ترامپ مثل رئیس جمهور یک کشور ابرقدرت رفتار نمی کند

دیپلماسی ایرانی: امسال دیپلماسی ایرانی دهمین سال از یادداشت های متوالی سرکیس نعوم را متفاوت از سال های گذشته منتشر می کند، چرا که امسال آگاهی بیشتری از او و دیدگاه هایش دارد. در دیداری که در تهران با او داشتم متوجه شدم که او ایران را دوست دارد، طرفدار انقلاب اسلامی است "چرا که با ظلم مخالف است" و می گوید حکومت سابق ایران را که حکومت شاهنشاهی بوده، حکومت ظالمی می دانسته که اراده ای از خود نداشته است. با سیاست های امریکا مخالف است و آن را در جهت استثمار کشورهای دیگر و تصاحب اختیار و توانایی هایشان می داند اما واقعگراست و اعتقاد دارد نمی توان امریکا را نادیده گرفت. می گوید در طول بیست سال سفر مداومی که به امریکا داشته و با مقام های مختلف فعلی و سابق امریکایی در ارتباط بوده و گفت وگو داشته است، امریکا را خوب می شناسد. امریکا را به خاطر مردمان خوبش، دنیای پیشرفته اش و زندگی مدرنش دوست دارد، اما همواره به سیاست های سلطه جویانه امریکا انتقاد داشته است. او همچنین می گوید که ارزش قلمش را بالاتر از هر چیز می داند و هرگز حاضر نیست آن را بفروشد. نعوم همچنین گفت با وجود این که می توانسته از سال ها قبل شناسنامه امریکایی بگیرد اما این کار را برای خود خفت می داند و هرگز حاضر به انجام این کار نشده است و هر دفعه مانند هر شهروند لبنانی به سفارت امریکا می رود و برای سفر به این کشور ویزا می گیرد. 

سرکیس نعوم حدود دو ماه قبل از این که به امریکا برود و یادداشت های هر ساله اش را تهیه کند، در ایران بود. برای همین توانستیم امسال با او هماهنگ کنیم که بر خلاف دو سال اخیر، یادداشت هایش را به طور کامل در اختیار ما قرار دهد تا شامل محدودیت هایی که روزنامه النهار برای خوانندگانش ایجاد کرده است، نشویم. در این جا دیپلماسی ایرانی سیزدهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند:

مقام سابق امریکایی که در یکی از اداره های داخلی دولت امریکا سمت مهمی داشت و در پیگیری امور جهانی بسیار فعال است و از نزدیک موضوع ایران را دنبال می کند، از من پرسید، تعریف تو از  ابرقدرت یا ابرقدرترین کشور یا سیاست های آن چیست؟ جواب دادم: «یک کشور ابرقدرت باید سیاست هایش هم خاص یک کشور ابرقدرت باشد. مثلا ترکیه نیاز به موشک های پاتریوت دارد تا نگذارد سوریه دوباره ادلب را پس بگیرد. ترامپ به او نمی دهد و این باعث می شود که او به آغوش روسیه هل داده شود. او با چنین کارهایی همچنین نظام های مبتنی بر اقلیت را تقویت می کند. درباره موضوع ایران، ترامپ می بایست آنچه در توافق هسته ای که پنج کشور بزرگ بین المللی (5 عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان) آن را امضا کرده اند، خوشش نمی آمد را اعلام می کرد، و کشورهای مورد اشاره که امضایشان پای برجام است را ترغیب می کرد که تلاش کنند حکومت اسلامی حاکم بر ایران را قانع کنند که تعدیلاتی را در این توافق بپذیرد، از جمله پروژه موشک های بالستیک و اوضاع خاورمیانه و مدت زمان اعلام شده در برجام برای اعمال محدودیت بر غنی سازی اورانیوم ایران که 10 سال است. در صورتی که تمامی این تلاش ها به شکست می انجامید می بایست از ابزارهای مختلف استفاده می کرد که ایران خودش از  توافق مذکور خارج شود به جای این که خودش خارج شود.»

نظر داد: «شاید این فکر تو مهم باشد. اما او این کار را نمی کند.»

گفتم: «اوباما اشتباه کرد. می بایست بعد از این که مذاکره کنندگان ایرانی از وعده مذاکره بر سر دو موضوع موشکی و منطقه ای بعد از امضای توافق هسته ای شانه خالی کردند، طرحی می داشت تا در این صورت آن را اجرایی می کرد. او حساب چنین چیزی را نکرده بود و برای آن هم هیچ کار نکرد و موضوع ایران را مثل موضوع خاورمیانه با بخش سوریه آن و فرایند صلح میان فلسطینی ها و اسرائیلی ها را به وزیر امور خارجه اش، جان کری، سپرد و خودش را کنار کشید.»   

نظر داد: «با همه احترامی که به کری قائلم او زیاد نمی فهمد. محمد جواد ظریف، همتای ایرانی اش او را بازی داد. حسن روحانی، بخشی از نظام اسلامی است. اول با با ارتش ایران کار می کرد و بعد با رهبر ایران آیت الله خامنه ای.»

گفتم: «این که می گویی صحیح است. اما تحولات سبب شد که ایران نظام دو حزبی را پی بگیرد. در درون آن دو جریان رشد کردند یکی محافظه کار اسلامی دیگری جریان اسلامی اصلاح طلب (میانه رو)، و این دو با یکدیگر بر سر قدرت رقابت می کنند که هنوز هم رقابت دارند. صحیح است که هر دو اسلامی هستند اما رای دهندگان غیر اسلام گرا و غیرشیعه ایرانی با اسلام گرایان میانه رو، توانایی تاثیرگذاری بر نتایج انتخابات را به دست آورده اند، و این همه در حالی است که موانعی از جمله عدم تایید صلاحیت آنها به دلیل عدم داشتن شایستگی یا هر چیز دیگر بر سر راهشان وجود دارد. این مساله را محافظه کاران درک می کنند و در صورتی که میزان مشارکت، پایین باشد، تضمین شده نتایج انتخابات به سود آنها می شود.»

سپس موضوع جنگ ایران و عراق به میان آمد، مسئول عالی رتبه سابق و فعال در امور امریکا و بین الملل در این باره چه گفت؟

ادامه دارد...