمی چین در بهترین زمان مطرح می شود، چون براساس تمایلات جدید حزب کمونیست چین، گسترش راه زمینی و دریایی جاده ابریشم یکی از اولویت های این کشور می باشد.
یکی از اجزا اصلی در روابط دو جانبه تهران و  پکن، پیشرفت در توافق هسته ای ایران است. توافق موقت شش ماهه میان ایران و گروه 5+1 که در 24 نوامبر 2013 امضا شد و تا 20 نوامبر 2014 تمدید شد به چین یک فرصت اضافی را داده است تا بتواند با تحریم های غرب کنار بیاید. شایان ذکر است که توافق موقت به ایران اجازه برداشت 4.2 میلیارد دلار از دارای های بلوکه شده اش و 2.8 میلیارد دلار دیگر در مدت تمدید شده و افزایش صادرات نفتی اش به حدود 1 میلیون بشکه در روز را داده است. به همین دلیل هردو طرف به نتیجه ی  مذاکرات چشم دوخته اند تا ببینند آینده ی مبادلات تجاریشان به چه سمت و سویی می رود.
منبع: دیپلمات  / ترجمه : تحریریه دپیلماسی ایرانی