فارین پالیسی: کاهش تنش در منطقه به تعامل مستقیم آمریکا با تهران از جمله ظریف نیاز دارد

فارین پالیسی در مطلبی نوشت: جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کردند. روحانی روز چهارشنبه سخنرانی خود را در جمع رهبران دنیا ایراد کرد. او آمریکا را به راهزنی بین المللی و تروریسم اقتصادی علیه مردم کشورش متهم کرد.

در ادامه این مطلب آمده است: وزارت خزانه داری آمریکا در اواخر ماه ژوئیه در اقدامی غیرعادی وزیر خارجه ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار داد. بر اساس این تحریم‌ها اموال ظریف ضبط می‌شوند و شهروندان آمریکا حق انجام هیچ معامله‌ای را با او ندارند. اگرچه کاخ سفید برای سفر رئیس جمهور و همچنین وزیر خارجه ایران ویزا صادر کرد، اما مقامات آمریکایی تاکید می‌کنند که برنامه‌ای برای گفتگو با تهران ندارند.

اما تحریم کردن وزیر خارجه ایران و پرهیز از گفتگو با ایران اشتباه بزرگی خواهد بود. اوایل این ماه شاهد حملاتی علیه تاسیسات نفتی عربستان بودیم. قدرت‌های غربی تهران را متهم به انجام این عملیات کرده اند. در روز‌های اخیر واشنگتن و ریاض اقدام نظامی علیه ایران را در نظر گرفته اند و پنتاگون تعدادی سرباز آمریکایی را به منطقه اعزام کرده است. در شرایط کنونی دولت ترامپ باید به دنبال ایجاد کانال‌های ارتباطی جدید با ایران باشد.

ظریف دیپلمات ارشد کشورش در زمان مذاکره توافق هسته‌ای برجام بود. مقامات دولت ترامپ برای توجیه تحریم وزیر خارجه ایران ادعا می‌کنند که او به عنوان رئیس دستگاه پروپاگاندا و تبلیغات جمهوری اسلامی عمل می‌کند. استیو منوچین، وزیر خزانه داری آمریکا در این ارتباط گفت: «جواد ظریف سیاست‌های مخرب ایران را اجرا می‌کند و سخنگوی اصلی رژیم در سرتاسر نقاط دنیا است». جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ در گذشته وزیر خارجه ایران را یک مزدور دروغگو و متقلب توصیف کرده بود. اما حتی در صورتی که مقامات دولت مخالف رفتار و پیام ظریف هستند، نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که او دیپلمات ارشد کشورش است.

دولت‌های گذشته سابقه طولانی در گفتگو با دیپلمات‌های خارجی کشور‌های متخاصم داشته اند. هنری کیسینجر، وزیر خارجه سابق آمریکا در مورد آندری گرومیکو، همتای خود در شوروی گفته بود: «گرومیکو به عنوان سخنگوی ملت خود وظیفه داشت که اهداف کشورش را پیش ببرد و نقاط ضعفش را پنهان کند. اگرچه ما دشمن یکدیگر بودیم، اما در هر صورت یک حس احترام متقابل بین ما شکل گرفته بود».

دولت ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای برجام خارج شد. در صورتی که مذاکرات منتهی به امضای این پیمان تاریخی را به یاد داشته باشید، ظریف با شایستگی و درایت مذاکرات پیچیده با دیپلمات‌های خارجی را مدیریت کرد. او همچنین نفوذ بالایی در تصمیمات نهایی دولت ایران داشته است. برخی مقامات آمریکایی در سال‌های گذشته از عملکرد زیرکانه ظریف ستایش کرده بودند. دولت ترامپ معتقد است که ظریف به تنهایی توانست بر دولت ترامپ و همچنین دیپلمات‌های بریتانیایی، چینی، فرانسوی، آلمانی و روسی حاضر در مذاکرات چیره شود.

البته تحریم‌های اعمال شده علیه ظریف بیشتر جنبه نمادین داشته اند. او می‌گوید که دارایی در داخل آمریکا ندارد و بعید است که در آینده با شرکت‌ها یا شهروندان آمریکایی معامله‌ای داشته باشد.

اما این تحریم‌ها همچنین ویزای وزیر خارجه ایران برای ورود به آمریکا را لغو کرده اند، مگر آنکه وزیر خارجه آمریکا در هر موقعیت خاص برای جواد ظریف استثنا قائل شود. این هفته دولت آمریکا به دیپلمات‌های ایرانی اجازه داد که برای حضور در مجمع سازمان ملل وارد نیویورک شوند. مطابق با منشور سازمان ملل که آمریکا آن را در سال ۱۹۴۷ امضا کرد، واشنگتن نباید برای سفر نماینده‌های اعضای سازمان ملل محدودیت‌های مسافرتی قائل شود. البته در موارد خاص کنگره آمریکا می‌تواند برای دفاع از امنیت ملی کشور مانع ورود دیپلمات‌های برخی کشور‌ها شود. در گذشته چندین بار ویزای دیپلمات‌های ایرانی صادر نشده بود. اما این افراد به طور مستقیم در حادثه گروگان گیری در سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹ نقش داشته بودند. شاید مصاحبه‌ها و صحبت‌های ظریف در ماه‌های گذشته موجب عصبانیت دولت ترامپ شده باشد، اما او یک تهدید امنیتی برای آمریکا محسوب نمی‌شود.

در سال ۲۰۱۳ جان کری، وزیر خارجه دولت باراک اوباما در طول برگزاری مجمع سازمان ملل با جواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار کرد. این اولین بار از زمان پیروزی انقلاب اسلامی بود که وزیر خارجه آمریکا با یک مقام ارشد ایران دیدار می‌کرد. البته رکس تیلرسون، وزیر خارجه اول دولت ترامپ نیز در سال ۲۰۱۷ با ظریف ملاقات کرد. اما از آن زمان دو کشور هیچ ملاقات دیپلماتیکی با یکدیگر برگزار نکرده اند.

در شرایط کنونی آمریکا می‌تواند در مورد مسائل مختلف از جمله حملات اخیر، زندانی‌های آمریکایی در ایران، برنامه هسته‌ای ایران، نگرانی‌های امنیتی اسرائیل و کشور‌های عربی خلیج فارس و رفتار‌های منطقه‌ای ایران و امنیت آب‌های خلیج فارس با تهران گفتگو کند.

دولت ترامپ نمی‌تواند اختلافات خود با ایران را رویکرد کنونی برطرف کند. کاهش تنش در منطقه به تعامل مستقیم با ایران از جمله ظریف نیاز دارد. وقت آن رسیده است که دیپلمات‌های ایرانی و آمریکایی دوباره با جدیت مذاکرات را از سر بگیرند.
منبع: انتخاب