کاندلیزا رایس با چه پیامی به ترکیه می آید؟

ترکیه از تاریخ 22 اکتبر منتظر یک اقدام اساسی از طرف  آمریکا است. اینکه کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا در سفر خود به آنکارا چه پیشنهادی را همراه خود خواهد داشت هنوز مشخص نیست. اما هر پیشنهادی که نتواند حزب کارگران کرد را متوقف کند به سردتر شدن رابطه واشنگتن-آنکارا می انجامد. مهم تر از پیشنهاد کاندلیزا رایس به ترکیه، دیدار جورج بوش رییس جمهور آمریکا و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در تاریخ 5 نوامبر خواهد بود.

 

وزیر امور خارجه آمریکا در تاریخ دوم نوامبر در آنکارا خواهد بود. این در حالی است که به غیر از دیدار وی با علی باباجان، همتای ترک خود هنوز برنامه مشخصی از حضور وی در آنکارا اعلام نشده است. هرچند نام رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در لیست دیدارهای وی قرار دارد و همچنین ملاقات وی با عبدالله گل، رییس جمهور ترکیه برای ابلاغ پیام جورج بوش، رییس جمهور آمریکا نیز یکی از گزینه هایی است که احتمال آن دور از ذهن نیست. چرا که هنوز پیامی مبنی بر راه حلی منطقی از طرف آمریکا به ترکیه ابلاغ نشده است و این درحالی است که آمریکا مخالفت خود با هرگونه عملیات نظامی در شمال عراق را نیز اعلام کرده است.

 

با توجه به اطلاعاتی که از منابع آمریکایی به دست آمده است، شبهه ای وجود ندارد که آمریکا دیگر از خواسته های ترکیه مطلع است و منتظر است تا ترکیه قدم های مشخص خود را بردارد.

 

حال بهتر است به 10 روز قبل بازگردیم. در تاریخ 20 اکتبر پ.ک.ک در مناطق مرزی ترکیه دست به عملیات زد و فردای آن روز پیش از برگزاری جلسه امنیتی وزیر امور خارجه آمریکا با رجب طیب اردوغان یک تماس تلفنی برقرار کرد. نخست وزیر ترکیه در جلسه امنیتی که با حضور عبدالله گل و یاشار بیوکنت برگزار شده بود، یپام کاندلیزا رایس را اعلام کرد. در ساعات پایانی همان روز رجب طیب اردوغان در ساختمان مرکزی حزب عدالت و توسعه اعلام کرد که وزیر امور خارجه آمریکا از ترکیه خواسته است تا پیش از آغاز عملیات نظامی در شمال عراق چند روزی صبر کنند.

 

با توجه به درخواست آمریکا برای تامل در آغاز عملیات نظامی فرمانده ارتش ترکیه در تاریخ 26 اکتبر اعلام کرد که برای حمله به شمال عراق تا زمان ملاقات جورج بوش و طیب اردوغان منتظر خواهند ماند.

 

درست زمانیکه نخست وزیر ترکیه در لندن به سر می برد، جورج بوش در تماسی تلفنی با عبدالله گل پیام وزیر امور خارجه خود را با کمی تفاوت تکرار کرد. رییس جمهور آمریکا به همتای ترک خود اعلام کرد که در چند روز آینده با راه حل های جدید و منطقی تری با ترکیه تماس خواهیم گرفت.

 

اکنون آنکارا روزها است که منتظر همین پیام آمریکا است. منابع آمریکایی اعلام کرده اند که این پیام توسط کاندلیزا رایس در  سفر وی به آنکارا و استانبول برای شرکت در نشست کشورهای همسایه عراق به مقامات ترک ابلاغ خواهد شد. آمریکا می داند که تنها درصورتی می تواند سد راه ورود ترکها به شمال عراق شود که راه حلی منطقی از طرف آمریکا به این کشور ارائه شود.

 

اما چرا آمریکا در فرستادن چنین پیامی تاخیر دارد؟ اگر چنین سوالی را از مقامات آمریکایی بپرسید می گویند که بارزانی انسان یک دنده ای است. اما چنین دلیلی نمی تواند به اندازه کافی قانع کننده باشد. هر چقدر هم که  وی اعلام کند که بدون آمریکا هم با ترکها می جنگم و هیچکدام از اعضای پ.ک.ک را نیز تحویل نمی دهم پشتش به نیروهای اشغالگر آمریکایی گرم است که اکنون در عراق حضور دارند. برای اثبات این قضیه می توان به حرفهای بنجامین میکسون، فرمانده نظامیان آمریکا در منطقه شمال عراق اشاره کرد که برای مقابله با نیروهای پ.ک.ک هیچ دستوری دریافت نکرده است.

 

ترکیه عکس العملی نشان نداده است و منتظر است تا آمریکا پیشنهاد خود را که می تواند راه حلی منطقی برای پایان دادن به این بن بست باشد  ارائه دهد و از طرفی دیگر سعی می کند از راه های دیپلماتیک این مشکل را به بهترین وجه ممکن حل کند. بنابراین با وجود تمام مشکلات با مقامات عراقی وارد مذاکره شد. اما این مذاکرات نیز به نتیجه ای نرسیده است و بارزانی اعلام کرد که آنها توانایی کافی برای مبارزه با پ.ک.ک را ندارند.

 

دیدار کاندلیزا رایس از ترکیه ماموریت دشواری است. اگر خانم رایس به جای پیشنهادی که بتواند پ.ک.ک را متوقف سازد سعی در متوقف ساختن ترکیه کند، روابط آنکارا و واشنگتن وارد مرحله دشواری خواهد شد. آن زمان تنها نیرویی که می تواند ترکیه را از حمله به شمال عراق بازدارد، جورج بوش خواهد بود که در تاریخ 5 نوامبر با رجب طیب اردوغان دیدار خواهد کرد.