چرا مقتدا صدر کنار رفت؟

دیپلماسی ایرانی: تصمیم مقتدی صدر به کناره گیری از عرصه سیاسی عراق و عدم شرکت در انتخابات پیش رو و این که دیگر هیچ جریان یا فرد سیاسی او را نمایندگی نمی کند، برای جریان های سیاسی عراق و ناظران مسائل این کشور شوک آور بوده است. مساله ای که هیچ پیش زمینه ای برای آن وجود نداشت و هیچ کس پیش بینی نمی کرد که رهبر جوان جریان صدر قصد اتخاذ چنین تصمیمی داشته باشد. برای همین اعلام کناره گیری او از عرصه سیاسی برای بسیاری تعجب آور بوده است.

فهرست العراقیه، به ریاست ایاد علاوی در اظهارات مختلفی این تصمیم مقتدی صدر را تاسف انگیز توصیف کرده و خواستار تجدید نظر وی در این تصمیم شده است. بسیاری از جریان های سیاسی دیگر نیز مشابه همین دیدگاه را مطرح کرده اند و خواستار تجدید نظر وی در این تصمیم شده اند.

این در حالی است که گفته می شود از روز دوشنبه شماری از طرفداران جریان صدر در حال تجمع در مقبره محمد صادق صدر، پدر مقتدی صدر هستند تا ضمن تحصن از رهبرشان بخواهند که از این تصمیم خود منصرف شود. شماری از نمایندگان جریان صدر در پارلمان عراق و جمعی از وزرای وابسته به این جریان به همراه دیگر مقام های عراقی وابسته به جریان صدر نیز روز دوشنبه رهسپار منزل مقتدی صدر در نجف اشرف شدند تا ضمن گفت وگو با وی متقاعدش کنند که از این تصمیم خود منصرف شود.

تصمیم مقتدی صدر برای کناره گیری از عرصه سیاسی عراق برای بسیاری سوال ایجاد کرده است. چرا او در آستانه انتخابات عراق که کمتر از سه ماه دیگر برگزار می شود، تصمیم به چنین کاری گرفته است؟

پایگاه خبری عراقی جاکوج به نقل از یک منبع آگاه که نخواسته است نامش فاش شود، گزارش می دهد که جلسه ای روز شنبه در دفتر صدر در نجف اشرف میان نمایندگان این جریان با مقتدی صدر برگزار می شود که در نهایت در پایان این جلسه مقتدی صدر تصمیم به کناره گیری از عرصه سیاسی می گیرد. در این جلسه درباره قانون الحاقی ماده 38 قانون بازنشستگی که امتیازهای ویژه ای برای نمایندگان، روسای سه گانه و وزرا در نظر می گیرد و جنجال گسترده ای در عراق ایجاد کرده است، بحث و تبادل نظر می شود و مشخص می شود که 29 نماینده جریان صدر به این طرح رای مثبت داده اند. این مساله باعث خشم مقتدی صدر شده است. چرا که تصمیم بر آن بوده که هیچ کدام از اعضای این جریان رای مثبت به این قانون ندهند. قانونی که حقوقی 60 میلیون دیناری برای مشمولان این قانون در نظر می گیرد و امتیازهای ویژه ای را در اختیار آنها قرار می دهد. در ادامه این جلسه همچنین به استناد گزارش های وزارت نظارت مالی در سال 2013 مشخص می شود که بیشترین فساد مربوط به اداره ها و وزارت خانه های تحت کنترل جریان صدر است. به گفته این منبع این مسائل نقشی موثر در تصمیم صدر برای کناره گیری از فعالیت های سیاسی داشته است.  

جریان صدر 40 کرسی در پارلمان و شش وزارت خانه در دولت نوری مالکی در اختیار دارد.

این در حالی است که روزنامه العرب، چاپ لندن این اقدام صدر را در راستای تسهیل امور برای نوری مالکی برای انتخاب مجدد به سمت نخست وزیری عراق می داند. به ادعای این روزنامه ایران به عنوان قدرتمندترین حامی نوری مالکی در عراق تصمیم گرفته است تا از انتخاب وی برای بار سوم نخست وزیری حمایت کند.

این ادعاها زمانی رنگ و بوی جدی تری به خود می گیرد که همام حمودی یکی از رهبران مجلس اعلای اسلامی عراق در اظهارنظری تازه نوری مالکی را "مرد مراحل بحرانی" دانسته و گفته است که "وی ثابت کرده که حضوری فعل در اداره بحران ها و حل آنها در طول دو دوره نخست وزیری گذشته اش داشته است."

مجلس اعلای اسلامی عراق و جریان صدر دو جریان شیعی منتقد نوری مالکی و سیاست های او در عراق محسوب می شدند و بارها مواضع تندی را علیه او اتخاذ می کردند.

با اعلام کناره گیری مقتدی صدر از روند سیاسی عراق نمایندگان مجلس و استانداران وابسته به جریان صدر نیز در هواداری از تصمیم رهبر خود از سمت های خود استعفا داده و اعلام کرده اند تا زمانی که مقتدی صدر از تصمیم خود برنگردد در هیچ حرکت سیاسی ای فعالیت نخواهند کرد و حتی برای انتخابات پیش رو نیز نامزد نخواهند شد. 59 تن از اعضای شورای استانداری ها و نامزدهای دیگر نیز اعلام کرده اند در صورتی که رهبرشان از تصمیم خود منصرف نشود ظرف ساعات آینده از سمت های خود کناره گیری خواهند کرد.

غسان العطیه، مدیر مرکز عراقی برای توسعه و دموکراسی در این باره می گوید: «فرایند سیاسی در عراق با این تصمیم صدر به گونه ای شد که نتیجه آن به سود مالکی تمام خواهد شد و این مساله نشان می دهد که تهران مالکی را برای مرحله آینده عراق انتخاب کرده است.»

وی در ادامه می افزاید: «به نظر می رسد مجلس اعلا نیز به این وضعیت جدید تن داده و مواضعش را نسبت به گذشته تغییر داده است.»

در این میان برخی از تحلیلگران نیز تصمیم مقتدی صدر را مانوری سیاسی در آستانه انتخابات پارلمان عراق می دانند و معتقدند که وی با انجام این مانور درصدد تبلیغ سیاسی به سود خود و جریان سیاسی وابسته به خود است و به این ترتیب می خواهد در انتخابات پیش روی عراق تعداد کرسی های خود را افزایش دهد.

عده ای نیز می گویند که از محبوبیت و مقبولیت جریان صدر در عراق به شدت کاسته شده و بیم آن می رود که وی در انتخابات پیش رو نتواند حداقل تعداد کرسی های فعلی خود را حفظ کند. برای همین تصمیم به کناره گیری موقت از عرصه سیاسی با هدف بازسازی سیاسی خود کرده است.

مقتدی صدر همچنین به تمامی دفاتر خود در سراسر عراق دستور داده است تا حساب و کتاب های مالی خود را بررسی کرده و ضمن تسویه حساب با طرف های ذی ربط اقدام به تعطیلی خود کنند.

انتشار اولیه: دوشنبه 28 بهمن 1392/ باز انتشار: شنبه 3 اسفند 1392