از تلاش آمریکا برای گفت‌وگو تا تکذیب ایران

"داعش" مسیر نزدیک شدن ایران و آمریکا به یکدیگر برای بازگرداندن صلح و ثبات درعراق را هموار کرده است.

به گزارش فرارو، تکذیب ها کم کم جای خود را به تایید و با دست پس زدن ها جای خود را به با پا پیش کشیدن ها می دهد. تداوم پیشروی های گروهک تکفیری داعش در مناطق مختلف عراق و ادامه تسلط آنها بر نقاط به تصرف در آورده ضرورت همکاری ها دو کشور تاثیر گذار در حفظ صلح و ثبات در عراق یعنی ایران و آمریکا را افزایش داده است.

این در حالی است که پیش از این آمریکایی ها هرگونه تماس و گفتگوی مستقیم با جمهوری اسلامی ایران برای پایان دادن به ادامه بحران آفرینی های داعش در عراق را تکذیب کرده بودند.

هفته گذشته همزمان با آغاز تحرکات تازه گروهک تکفیری داعش در عراق، خبرگزاری رویترز به نقل از منبع خود گمانه زنی هایی را درباره احتمال همکاری ایران و آمریکا در عراق مطرح کرد.

این خبرگزاری به نقل از یک مقام ایرانی مدعی شد که جمهوری اسلامی ممکن است در راستای کمک به دولت عراق تمایل به همکاری با واشینگتن داشته باشد.

به گزارش رویترز این مقام ایرانی که نخواسته نامش فاش شود همچنین گفته است: بحث و گفت وگو بین سران جمهوری اسلامی در خصوص این ایده (همکاری ایران و آمریکا در مورد بحران عراق) در جریان است.

پس از انتشار این گزارش سخنگوی وزارت خارجه آمریکا طی سخنانی منکر هر گونه تماس تهران- واشنگتن در امور عراق شد و گفت: تماس ها بین دو کشور فقط در امور هسته ای است.

«ماری هارف»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که آمریکا درباره موضوع داعش هیچ گفت وگویی با ایران نداشته است و گفت وگوها بین دو کشور تنها متمرکز در امور هسته ای است.

جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید اما به طور کامل امکان تماس میان دور کشور در این رابطه را رد نکرد و اعلام کرد که «دولت اوباما هنوز درباره دخالت احتمالی خود در عراق با ایران که همسایه شرقی عراق است، تصمیمی نگرفته است.»

سخنگوی کاخ سفید گفت: ما هیچ گفت وگویی با ایرانی ها درباره عراق نداشته ایم.

پس از آن هم رئیس جمهوری آمریکا با رد احتمال اعزام نیرو به عراق برای پایان دادن به تحرکات داعش اعلام کرد که آمریکا راه هایی را برای حمایت از نیروهای امنیتی عراق مد نظر دارد.

باراک اوباما تاکید کرد که از تیم امنیت ملی اش خواسته است تا گزینه هایی را برای حمایت از نیروهای امنیتی عراق آماده کند و تاکید کرد که تصمیم بر سر حمایت نظامی ایالات متحده از عراق «چندین روز به طول می انجامد».

چند روز پس از این سخنان رییس جمهوری آمریکا ، وزارت دفاع این کشور، از اعزام ناو هواپیمابر «یو اس اس جورج بوش» به خلیج فارس خبر داد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا دستور اعزام این ناو هواپیمابر را صادر کرده است.

بنابر بیانیه وزارت دفاع امریکا، فرمان اعزام این ناو هواپیمابر در راستای «حفاظت از جان شهروندان آمریکایی، شهروندان عراقی و همچنین منافع آمریکا » صادر شد.

روز شنبه حسن روحانی رییس جمهوری ایران در نشست خبری خود در پاسخ به این پرسش که اگر از ایران خواسته شود با آمریکا علیه داعش همکاری کند، آیا این کار را انجام می دهد، گفت: همه کشورها باید کمک کنند تا با داعش مقابله شود. در حال حاضر جز دولت و ملت عراق کسی علیه داعش وارد عمل نشده است.

وی درعین حال تاکید کرد که «آمریکا هم در این زمینه هنوز اقدامی نکرده است. هرگاه آمریکا علیه داعش اقدامی کرد، می شود درباره همکاری با این کشور فکر کرد.»

اعزام نیروهای نظامی آمریکایی برای اقدام احتمالی علیه گروهک تروریستی که صلح و ثبات در عراق را نشانه گرفته است بر اساس آنچه که رییس جمهوری ایران اعلام کرده است می تواند سرآغاز برخورد نزدیک ایران و آمریکا باشد. برخوردی که آمریکایی ها دیگر آن را نه تنها رد نمی کنند بلکه به استقبال آن رفته اند.

در همین حال، وال استریت ژورنال با استناد به اظهارات یک مقام آمریکایی خبر داد که ایالات متحده آماده مذاکره مستقیم با ایران، برای حل بحران عراق در روزهای آتی است.

"وال استریت ژورنال" در گزارشی به تاریخ دوشنبه (۱۶ ژوئن/ ۲۶ خرداد) بنا به اظهارات یک مقام رسمی آمریکا نوشت که دولت ایالات متحده در صدد مذاکره مستقیم با ایران برای کمک به عراق است. بنا به این گزارش کشورهای ایران و آمریکا از پیشروی اسلام گرایان داعش (دولت اسلامی عراق وشام) در عراق خشنود نیستند و حوادث این کشور را با نگرانی دنبال می کنند.

بنا بر این گزارش «دولت اوباما گفته است خود را برای گشودن گفت وگوهایی مستقیم با ایران بر سر اینکه چگونه دو کشور مخالف (ایران و آمریکا) می توانند بر ضد ستیزه جویان وارد عمل شوند، آماده می کنند».

خبرگزاری فرانسه گفته است کاخ سفید از نشان دادن واکنش به گزارش منتشر شده سرباز زده، اما آن را هم رد نکرده است.

بنابراین می توان گفت که اراده لازم از سوی کاخ سفید برای گفتگوی مستقیم با ایران درباره بحران عراق وجود دارد به خصوص آنکه تداوم بحران در این کشور می تواند شرایط برای دموکرات ها در انتخابات کنگره که چند ماه دیگر برگزار می شود به واسطه سیاست های رییس جمهور دموکرات سخت تر کند.

در همین حال دیوید ایگناتیوس، ستون نویس واشنگتن پست در مقاله ای درباره بحران عراق و بازگشت موج تازه افراط گرایی به خاورمیانه اعلام کرد بود که یافتن راهکاری برای پایان دادن به فعالیت های داعش در منطقه می تواند آخرین فرصت مشروعیت سنجی توان اوباما در حوزه سیاست خارجی باشد.

این در حال است که دیلی تلگراف در گزارشی تاکید کرد که «اوباما به خوبی از انتقادات راستگرایان آمریکایی در صورت ائتلاف و هم پیمانی با ایران آگاه است. او می داند که با این اقدام به خروج از همپیمانی با اسرائیل و نادیده گرفتن منافع و امنیت ملی آمریکا متهم خواهد شد.

به گزارش این روزنامه «اوباما مجبور است سال ها دشمنی با ایران را نادیده بگیرد و همکاری با تهران را برای مقابله با تهدید افراط گرایی اسلامی در عراق آغاز کند. »

اگر چه به ادعای دیلی تلگراف کاخ سفید و دموکرات ها نگران فضا سازی رقبا به خصوص در آستانه انتخابات به دلیل همکاری با ایران است اما جمهوری خواهان برای حفظ منافع آمریکا در عراق، اوباما را برای ائتلاف با جمهوری اسلامی ایران در عراق تحت فشار قرار داده اند.

در همین حال، لیندسی گراهام، سناتور جمهوری خواه آمریکایی اعلام کرد که «آمریکا برای جلوگیری از سقوط دولت عراق نیازمند کمک ایران است.»

به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، گراهام روز یکشنبه گفت که احتمالا ما برای حفظ بغداد مقابل شبه نظامیان دولت اسلامی عراق و شام که طی روزهای اخیر کنترل برخی شهرهای شمالی عراق را به دست گرفته اند نیازمند کمک ایرانی ها هستیم.

این سناتور آمریکایی افزود: ایرانی ها در عراق دارای منافعی هستند و ما برای حفظ عراق نیازمند مذاکره با آنها هستیم.

با این حال بر خلاف سخنان رییس جمهوری ایران، مقامات جمهوری اسلامی از دیروز هر گونه همکاری احتمالی ایران و آمریکا در عراق را رد کرده اند.

ابتدا این علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود همکاری احتمالی ایران و آمریکا در بحران عراق را رد کرد و گفت: این موضوعات کارکرد جنگ روانی داشته و کاملا غیر واقعی است.

وی افزود: ما همانگونه که اعلام کرده ایم در صورت درخواست رسمی دولت عراق موضوع کمک در چارچوب مقررات بین الملی را بررسی خواهیم کرد و این روند کاملا دوجانبه بوده و به کشور ثالثی ارتباط پیدا نمی کند.

حسین امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه هم در این باره تاکید کرد: ما هیچ مذاکره با آمریکا درباره حادثه اخیر در عراق نداشته ایم و نیازی به همکاری با آمریکا درباره این موضوع احساس نمی کنیم.

با این حال در سیاست هیچ چیزی مطلق نیست. ابتدای بحران اخیر در عراق هم آمریکایی ها همین مواضع را اتخاذ کرده بودند اما در نهایت اکنون در فکر ائتلاف با ایران هستند.

سال های گذشته هم ایران و آمریکا از هر گونه مذاکره و گفتگوی مستقیم طفره می رفتند اما در نهایت منافع مشترک، دو کشور را دوبار در خصوص بحران افغانستان و عراق پای میز مذاکره کشاند و آنها را به همکاری مشترک هدایت کرد. بر این اساس نمی توان به این تکذیب را ملاک و معیاری قطعی در نظر گرفت چرا که منافع ایران و آمریکا در عراق برای دو کشور چاره ای جز همکاری برای بازگرداندن صلح و ثبات در عراق باقی نخواهد گذاشت.