افزایش شانس طرح مرسی با حضور ایران

دیپلماسی ایرانی: محمد مرسی، رئیس جمهور مصر در تلاش برای به اثبات رساندن نقش جدید بین المللی کشورش پس از بهار عربی به سوی ایران و دیگر قدرت های منطقه ای متمایل شده تا به نحوی بحران در سوریه را فرونشاند. به این ترتیب مرسی با ایران، ترکیه و عربستان سعودی همکاری خواهد کرد.
این ابتکار باتمرکز بر کمیته ای متشکل از ایران، مصر ، ترکیه و عربستان سعودی ، نخستین اولویت در سیاست خارجی است که مرسی از زمان روی کار آمدن به عنوان رئیس جمهور این مصر ( دو ماه قبل) اتخاذ کرده است. به دنبال تلاش های شکست خورده اتحادیه عرب و سازمان ملل برای جلوگیری از وقوع جنگ شهری در سوریه، طرح سوریه به پیشنهاد مصر یک روند مستقل به شمار می رود که از سوی کشوری پیشنهاد شده که خود در حال سپری کردن دوره گذار است.
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از یاسر علی، سخنگوی مرسی روز یکشنبه گزارش داد: ما مصمم هستیم که این کمیته موفق باشد. به گفته وی مساله سوریه مهمترین دستور کار مرسی در سفر به چین است که همراه با ایران و روسیه ار بشار اسد در سوریه حمایت می کند.
عماد شاهین، یک تحلیلگر سیاسی در دانشگاه آمریکایی در قاهره بر این باور است رویکرد مرسی می تواند ساختار های معمول ناشی از اختلاف در منطقه را تغییر دهد. اختلافاتی که بین کشور های متحد آمریکا مانند مصر و عربستان سعودی از یک سو و ایران از سوی دیگر وجود دارد. البته با وجود اینکه این کمیته در ظاهر با رقبای آمریکا تشکیل می شود اما ابتکار مرسی به طور خاص با اهداف غرب به منظور پایان دادن به درگیری های خونین سوریه همخوانی دارد.
این در حالی است که مرسی هم اکنون از اسد خواسته است از قدرت کناره گیری کرده و به درگیری ها در سوریه پایان دهد. چرا که درگیری ها در سوریه ، ریسک جنگ های نیابتی را به همراه دارد که می تواند کل منطقه را به آشوب بکشاند. در این صحنه ایران از بشار اسد حمایت می کند و در مقابل ترکیه و عربستان از حامیان گروه های معترض در سوریه هستند.
برخی تحلیلگران بر این باورند با توجه به شکست ابتکار عمل های اتحادیه عرب و سازمان ملل برای بحران سوریه، رویکرد منطقه ای مرسی می تواند شانس بیشتری را برای ایجاد صلح فراهم کند چرا که بخشی از این طرح با توجه به خصومت ایران با غرب طراحی شده است.
پیتر هارلینگ،  محقق امور سوریه در گروه بحران بین المللی می گوید، روشن است که برای ارتباط با حکومت سوریه و طرف هایی که نسبت به وضع کنونی راضی نیستند، باید کانال هایی در اختیار داشت. از سوی دیگر هر تلاشی که شامل ایران نیز باشد نمی تواند جبهه غرب را در خود داشته باشد و حضور آمریکا نیز غیر ممکن است.
گفتنی است که رئیس جمهور مصر هم اکنون با همتایان خود در گروه تماس ارتباط برقرار کرده تا نشست مقدماتی در مورد سوریه برگزار شود. همچنین مرسی این هفته به تهران سفر می کند تا در اجلاس سران جنبش عدم تعهد شرکت کرده و ریاست دوره ای این جنبش را به جمهوری اسلامی واگذار کند. البته اعلام شده است که مرسی تنها چند ساعت در ایران می ماند و مذاکرات دوجانبه ای با مقامات ایران نخواهد داشت. سخنگوی وی نیز تاکید کرده است در این سفر بحث برقراری روابط کامل دیپلماتیک با ایران مطرح نیست. روابطی که از سال 1979 و انقلاب اسلامی در ایران و همچنین موافقت قاهره با پیمان صلح اسرائیل به پایین ترین سطح کاهش پیدا کرده است. اما موضوع گنجاندن ایران در گروه تماس به گفته سخنگوی مرسی به نقش تهران در مورد سوریه باز می گردد. وی بر این باور است که زمانی می توان یک مشکل را حل کرد که همه طرف های دخیل در آن مشکل با نفوذ زیاد در راه حل حضور داشته باشند. به این ترتیب ایران می تواند به جای اینکه بخشی از مشکل باشد، به بخشی را راه حل تبدیل شود.
تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10