بحران اوکراین چگونه مذاکرات هسته ای را دشوار می کند؟

دیپلماسی ایرانی: آیا تقابل جدید بین روسیه و آمریکا بر سر اوکراین بر فرصت های حل صلح آمیز مساله هسته ای ایران تاثیر می گذارد؟ پاسخ کوتاه است است که، می تواند.

توافق هسته ای مقدماتی که برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی را محدود می کند از 20 جولای به اجرا گذاشته شده و مذاکرات به منظور دستیابی به توافق جامع تر همچنان ادامه دارد.

باید به یاد داشت که مذاکرات با ایران با حضور 5 عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل(آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه ) و یک عضو غیر دایم(آلمان) انجام می شود و متحد نگاهداشتن این کشور ها روی یک موضع مذاکره ای مشترک در قبال ایران ، امری مهم به شمار می رود. اما در صورتی که چهار عضو از این گروه- شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان-  در حال مذاکره برای اعمال تحریم هایی علیه یک عضو دیگر – یعنی روسیه – باشند، آنگاه این اتحاد در معرض خطر قرار دارد.

در نتیجه، ایران این احساس را خواهد کرد که تحت فشار کمتری قرار دارد و لازم نیست امتیازهای بیشتری برای دستیابی به توافق نهایی بر سر برنامه های هسته ای اش ارائه کند. از آن بدتر این است که احتمالا ایران به این نتیجه می رسد که می تواند میز مذاکرات را ترک کند چرا که مطمئن است این اقدام پیامد مخربی به همراه نخواهد داشت. به بیان دیگر ایران گمان می کند که در شرایط جدید روسیه به رقبای غربی اش اجازه نمی دهد که تحریم های سنگین تری را علیه ایران اعمال کنند.

گری سیمور، هماهنگ کننده سابق بخش کنترل تسلیحاتی کاخ سفید بر این باور است که بحران اوکراین می تواند به عاملی تبدیل شود که مذاکرات هسته ای با ایران را دشوار می کند. او که از لندن با دیلی تلگراف سخن می گفت ، پیش بین یکرد در صورتی که آمریکا و متحدان اش علیه روسیه موضع گیری تندی داشته باشند و تحریم هایی را به تصویب برسانند، نتیجه قابل پیش بینی آن از بین رفتن ائتلاف گروه 1+5 خواهد بود که مسئولیت مذاکرات هسته ای با ایران را بر عهده دارند. در نتیجه ایران به این تصور می رسد که می تواند خروج امنی از پای میز مذاکرات هسته ای داشته باشد.

در صورتی که روابط بین کاخ سفید و کرملین به طور کلی قطع شود، روسیه گزینه های متعددی برای واکنش نشان دادن در اختیار خواهد داشت. به سال 2010 بازگردیم، زمانی که کرملین قرارداد فروش موشک های اس 300 به ایران را باوجود دریافت مبلغ مورد نظر، لغو کرد. در صورتی که روس ها به واقع بخواهند دردسر ایجاد کنند، می توانند این قرارداد را احیا کرده و این سامانه دفاعی را به ایران تحویل دهند.

از سوی دیگر صادرات نفتی ایران به موجب تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا کاهش یافته است. اما در صورتی که قراردادی که زمزمه آن مطرح است، اجرا شود. روسیه نفت ایران را وارد می کند و بعد آن را در بازار جهانی به فروش می رساند و به این ترتیب روسیه به پلی برای دور زدن سخت ترین تحریم ها علیه ایران تبدیل می شود.

بنابراین بحران در روابط آمریکا و روسیه بر سر اوکراین پیامد های به مراتب جدی به همراه خواهد داشت که می تواند در منطقه هم اکنون به آتش کشیده شده خاورمیانه تسری یابد. به این ترتیب مذاکرات هسته ای با ایران نیز دشوارتر خواهد شد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10