بدون بولتون، ترامپ می تواند درباره ایران نرمش نشان دهد

نویسنده: الی لیک (Eli Lake)

دیپلماسی ایرانی: تصمیم ترامپ برای جدا کردن راه خود از مشاور امنیت ملی اش دلایل بیشماری دارد. آنها درباره افغانستان، کرده شمالی، ونزوئلا و حتی این که آیا بولتون باید استعفا دهد یا اخراج شود هم اختلاف نظر داشتند. اما مهمترین اختلاف ترامپ و بولتون بر سر ایران بود. بولتون خروج کامل از برجام و سیاست فشار حداکثری علیه رهبران ایران را در اولویت قرار داد. وی با همراهی پمپئو حتی ترامپ را متقاعد کرد که برای مقابله با سپاه پاسداران به حضور نظامی آمریکا در سوریه ادامه دهد.

اگرچه ترامپ از فشار حداکثری حمایت کرده اما اخیرا به سمت دیپلماسی روی آورده و همواره به لزوم گفت وگو با ایران پرداخته است. به گفته برخی مقامات ارشد آمریکا، بولتون از اسرائیلی ها شنیده که ظریف به نشست جی 7 دعوت شده و ترامپ او را در جریان نگذاشته است.

روز سه شنبه پمپئو و منوچین در نشستی خبری بار دیگر احتمال دیدار ترامپ با روحانی در مجمع سالانه سازمان ملل را مورد تایید قرار دادند.  پمپئو گفت: "البته. رئیس جمهور خیلی شفاف گفته که حاضر است بدون هیچ پیش شرطی (با روحانی) دیدار کند." تا به امروز ایران هر گونه دیداری را مشروط به برداشتن تحریم ها دانسته است.

با این حال، خروج بولتون از دولت می تواند مسیر عملی شدن رویای ترامپ درباره گفت وگوی بین ایالات متحده و ایران را هموار کند. بولتون در مرکز کارزار تبلیغاتی ظریف قرار دارد. او بولتون و نه ترامپ را به دلیل افزایش تنش های بین آمریکا و کشورش سرزنش می کند. متحدان ظریف در واشنگتن نیز ار پایان دوران بولتون ابراز خشنودی می کنند.

جمال عبدی، رئیس شورای ملی ایران-آمریکا روز سه شنبه تصمیم ترامپ برای برکناری بولتون را ستایش کرد و گفت: "ما به رئیس جمهور ترامپ درباره آنچه می تواند بهترین تصمیم ریاست جمهوری اش باشد تبریک می گوئیم." وی همچنین گفت: "این حرکت به شکلی چشمگیر فرصت های جنگی فاجعه آمیز در خاورمیانه را کاهش می دهد."

ترامپ از عناصر راستگرا نیز این توافق و تایید را دریافت کرده است. توکر کارلسون (Tucker Carlson)، مجری فاکس نیوز بولتون را یک "کج خلق بوروکرات" نامیده است. در همین حال، رند پال (Rand Paul)، سناتور جمهوریخواه پیشنهاد داده که از خدمات این سناتور، به عنوان کانال پشتی فراهم کردن زمینه گفت وگوها با ایران استفاده شود.

ترامپ پیش از خروج از برجام با چشم پوشی از توصیه های مشاور امنیت ملی وقت یعنی مک مستر بارها به دیدار بولتون رفت و نظر او را درباره خروج از توافق هسته ای ایران جویا شد. مک مستر عقیده داشت آمریکا باید در برجام باقی بماند و متحدان اروپایی خود را برای کمک به گفت وگو درباره این توافق و قوی تر کردن آن تحت فشار بگذارد.

اکنون ترامپ از گوش کردن به توصیه های بولتون بسیار پشیمان به نظر می رسد و اگرچه هرگز اعتراف نخواهد کرد اما او اساسا به دنبال توافقی بسیار شبیه توافق اوباماست، توافقی که همواره اوباما را به خاطر آن سرزنش کرده است. ترامپ اکنون می تواند مشاوری را انتخاب کند که با موضع تازه وی موافق باشد و هر که این شغل جدید را در اختیار بگیرد تا زمانی که رئیس جمهور فکر خود را تغییر نداده است در امان خواهد بود.

منبع: بلومبرگ