آقایان اروپایی، خون اوکراینی ها از دیگران رنگین‌تر نیست

نویسنده: لائورن کراسبی مدلیکوت

دیپلماسی ایرانی: در برابر تمام درگیری‌هایی که حقوق بشر را نقض می‌کنند و هر جنگی که جان مردم بیگناه را می‌گیرد باید، همانند تهاجم روسیه به اوکراین، با اعتراض‌های همه‌جانبه واکنش نشان دهیم. باید خشمگین باشیم، خواهان اقدام باشیم و دولت‌ها را مسئول رفاه پناهجویان بدانیم. اما چرا برای دیگر مردمان گرفتار در جنگ، آوارگی و کشتار که اروپایی، اوکراینی و سفیدپوست نیستند، شاهد چنین امواجی از اعتراض نیستیم؟

افغانستان همچنان با بحران انسانی روبه روست زیرا طالبان با مشت آهنین به سلطه خود ادامه می‌دهند. با تعلیق بخش عمده‌ای از کمک‌های غرب به این کشور، هزاران نفر زمستان را بی‌خانمان، بیمار و گرسنه گذرانده‌اند. مردم در خانه‌های خود مخفی شده‌اند و از ترس رویارویی با طالبانِ مسلح به خیابان‌ها نمی‌روند. هنوز گزارش‌هایی از دستگیری‌های خودسرانه، بازداشت، شکنجه و قتل‌های هدفمند وجود دارد. تا آوریل 2021، حدود 241هزار نفر در منطقه جنگی افغانستان و پاکستان کشته شده‌اند که 71 هزار نفر از آنها غیرنظامی بوده‌اند. از ماه اوت، زمانی که طالبان کنترل کشور را به دست گرفتند، بیش از 100 نفر از اعضای دولت سرنگون‌شده افغانستان و هزاران غیرنظامی دیگر – از جمله کودکان – در اثر افزایش شدید ذات‌الریه و نرخ گرسنگی جانشان را از دست داده‌اند.

هفته گذشته، در جمهوری دموکراتیک کنگو، دست کم 20 غیرنظامی در‌ حمله‌ای خشونت آمیز در بخش شمال شرقی این کشور کشته شدند. گزارش شده است که نیروهای دموکراتیک متفق (ADF) با استفاده از قمه به روستایی حمله کردند و خانه‌ها را آتش زدند. این یورش در راستای عملیات جمهوری دموکراتیک کنگو و اوگاندا علیه نیروهای ADF است که از سال 2013 آغاز شده و کشتار هزاران غیرنظامی را به همراه داشته است.

در اتیوپی، از نوامبر 2020، درگیری بین نیروهای دولتی و سربازان در شمال منطقه تیگره جریان دارد. در این درگیری‌ها هزاران نفر کشته شده‌اند و شمار بیشتری در شرایط قحطی به سر می‌برند. گزارش‌های اخیر حاکی از آزار زنان و دختران از سوی پیکارجویان تیگره ای است. همچنین، اخیرا اتیوپی به دلیل طیف گسترده‌ای از نقض حقوق بشر علیه نیروهای شورشی تیگره ای، از جمله «قتل عام، خشونت جنسی و هدف قرار دادن غیرنظامیان با تسلیحات نظامی» متهم شده است. از آغاز سال جاری، حملات هوایی دولت اتیوپی در منطقه تیگره به کشته‌شدن دستکم 108 غیرنظامی انجامیده است و  هیچ نشانه‌ای از فروکش کردن این درگیری‌ها در آینده نزدیک وجود ندارد.

روز دوشنبه، هزاران سودانی در خیابان‌های خارطوم در اعتراض به کودتای نظامی تظاهرات کردند. در این کودتا که در ماه اکتبر 2021 صورت گرفت، کنترل از دست دولت انتقالی سودان که تحت رهبری غیرنظامیان بود، خارج شد. این کودتا تا کنون دست کم 83 کشته و بیش از 2600 زخمی در پی داشته است.

میانمار از زمانی که کودتاگران در سال گذشته کنترل کشور را به دست گرفتند، در آشفتگی کامل قرار دارد. دست کم 1500 غیرنظامی توسط نیروهای امنیتی کشته شده اند؛ 525 جاده و پل، 27 بیمارستان و 504 مدرسه و تأسیسات آموزشی ویران شده‌اند.

در تونس، قیس سعید، رئیس جمهوری، اخیرا فرمانی را صادر کرد که طبق آن وی حق کنترل، انتخاب و ارتقای قضات را خواهد داشت. این تصمیم پس از آن رخ داد که سعید پارلمان را به حالت تعلیق درآورد و اختیارات اجرایی را به دست گرفت. بسیاری از منتقدان این اقدام‌ها را از مصادیق بارز کودتا دانستند. یکی از معترضان در بیان هراس مردم از چنین اقدام‌هایی تاکید کرد که کودتا «اتهام سازی، تحریک خشونت علیه تونسی‌ها، تحریک علیه سازمان‌ها و احزاب» است، تمام ویژگی‌های شوم یک حکومت استبدادی که برای شهروندانش ارزش چندانی قائل نمی‌شود.

سرانجام این که، درست قبل از حمله پوتین به اوکراین، آمریکا یک حمله پهپادی را علیه سومالی انجام داد. این پنجمین حمله هوایی آمریکا به سومالی از زمان آغاز ریاست جمهوری جو بایدن بود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، تنها در یک سال، دست کم ۴۳ حمله هوایی را در سومالی انجام داد. این حملات بخشی از یک «کارزار نظامی بلندمدت برای افزایش امنیت» در این کشور نام گرفته است اما غیرنظامیان در این روند آسیب دیده و کشته می‌شوند.

در تمام این کشورها مردمی وجود دارند که در میانه درگیری‌هایی گرفتار شده‌اند که خارج از کنترل آنهاست، افرادی مانند اوکراینی‌ها. اما به ندرت در مورد آنها می‌شنویم و به ندرت جویای احوالشان هستیم. این ممکن است به این دلیل باشد که نسبت به خشونتی که علیه مردمان غیرسفیدپوست ادامه دارد، حساسیت‌مان را از دست داده‌ایم، یا به این دلیل که آنها «شبیه ما نیستند» یا «قرابتی با ما ندارند» به وضعیت ناگوارشان اهمیت نمی‌دهیم.

هدف گزارش‌هایی که درباره اوکراین منتشر می‌شوند این است که با گفتن جملاتی مانند «اوکراینی‌ها مانند پناهندگان معمولی» نیستند، بلکه آنها «متمدن» و «اروپایی» هستند، ما را نگران کند. این پوشش رسانه‌ای احساساتی را القا می‌کند تا ما را به اعتراض، خشم و بلند کردن صدایمان وادار سازد، چرا که اوکراینی‌ها سفیدپوست هستند. این اصطلاحات نژادپرستانه است که باعث می‌شود درگیری‌های بین‌المللی را نادیده بگیریم. صرف نظر از این که یک فرد در کجا زندگی می کند، تحصیلات، رنگ پوست، شغل یا مسئولیتش چیست، جنگ وحشتناک است. ما باید هر کاری از دستمان بر‌می‌آید برای حمایت از مردم گرفتار در درگیری‌های بی‌رحمانه‌ انجام دهیم. مردم همه کشورها – از اوکراین تا افغانستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، اتیوپی، سودان، میانمار، تونس، سومالی – حق امنیت دارند و این وظیفه ماست که دسترسی آنها به حقشان را تضمین کنیم.

منبع: نیوزویک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11