توافق هسته‌ای، هشدارهای آمریکا و آرامش ایران

نویسنده: حسن مرهج

دیپلماسی ایرانی - ایران می‌داند عدم دستیابی به توافق هسته‌ای پیامدهای فاجعه‌باری نه تنها برای این کشور بلکه برای جامعه بین المللی دارد. گواه ما اینکه تهران معادله شکست دستیابی به توافق را از راهبرد خود کنار نگذاشته است. به ویژه با هشدارهایی که غرب صادر می‌کند؛ اما در مقابل با وجود هیاهوی جامعه جهانی ایران همچنان به خطوط قرمز خود اصرار دارد و نمی‌پذیرد از اصول و حقوق هسته‌ای خود عقب نشینی کند. این مسئله موضع مذاکراتی ایران را تقویت کرده است.

گمانه زنی ایران این است که با وجود برحق بودن شروطش در مذاکرات، این شروط مورد قبول واشنگتن قرار نخواهد گرفت. از این رو ایران در چارچوب طرح جایگزینی حرکت می‌کند که بر ضرورت پاسخ دادن جزئی به تمایلات دولت آمریکا متمرکز است؛ اما به گونه‌ای که بر شروط خود این کشور و مشخصا شروط مربوط به لغو کامل تحریم‌ها تاثیر نگذارد.

طبق خبرهای به بیرون درز کرده دولت آمریکا تلاش می‌کند تهران را متقاعد کند از تعقیب قاتلان ژنرال سلیمانی در مقابل حذف سپاه از فهرست تروریسم دست بردارد؛ اما این مسئله با مخالفت قاطعانه ایران روبه رو شده است. برای ایران این مسئله به عزت ملی این کشور مربوط است. همچنین اینکه بعید به نظر می رسد دولت بایدن بدون گرفتن هیچ امتیازی از ایران این اقدام را انجام دهد. 

ایران می‌داند حذف سپاه از فهرست تروریسم باعث مخالفت در داخل کنگره خواهد شد؛ یعنی نهادی که قبل از دونالد ترامپ سپاه را تحریم کرد. علاوه بر این دولت باراک اوباما که توافق 2015 را امضا کرد، اعلام کرد امکان اعمال تحریم علیه تهران را خارج از چارچوب توافق حفظ می‌کند.

در پایان به نظر می‌رسد که در قبال موضوع هسته‌ای ایران در سطح بین المللی یک سردرگمی وجود دارد که در مقابل آن آرامش ایران است. به ویژه که ایران به توسعه تاسیسات اتمی خود ادامه می‌دهد و شکست مذاکرات احتمالا به معنای عملی کردن تهدیدش درخصوص افزایش سطح غنی سازی با غنای 90 درصد است. این کشور از نظر فنی توانمندی آن را دارد.

 همچنین این که ایران به سمت گام بعدی در زمینه توسعه برنامه‌ اتمی خود می‌رود. در این راستا محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده است ایران بار تأخیر در راه اندازی رآکتور جدید اراک را به دوش نخواهد کشید.

مهم‌تر اینکه ایران از مرحله تحریم‌های حداکثری عبور کرده و دوباره صادرات نفت خود را به سطح قبل از تحریم‌ها رسانده است. بعد از اینکه پیش‌بینی‌ها درباره فروپاشی اقتصاد این کشور در نتیجه تحریم‌ها شکست خورد، ثبات دوباره به اقتصاد این کشور برگشته است. افزون بر اینکه موضع مذاکراتی ایران قوی است تا اندازه‌ای که به این کشور قدرت پافشاری بر خواسته‌هایش را اعطا کرده است.

منبع: رای الیوم / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11