خطر "ناامیدی اسد" برای همسایگان

هرچه بشار اسد برای متوقف کردن درگیری های به اعمال ناامیدکننده بیشتری دست بزند- از جمله استفاده احتمالی از سلاح شیمیایی- خطر سرایت ناآرامی ها به دیگر کشورهای منطقه برای همسایگان سوریه بیشتر می شود.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از عرب نیوز، نوری المالکی، نخست وزیر عراق روز گذشته نگرانی خود در این زمینه را با اعلام اینکه موج جدید درگیری های فرقه ای در کشورش ریشه در خشونت های نقاط دیگر دارد، ابراز کرد اما به طور مستقیم از سوریه نام نبرد. با این حال تحلیل گران معتقدند اگر درگیری ها گسترش بیابند، لبنان و اردن آسیب پذیرترین کشورها هستند و عراق نیز به همراه اسرائیل و ترکیه تحت تاثیر این ناآرامی ها قرار خواهد گرفت.

آنتونی اسکینر، تحلیل گر شرکت مشاوره مپلکرافت انگلیس گفت: «خطر افزایش درگیری ها و سرایت آن به دیگر نقاط جدی است. این منطقه بسیار آسیب پذیر است و خطر تشدید ناآرامی ها در آن وجود دارد. این احتمال وجود دارد که کل منطقه درگیر ناآرامی های روزافزون شود.»

در حال حاضر اردن بیش از 500 هزار پناهنده سوری را در خود جای داده و این در حالی است که تعداد پناهندگان سوری در لبنان به 400 هزار نفر می رسد اما این تنها چالشی نیست که این دو کشور با آن روبرو هستند.

عمان، پایتخت اردن با استقرار نیروهای بیشتر آمریکایی در خاکش، بیش از پیش خود را به این درگیری ها نزدیک کرده است چراکه  اسد پیش از این هشدار داده بود ممکن است این پادشاهی درگیر جنگ شود، ضمن اینکه این کشور را متهم می کند امکان ورود جنگ جویان به سوریه را ایجاد کرده است.

اسکینر در ادامه افزود: «اردن از یک سو تحت تاثیر تشدید ناآرامی ها در کشور همسایه است و از سوی دیگر نگران تندروها است. اردن نگران هرج و مرج بالقوه ای است که در صورت سرنگونی نهایی اسد، ممکن است طی سال ها یا دهه های آتی همچنان ادامه داشته باشد.»

وی گفت: «مسئله کلیدی دیگر مربوط به تندروهای اردنی است که مرزها را رد کرده و با هدف سرنگون کردن رژیم اسد وارد سوریه می شوند.» لبنان شاهد پرتاب خمپاره های سوری از هر دو منطقه سنی نشین و شیعه نشین در مرزهای شمالی و شرقی کشورش بوده است.

لبنان از یک سو نیروهای حزب الله و متحدان آن که حامی اسد هستند را در خود جای داده و از سوی دیگر شاهد فعالیت نهضت 14 مارس سنی های حامی تغییر است، با این حال سیاست بی طرفی خود را حفظ کرده است.  فعالان مخالف سوری، حزب الله را متهم به اعزام مبارزان نخبه برای جنگ علیه مخالفان اسد در منطقه مرزی قصیر کرده اند. اسکینر معتقد است این احتمال وجود دارد که لبنان به این جنگ کشانده شود.

به عقیده یزید صاغیه، یکی از تحلیل گران مرکز «کارنگی» خاورمیانه در بیروت، اردن و لبنان بیشترین تاثیر را از پناهندگان خود می پذیرند. وی گفت: «حتی کسانی که از مخالفان سوری حمایت می کنند، از هجوم پناهندگان درمانده شده اند. اگر این شرایط ادامه پیدا کند، سوری های بیشتری، شاید میلیون ها سوری به اردن و لبنان بگریزند. و همین امر امکان بروز درگیری در کشورهای میزبان را تشدید خواهد کرد.»

درگیری های سوریه در حال تبدیل شدن به یک جنگ چند وجهی است چراکه مبارزان این جنگ از سوی برخی کشورهای حوزه خلیج فارس و ترکیه حمایت می شوند و اسد نیز حمایت حزب الله، ایران و روسیه را دارد. اسکینر معتقد است نیروهای اسد قادر نخواهند بود اقدامات کسانی که از مخالفان حمایت می کنند را تلافی کنند با این حال امکان حملات خمپاره ای مرزی که اغلب رخ می دهد، وجود دارد.

اسکینر در ادامه افزود: «اسرائیل و کشورهایی چون ترکیه نگران پیامد این درگیری ها هستند. خطر سرایت درگیری ها به دیگر کشورها باعث شده ترکیه در روند صلح با پ ک ک (حزب کارگران کردستان) جدیت بیشتری از خود نشان دهد.» این در حالی است که اسرائیل نگران است انبار تسلیحات شیمیایی سوریه به دست نااهلان بیافتد.

آمریکا و اسرائیل برای مقابله با تسلیحات شیمیایی گزینه های اندکی در دست دارند. این در حالی است که مخالفان خواستار اقدام سریع سازمان ملل شده اند اما باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا پیش از هر اقدامی، در انتظار یک مدرک قطعی دال بر استفاده سوریه از سلاح شیمیایی است.