گام پنجم آخرین گام بود/ابتکارعمل‌هایی برای حفظ برجام به اروپایی‌ها پیشنهاد داده ایم

دیپلماسی ایرانی: سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در ابتدا به بازماندگان سقوط هواپیمای اوکراینی و همچنین شهادت سردار سلیمانی را تسلیت گفت.

وی سپس اشاره ای به تحولات دیپلماتیک کشور در روزهای اخیر و همچنین روزهای پیش رو اشاره کرده و گفت که بنا بود محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان برای شرکت در نشست داووس به سوئیس سفر کند که این سفر به دلیل ناهماهنگ بودن برنامه ها لغو شد. همچنین امیر قطر بعد از حدود 8 سال هفته گذشته به تهران آمد و درباره روابط دوجانبه مذاکرات مفصلی را انجام داد که سفر بسیار خوب و مثمرثمری بود. قرار است ظرف روزهای آینده رئیس مجلس دومای روسیه به ایران بیاید. همچنین امروز وزیر مسکن و شهرسازی به اوکراین سفر خواهد کرد. قرار است امشب یکی از مقامات کشورهای همسایه نیز به ایران بیاید. 

موسوی سپس به سفر محمد جواد ظریف به هند اشاره کرد و این سفر را بسیار پربار و مثمر ثمر خواند. 

وی در ادامه به سوالات خبرنگاران پاسخ گفت. وی درباره مکانیسم ماشه که از سوی اروپا اعمال شده در حالی که ایران همچنان به تعهدات خود پایبند است، گفت: با توجه به شرایط فعلی دیگر نمی توان گفت ایران کاملا به تعهدات خود در برجام پایبند است. به ویژه که ما اخیرا گام پنجم را نیز برداشته ایم. این گام آخرین گام ما در کاهش تعهدات برجامی ماست. اما ما همچنان به برجام پایبند هستیم. آنها اقدام خود را مکانیسم ماشه نامیده اند در حالی که اقدام آنها فعال کردن سازوکار حل اختلافات است، این که به مکانیسم ماشه منتهی شود مساله دیگری است، این مکانیسم قبلا توسط ایران آغاز شده بود و این طور نیست که آنها می گویند. آنها می خواهند به آن نام مکانیسم ماشه بدهند، بحث دیگری است در حالی که اقدام آنها مکانیسم ماشه نیست. البته ما اختلافات حقوقی بسیاری با یکدیگر داریم که این اختلافات ادامه دارد. آنچه آقای بوریس جانسون درباره جایگزینی برجام با توافق برجام بیان کرده است مقبول نیست. ما با افراد توافق نمی کنیم بلکه با دولت آن کشورها به توافق می رسیم.

وی احتمال این که اروپایی ها بخواهند پرونده ایران را به شورای امنیت ببرند گفت: ما فکر نمی کنیم فعلا آنها بخواهند پرونده ایران را به شورای امنیت ببرند چرا که دستشان خالی است و هیچ ادله حقوقی علیه ما ندارند، برای همین بعید است چنین اقدامی از سوی آنها صورت بگیرد.

وی در ادامه به دیدار محمد جواد ظریف با جوزپ بورل، مذاکره کننده ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا اشاره کرد و گفت: در این دیدار درباره برجام و وضعیت آن و چگونگی حفظ آن صحبت کردیم. علی رغم خباثت هایی که از برخی طرف های اروپایی شاهدیم اما باب مذاکره بسته نیست. ما نظرات خود را در این رابطه به طرف اروپایی گفته ایم و سیاست ها و ابتکارات عمل های تازه از درون برجام پیشنهاد داده ایم، اما مساله این است که آنها چشم به دهان امریکا دوخته اند و بابت هر چیز باید از آنها اجازه بگیرند. برای همین اراده اعمال این شرایط به طرف اروپایی باز می گردد که باید نشان دهد چقدر برای اعمال به تعهدات خود آمادگی دارد و می خواهد برجام را حفظ کند.  

موسوی سپس به موضوع نزدیک شدن به پایان مهلت ایران برای عضویت در مقررات اف ای تی اف اشاره کرد و گفت: وزارت امور خارجه در این زمینه تصمیم گیر نیست. وزارت امور خارجه تنها هر آنچه لازم می دانست را با نهادهای تصمیم گیر از جمله مجمع تشخیص مصلحت نظام در میان گذاشته است. نمی دانم اقدامات در این باره در چه مرحله ای است. این مساله به اقتصاد کشور مرتبط است، و امیدواریم کسانی که در این باره تصمیم می گیرند همه جوانت و اهمیت آن را در نظر بگیرند.

وی درباره شکایت عراق از ایران بابت حمله موشکی به پایگاه امریکایی ها در این کشور و این که آیا قبل از حمله دولت عراق در جریان بوده است یا خیر گفت: تمامیت و استقلال ارضی عراق برای ایران بسیار مهم است. ما همیشه خواهان عدم دخالت نیروهای بیگانه در این کشور بودیم. هنگامی که دولت عراق از جمهوری اسلامی ایران دعوت کرد تا برای تروریسم وارد عمل شود، ایران پذیرفت. ما در مبارزه با داعش به اعتراف خود مقامات عراقی نقش مهمی داشته ایم. اما ما گفته بودیم که از هر نقطه ای به خاک و منافع ما حمله شود واکنش نشان خواهیم داد. به مقامات عراقی نیز گفته بودیم از عین الاسد به سردار شهید ما حمله شده است و ما هم به همانجا حمله خواهیم کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی نیز گفت: ما نمی خواهیم این پرونده سیاسی شود و از کشورهای دیگر نیز می خواهیم که از سیاسی کردن این پرونده خودداری کنند چرا که چیزی از این کار عایدشان نخواهد شد. اکثر اتباع آن هواپیما ایرانی بودند، برای همین عزادار اصلی خود ما هستیم. ضمن این که عزادار مسافران خارجی آن هواپیما نیز هستیم. بررسی این پرونده کمی زمان می برد. ما از قبل آمادگی خود را برای پیشبرد این پرونده اعلام کرده ایم. همکاری های کنسولی و حقوقی را به طور کامل انجام داده ایم. سفر وزیر راه و شهرسازی کشورمان، آقای اسلامی به اوکراین نیز نشان از این دارد که ایران حاضر است در عالی ترین سطح در این زمینه همکاری کند.

موسوی سپس به کارهای سفیر انگلیس در ایران با شرکت در اغتشاشات و اعتراضات اخیر پرداخت و گفت: ما این اقدام را سفیر انگلیس را محکوم کرده ایم و احساس می کنیم غرضی در انجام این کار بوده است. آقای ظریف و آقای عراقچی توئیت تندی علیه این اقدام منتشر کردند. بیانیه وزارت امور خارجه نیز در این رابطه روشن بود. سفیر انگلیس فعلا خاک کشور ما را ترک کرده است و نمی دانیم به کشورمان برمی گردد یا خیر. ما به دولت انگلیس پیشنهاد می کنیم به بیانیه ما رجوع کند. دیپلمات های خارجی میهمان خاک ما هستند اما اقدامات خلاف عرف آنها را نیز تحمل نمی کنیم و با هر اقدامی که مخل استقلال و حسن میزبانی ما باشد قاطعانه برخورد می کنیم. اگر بنا باشد تصمیمی در این رابطه گرفته شود، از جمله توصیه ها و اقداماتی که مجلس شورای اسلامی انجام داده است، وزارت امور خارجه آن تصمیم ها را عملی خواهد کرد و تابع نظرات نظام خواهیم بود. بیانیه ما بیانیه مهمی است که مبنای روابط ما با دولت انگلیس است.

سحنگوی وزارت امور خارجه درباره اخراج دیپلمات های ایرانی از آلبانی نیز گفت: ما این اقدام آنها را که بی دلیل و بدون ارائه هر گونه سند و مدرکی بوده است به شدت رد می کنیم. ما تاکید کرده ایم که روابط ما با آلبانی را با کشورهای ثالث گره نزنند. اقدامات آنها متاسفانه سازنده نیست. ما اقدامات متقابلی را انجام داده ایم که به زودی اعلام خواهد شد. امیدواریم دولت آلبانی از ادامه در این مسیر کج دست بردارد.  

وی درباره خروج نیروهای امریکایی از عراق و قانونی که در این رابطه در این کشور تصویب شده است نیز گفت: این به دولت عراق بستگی دارد هر چند این خواسته ما و ملت های آزاد منطقه است. اما در نهایت این ملت و دولت عراق هستند که در این رابطه تصمیم می گیرند. ما معتقدیم که حضور نیروهای امریکایی باعث بروز ناامنی در عراق و کشورهای دیگر خواهد شد که نمونه بارز آن را ترور سردار رشید اسلام، سردار سلیمانی و همراه او ابومهدی المهندس بود که اتفاقا از مقامات رسمی دولت عراق بود. برای همین خروج نیروهای امریکایی را به سود ملت و دولت عراق می دانیم و امیدواریم ملت و دولت عراق در این رابطه تصمیم صحیح را بگیرند. 

موسوی درباره تصمیم کره جنوبی برای اعزام نیروی نظامی به منطقه گفت: بر اساس اطلاعات اولیه که داریم، دولت کره جنوبی به ما اطلاع داد که بخشی از نیروهای نظامی خود که در منطقه عدن هست را به منطقه ما بیاورد که خارج از ائتلاف بین المللی امریکا خواهد بود. ما این اقدام را رد کردیم و گفتیم که این اقدام همسو با رفتارهای خصمانه امریکاست و گفتیم که این مغایر با روابط سازنده ما با کره است و به روابط حسنه ما صدمه می زند. و در صورتی که کره ای ها چنین اقدامی انجام دهند ما نیز اقدامات مقتضی خود را که در نظر گرفته شده است اعمال خواهیم کرد.

موسوی درباره سفر رئیس مجلس دومای روسیه به ایران نیز گفت: از قبل این سفر برنامه ریزی شده بود که در حال نهایی شدن است و فکر می کنیم هفته آینده ایشان به ایران بیاید. این سفر در چارچوب روابط سطح بالای دو کشور انجام می شود که جزئیات آن بعدا اعلام خواهد شد.

وی درباره اقدامات وزارت امور خارجه برای بازگشت خطوط هواپیمایی خارجی به ایران نیز گفت: یک سری اقداماتی انجام شده است. آنها اقدامات شتابزده ای را انجام داده اند که با گذشت زمان از این اقدامات خود منصرف خواهند شد و به زودی به آسمان کشورمان بازخواهند گشت.

موسوی درباره تلاش هایی که برای کاهش تنش میان ایران و امریکا انجام می شود، همچنین گفت: ما به کشورهایی که خواستار کاهش تنش میان ما و امریکا و کلا منطقه هستند توصیه می کنیم به سراغ ریشه های این تنش ها بروند آنگاه راحت تر می توان تنش ها را حل کرد. ما خواهان افزایش تنش با هیچ کشوری از جمله امریکا نیستیم اما ما ملت صلح طلب جنگ بلد هستیم و در صورتی که کسی بخواهد به ما تعرض کند می دانیم چگونه از خود دفاع کنیم.