فرصت‌هایی که وجود دارند
امکان بهره‌برداری ایران از مشکلات تجاری اروپا و امریکا
نویسنده: کیوان محله ای، کارشناس اقتصاد بین الملل و عضو اندیشه ورز اندیشکده ترند
دیپلماسی ایرانی: پس از انتخاب مجدد دونالد ترامپ، وی در مدت زمان کوتاهی، همان‌طور که انتظار می‌رفت تغییرات بنیادین و بی سابقه ای را در روابط بین‌الملل، بالاخص روابط اقتصادی رقم زد. در دوره ریاست جمهوری قبلی، وی فشار بر چین و ایران را سرلوحه سیاست أمور خارجه ایالات متحده قرار داده بود، ولی این بار شمشیر را از رو برای اتحادیه اروپا هم بسته است.
اعمال ۲۵ درصد تعرفه بر صادرات فولاد، آلومینیوم، خودرو و نیمه هادی های اروپایی، تهدید به خروج غریب الوقوع از ناتو و همچنین خالی کردن پشت اوکراین (بخوانیم اروپا) در مقابل روسیه، وحشت را به فضای سیاسی و اقتصادی اروپایی ها حاکم کرده است.
هم زمانی تصمیمات خصمانه ترامپ علیه اروپا، با کسری بودجه و ضعف اقتصادی روزافزون اتحادیه اروپا پنجره فرصت های بی شماری را به روی جمهوری اسلامی ایران می گشاید:
برای بهره‌برداری از مشکلات تجاری بین اروپا و آمریکا در دوران ترامپ، ایران می‌تواند از چندین استراتژی بهره‌برداری کند که هم‌زمان با منافع اقتصادی و سیاسی همراه باشد. در اینجا به‌طور دقیق‌تر به فرصت‌ها و راهکارهای ایران برای استفاده از این شرایط پرداخته می‌شود:
۱. تحریم‌های آمریکا و جایگزینی بازارها:
ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود، سیاست‌های تجاری سختگیرانه‌ای علیه اتحادیه اروپا اعمال کرد، از جمله وضع تعرفه‌های بالا بر کالاهایی مانند خودرو، فولاد و آلومینیوم. این موضوع باعث کاهش تعاملات تجاری اروپا با آمریکا شد. در این شرایط، ایران می‌تواند از تحریم‌ها و سیاست‌های سختگیرانه آمریکا استفاده کند تا جایگاه خود را در بازارهای جهانی به‌ویژه در اروپا تقویت کند.
۲. گسترش روابط با اتحادیه اروپا:
با توجه به اینکه اتحادیه اروپا تمایل دارد در برابر سیاست‌های ترامپ ایستادگی کند، ایران می‌تواند از این موقعیت برای مذاکره و گسترش روابط اقتصادی خود با کشورهای اروپایی استفاده کند. اتحادیه اروپا در تلاش است تا روابط تجاری خود را با ایران حفظ کند، به‌ویژه در حوزه‌هایی نظیر انرژی (نفت و گاز)، صنایع خودروسازی و فناوری. ایران می‌تواند با استفاده از این فرصت‌ها در بخش‌هایی که اروپا به دنبال تنوع بازار است، نقش خود را در تامین کالاها و خدمات افزایش دهد.
۳. توسعه روابط با کشورهای آسیایی:
ایران می‌تواند روابط تجاری خود را با کشورهای آسیایی نظیر چین، هند، ژاپن و کره جنوبی گسترش دهد. این کشورها به دلیل مشکلاتی که با آمریکا دارند، ممکن است خواهان همکاری‌های بیشتری با ایران باشند. چین به‌ویژه یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران است که می‌تواند ایران را در مواجهه با فشارهای اقتصادی از سوی آمریکا حمایت کند.
۴. واردات و صادرات کالاها:
با توجه به اینکه اروپا به دلیل تعرفه‌های سنگین ترامپ ممکن است نتواند به بازار آمریکا دسترسی پیدا کند، ایران می‌تواند به‌عنوان یک تامین‌کننده و واسطه برای انتقال برخی کالاها و محصولات از اروپا به سایر نقاط جهان، مانند کشورهای آسیایی یا آفریقایی، عمل کند. به‌ویژه در زمینه کالاهایی مانند قطعات صنعتی، تجهیزات پزشکی، دارویی و محصولات کشاورزی که در آن‌ها ایران می‌تواند از موقعیت خود استفاده کند.
۵. حفظ و ارتقاء روابط با شرکای تجاری غیر غربی:
در کنار گسترش روابط با کشورهای اروپایی و آسیایی، ایران باید به دنبال حفظ و گسترش روابط تجاری خود با کشورهای غیرغربی مانند روسیه و ترکیه باشد. این کشورها می‌توانند نقش مهمی در کاهش وابستگی اقتصادی ایران به غرب ایفا کنند و همچنین در مواجهه با تحریم‌های آمریکا، منابع جدیدی برای تامین کالاها و تکنولوژی‌ها فراهم کنند.
۶. استفاده از خلاء بازار:
تعرفه‌های بالای آمریکا می‌تواند موجب کاهش صادرات اروپا به آمریکا شود، این به معنای کاهش رقابت در بازارهای جهانی است. ایران می‌تواند با تامین کالاهای مورد نیاز بازارهای جهانی و به‌ویژه کشورهای در حال توسعه، سهم خود را از این بازارها افزایش دهد. همچنین، با کاهش تولید و صادرات برخی کشورها به دلیل تعرفه‌های سنگین، ایران می‌تواند خود را به‌عنوان یک تامین‌کننده قابل اعتماد و مقرون‌به‌صرفه معرفی کند.
۷. توسعه تولیدات داخلی و صادرات غیرنفتی:
ایران می‌تواند با تقویت تولیدات داخلی، از جمله صنایع خودروسازی، فولاد، سیمان و پتروشیمی، به‌جای وابستگی به صادرات نفت، سهم خود را در بازارهای جهانی افزایش دهد. در این راستا، ایران می‌تواند با استفاده از تحریم‌های آمریکا و شرایط سیاسی موجود، توجه بیشتری به صادرات غیرنفتی داشته باشد و با ارائه مشوق‌های اقتصادی، تولیدات خود را به بازارهای جهانی عرضه کند.
۸. تقویت همکاری‌های علمی و فناوری:
با توجه به اینکه اروپا به دنبال تنوع در تأمین کالاها و خدمات خود است، ایران می‌تواند به‌ویژه در بخش‌هایی مثل فناوری‌های نوین، داروسازی، صنایع پیشرفته و حتی انرژی‌های تجدیدپذیر همکاری‌های علمی و فناورانه خود را با اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر گسترش دهد.
۹. استفاده از فضای سیاسی:
ایران می‌تواند با تلاش برای بهبود روابط دیپلماتیک با کشورهای اروپایی و همچنین مشارکت در مذاکرات چندجانبه با هدف کاهش تنش‌های سیاسی، از فرصت‌هایی که در دوران ترامپ برای اروپا و ایران فراهم شده، بهره‌برداری کند.
نتیجه‌گیری:
در نهایت، ایران باید از این فرصت‌ها برای تقویت اقتصاد داخلی و روابط خارجی خود استفاده کند. با شفافیت در سیاست‌گذاری و انعطاف‌پذیری در روابط تجاری و دیپلماتیک، ایران می‌تواند شرایط مطلوب‌تری را برای خود در این دوره تنش‌زا فراهم کند. همچنین، با تمرکز بر تنوع شرکای تجاری و توسعه فناوری و صنایع داخلی، ایران می‌تواند از مشکلات تجاری بین اروپا و آمریکا به نفع خود بهره‌برداری کند.
نظر شما :