نگاهی به رئیس‌جمهور نظامی

ریاست جمهوری، نظامیان و توسعه

۰۶ دی ۱۳۹۹ | ۰۹:۰۰ کد : ۱۹۹۸۳۹۷ نگاه ایرانی خاورمیانه
نویسنده خبر: صادق ملکی
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در کشورهای مختلف جهان، نظامی گری و نظامیان در کنار قشر دانشگاهی و روشنفکری مهمترین عامل ورود کشورها به عرصه توسعه و پیشرفت بوده اند. اگر نظامیان در ترکیه خود را وارث جمهوریت می دانند، طبیعی است که نظامیان در ایران خود را حافظ نظام بدانند.
ریاست جمهوری، نظامیان و توسعه

دیپلماسی ایرانی: ساختار قدرت در ایران در قانون اساسی کشور بهگونه ای است که هرم قدرت، روحانیت محور تعریف شده است. با این وجود این روزها با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۴۰۰ کاندیدا شدن نظامیان به محل بحث محافل سیاسی ایران تبدیل شده است. 

به عنوان یک کارشناس و تحلیلگر سال هاست موافق ورود و قبضه قدرت توسط نظامیان بوده و هستم. این نگرش برخواسته از اندیشه توتالیتر نبوده و نیست بلکه بخاطر آن است که اینجانب ورود نظامیان به قدرت را مسیر هموار شدن راه توسعه در ایران می دانم. البته این سخن مطلق نیست و بعضاً نیز  می تواند اثرات معکوس داشته باشد. تجربه ایران، ترکیه و ...  در دوره آغازین قرن گذشته اثبات می کند که قرار گرفتن نظامیان در راس قدرت کشور را از ترتیبات ملوک الطوایفی، ایلاتی، خرافاتی و ‌... دور کرده و بسترساز توسعه زیربنایی می شود. اگرچه دنیای امروز دنیای اقتصاد است اما در کشورهای مختلف جهان، نظامی گری و نظامیان در کنار قشر دانشگاهی و روشنفکری مهمترین عامل ورود کشورها به عرصه توسعه و پیشرفت بوده اند. اگر نظامیان در ترکیه خود را وارث جمهوریت می دانند، طبیعی است که نظامیان در ایران خود را حافظ نظام بدانند. به هر حال با توجه به اینکه  ابزار کار نظامیان  ارتباطی مستقیم با توسعه و پیشرفت روز داشته و دارد، ارتباط تنگاتنگ نظامیان با ضرورت کسب علم و دانش روز سبب شده است که  کمتر نگران حضور مستقیم نظامیان در قدرت باشم. 

حال اگر این نظامیان در کنار امور نظامی به کار اقتصادی و. ... پرداخته باشند، به واسطه ارتباطات برقرار شده با واقعیت های حاکم بر اقتصاد، ابعاد این نگرانی کمتر نیز می شود. 

توجه داشته باشیم  شکست ها و پیروزی ها از زمان صفویه تا امروز نیز سبب شده است در توسعه ایران نظامیان و نظامی گری نقش بارز داشته باشد‌.
نظامیان چون روی زمین هستند با واقعیت حاکم بر نظامات قدرت بیشتر  آشنایند. نظامیان در محاسبات خود در هنگام مواجهه با بحران ها، زمینی  اندیشیده و کمتر به امداد غیبی و  آسمانی اعتماد  می کنند.

نگران روحیه و ادبیات سلحشوری  نظامیان نباشید، این از ضروریات نظامی گری است. نظامیان با ورود به عرصه سیاست‌، روحیه و ادبیات خود را تنظیم خواهند کرد. اسماعیل خطایی هنگامی که ردای درویشی را از تن درآورد و تاج بر سر گذاشت، شاه اسماعیل شد و مادر خویش را فدای قدرت کرد‌. با توجه به  ارتباطات نظامیان با علم و فناوری روز و  روانشناسی کلی آنان، به نظر می رسد به قدرت رسیدن یک رئیس جمهوری که یونیفرم نظامی را در آورده و لباس سیاسی بر تن کرده است، شاید بتواند کشور را از چرخش بدور باطل دور کند، سبب شود چرخ کشور بر مبنای تعقل و واقعیات حاکم بر نظام بین‌الملل بچرخد‌.

نظامیان خودی اند و یک کاسه شدن قدرت، سبب خواهد شد پاسخگویی در قبال مسئولیت، به یک مطالبه عمومی تبدیل شود و راه فرار از  مسئولیت مترتب بر قدرت بسته شود‌‌.

نه صاحب عبای شکلاتی  و نه صاحب کلید،  هیچ یک نتوانستند پاسخگوی آرای اتخاذ شده و اعتماد مردمی باشند که امید به آنها بسته بودند. در انتخابات پیش رو  بگذارید و بگذاریم همانان که قبل از برجام در عمان مذاکره می کردند، این بار بر تمامی شئون حاکم شوند، شاید ایرانی دور از بحران و جنگ را به ارمغان آورند و توسعه و پیشرفت را لایق این مردم بدانند.

صادق ملکی

نویسنده خبر

صادق ملکی، کارشناس، استراتژیست و تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی است.

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: ایران جمهوری اسلامی ایران انتخابات ریاست جمهوری ایران نظامیان انتخابات ریاست جمهوری 1400 انتخابات 1400


( ۱۱ )

نظر شما :

محمد ۰۶ دی ۱۳۹۹ | ۱۰:۵۸
جناب ملکی بیش از دویست کشور کوچک و بزرگ در دنیا وجود دارند که اگر به ثوت و م توانایی و قدرت و ارامش و ازادی و ازادگی و خیلی چیزهای خوب دیگر نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که در هیچ یک از کشورهای دنیا چنین پیشرفتی که شما تعریف کرده اید توسط حاکمان نظامی بدست نیامده است . شما در همین کشورهای نزدیک خودمان نظیر مصر و لیبی و سوریه و عراق و و تعدادی از کشورهای اروپایی و امریکای لاتین را که دارای حاکمان نظامی بوده اند نگان کنید و صادقانه بگویید کدامشان پیشرفت کشورشان و سعادت ملتشان را بر اورده کرده اند که کشور ما بخواهد پا جای پای انها بگذارد ؟
خسرو ۰۶ دی ۱۳۹۹ | ۱۹:۱۱
تحلیل ضعیفی است و استدلال کافی نداشت ، صرفنظر از نظامی یا روحانی یا دانشگاهی بودن ، کاندیدای ریاست جمهوری ایران ، باید دنیا و دولت و اقتصاد و قدرت را منطبق بر واقعیتها درک کند و باتوجه به داشته های این کشور و بسترهای متمایز سیاسی و اقتصادی و فرهنگی ایران ، بتواند برنامه مشخص و مدون ارائه کند ، ودر ضمن با درک اندازه اختیارات قانونی رییس جمهور در ایران ، وعده و وعید بدهد
(رضا) ۰۷ دی ۱۳۹۹ | ۱۸:۲۳
این را باید پذیرفت که کشور ها دیگر به سمت بیرون کردن نظامی ها از کابینه دولت هستند ..... یک مثال ان وزرای دفاع غیر نظامی .... اما در ایران چنین کاری نمیتوان کرد ..... حجم زیاد نظامیان نمیتوان ان ها را از چشم انداخت ... (البته در دوران رفسنجانی وزیر دفاع غیر نظامی داشته ایم )
ن.ط ۰۹ دی ۱۳۹۹ | ۰۸:۳۱
جناب ملکی سئوال بنده: ۱- آیا مشکلات کشور ناشی از نبود یک نظامی در راس قوه مجریه است که با رئیس جمهور نظامی حل شود؟ ۲-آیا نظامی های ما علیرغم در راس قوه مجریه نبوده اند سیاست گزار و تصمیم گیر نیستند؟ ۳- با چه کسی و از چه قشری رئیس جمهور شود سیاست های بنیادی ما عوض می شود؟ ۴- آیا با وجود یک نظامی در راس قوه مجریه شایسته سالاری در کشور رخ می دهد؟ ۵- آیا رئیس جمهور نظامی نخبه های کشور را به دامن میهن بر می گرداند؟ ۶- کدام زخم اساسی و جانکاه هست که با وجود یک نظامی در راس قوه مجریه التیام می یابد؟ مشکل کشور ما فقط در سیستم سیاسی نیست، به گمانم تحلیل گران ما هم به سهو یا به عمد انگشت را به بیابان اشاره می کنند و می گویند اونجا جنگل است.