بایدن در معرض آزمونی جدید
دو سال آینده بعد از پیروزی دموکرات‌ها
نویسنده: ابوالقاسم قاسم زاده
دیپلماسی ایرانی: انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا (مجلس و سنا) پایان یافت. نتیجه این انتخابات برای هر دو حزب حاکم در آمریکا (جمهوریخواه و دمکرات) نه تنها از اهمیت خاصی برخوردار بود، که آن را نقطه عطفی برای انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا ارزیابی کرده‌اند؛ زیرا از پایان یک‌سال دیگر جریان رقابت‌های حزبی و معرفی نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری کلید می‌خورد. از هم اکنون «بایدن» خود را پیروز در این انتخابات می‌خواند، زیرا با اختلاف چند رأی، پیروزی در مجلس سنا را به دست آورده است. او می‌داند که مجلس سنا مرکزیت محوری در تبیین و اجرای سیاست خارجی آمریکا دارد. در مجلس نمایندگان نیز با اختلاف کمتر از ۱۲ رأی، جمهوری‌خواهان خود را پیروز این انتخابات می‌نامند؛ آن هم در حالی که از هم اکنون «ترامپ» بار دیگر خود را نامزد ریاست جمهوری معرفی کرده و مبارزات انتخاباتی‌اش را آغاز کرده است. بایدن نیز رسماً اعلام کرد که برای چهار سال دیگر در انتخابات ریاست جمهوری حضور خواهد داشت. بخت ترامپ با پرونده‌های متعدد قضایی ناشی از پایان بحران آفرینی‌ها در زمان ریاست جمهوری‌اش، همچنان در داخل آمریکا و به ویژه از سوی مجامع حقوقی و علی‌الخصوص رسانه‌های این کشور مورد سوال بسیار و تردید است. اما ترامپ قصد دارد حتی اگر از سوی حزبش (جمهوری‌خواهان) تأیید نشود، به صورت انفرادی مبارزه انتخاباتی ریاست جمهوری آینده را مدیریت کند!
برای بایدن نیز دو سال آینده از دوران چهار ساله ریاست جمهوری‌اش، جاده‌ای دشوار و ناهموار از لحاظ مدیریت داخلی آمریکا، به ویژه به لحاظ اقتصادی و تا حدودی مشکلات پیچیده فرهنگی ـ سیاسی در پیش است؛ به اضافه مدیریت چند بحران کنونی در صحنه بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله ادامه جنگ در اوکراین که لاجرم روابط تیره واشنگتن ـ مسکو را در پی دارد. همچنین روابط آمریکا و چین بر سر اختلاف‌های ناشی از بحرانی که در تایوان با پکن پیدا کرده است، ادامه یافته است. بحران زدگی اقتصادی ـ مالی در اروپا، به ویژه در سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان، دو سال آینده از مدیریت ریاست جمهوری بایدن در کاخ سفید را در سیطره خود قرار خواهد داد. بر این فهرست می‌توان افزود: ادامه بحران در افغانستان و تاریکی دورنمای آن، همچنین انتخاب «نتانیاهو» به نخست وزیری اسرائیل که سابقه همسویی نزدیک با ترامپ دارد و تفاوت‌ها و تضادهایش با «بایدن» در تبیین قدرت در خاورمیانه. در حوزه خاورمیانه، بایدن با ایران و عربستان (بن سلطان) نیز مشکلات عدیده‌ای در پیشبرد طرح‌های خود در دوسال آتی خواهد داشت. این مجموعه از اوضاع بین‌المللی چه از نظر سیاسی یا اقتصادی و کنش‌ها و واکنش‌های دولت‌ها حکایت می‌کند. دو سال آینده که پایان دوره چهارساله اول بایدن است، صورت مسأله انواع و اقسام مشکلات و بحران‌ها چه در سطوح منطقه‌ای یا بین‌المللی همچنان در مدیریت کاخ سفید، لاجرم در مسکو و پکن نیز دو سال سخت و بسیار پیچیده و البته خطرناکی را رقم می‌زند.
اغلب سیاستمداران و اصحاب تحلیلگر سیاسی در رسانه‌های جهان، دیدار چهره به چهره رهبران چین (شی جین پیگ) و رئیس جمهوری آمریکا (بایدن) در «بالی» اندونزی رانه تنها خبرساز، که نقطه عطفی جدید در روابط واشنگتن ـ پکن می‌دانند. خواست دولت چین از زبان سخنگوی وزارت خارجه این کشور که قبل از گفتگوهای دو رئیس جمهور بیان شد، این بود:«… از زمان ریاست جمهوری «بایدن» و «شی» از ژانویه ۲۰۲۱، در پنج تماس تلفنی یا ویدئویی، گفتگو داشته‌اند. آخرین بار در دوران دولت اوباما، زمانی که بایدن معاون رئیس جمهوری بود، دیدار کردند. کاخ سفید اعلام کرد که این امید وجود دارد که این دیدار بتواند به رابطه پایدارتر بین دو اقتصاد بزرگ جهان منجر شود.» سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: «از دولت بایدن می‌خواهیم که تجارت را «سیاسی سازی» نکند و حاکمیت پکن بر تایوان را بپذیرد. پکن همچنین از واشنگتن می‌خواهد که تعرفه‌های اعمال شده توسط دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۹ را لغو کند و محدودیت‌های دسترسی چین به تراشه‌ها و سایر فناوری‌ها آمریکا را کاهش دهد.»
از سوی دیگر اعلام شد که بایدن نیز از پکن خواسته است تا رویکرد قاطعانه‌تری در قبال جنگ روسیه در اوکراین اتخاذ کند. رسانه‌ها بعد از این دیدار نوشتند:«رهبر چین تا حد زیادی از انتقاد علنی از اقدامات رئیس جمهوری روسیه خودداری کرده است و پکن در برخی رأی‌گیری‌های مهم سازمان ملل (در قبال برخی تحولات مرتبط با روسیه) رأی ممتنع یا مخالف داده است.
دیدار «بایدن» و «شی» رؤسای جمهوری آمریکا و چین از نگاه اغلب تحلیلگران رسانه‌ها بر این استوار است که بایدن همچنان بر این باور راهبردی خود پای خواهد فشرد:«چین رقیب ماست و روسیه دشمن ما»! با «رقیب» برای مصالحه طرفینی گفتگو باید کرد و با «دشمن»، رویارویی نظامی.
در تشریح این استراتژی آمریکا که اکنون سه کشور اصلی اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) نیز با بایدن همسو و همراه شده‌اند، دیپلمات پیشین ایران دکتر سید حسین موسویان، مقاله‌ای گزارشی ـ تحلیلی با عنوان «تأ‌ثیر انتخابات اخیر آمریکا بر ایران» در روز سه‌شنبه ۲۴ آبان ماه ۱۴۰۱ در روزنامه «دنیای اقتصاد» دارد که خوانندگان محک را به مطالعه آن دعوت می‌کنم.
وی در پایان سخن با بررسی میدانی اوضاع کنونی، نوشته است: «… واقعیت‌های فوق نشان می‌دهد که شرایط سختی پیش روی ایران است و تصمیم گیرندگان ایران باید تصمیمات درست، شجاعانه و مهمی در بهبود اوضاع داخلی و سیاست خارجی اتخاذ کنند.» واقعیت‌ها در صحنه بین‌المللی و به ویژه منطقه‌ای نشان می‌دهد که در دوسال آینده با درنظر گرفتن نتیجه انتخابات کنگره در آمریکا و باز آمدن دوباره «نتانیاهو» به صحنه اسرائیل، و حاکمیت «بن سلمان» بر عربستان سعودی وهمسویی ضدایرانی (آمریکا، اروپا و اسرائیل)، اوضاع برای ما سخت‌تر و بسیار پیچیده‌تر خواهد شد./اطلاعات
نظر شما :