چرا پایان ناگهانی نشست ترامپ-کیم مذاکرات را نابود نمی کند؟

دیپلماسی ایرانی: سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی به هانوی پایتخت ویتنام برای دومین نشست تاریخی، با امیدواری‌ های زیادی همراه بود؛ اما رهبران دو کشور بازهم بدون دستیابی به توافق به خانه بازگشتند. ترامپ پس از لغو ناهار کاری خود با کیم در روز 28 فوریه گفت که رهبر کره شمالی از ایالات متحده لغو همه تحریم ها را خواستار شده و این برای آمریکا ممکن نبوده است.

ترامپ در ادامه گفته دو کشور به مرور زمان شکاف کنونی بر سر تحریم ها را از بین می برند. او همچنین به این مساله اشاره کرده که کره شمالی قائل شدن امتیازات در حیطه هایی را پیشنهاد کرده که برای ایالات متحده کمتر از تسلیحات هسته ای اهمیت داشته است. ترامپ افزود پیونگ یانگ لغو تحریم ها پیش از برچیدن تاسیسات هسته ای یانگبیون را خواستار شده و این در حالی است که واشنگتن از یک تاسیسات دوم مخفی هسته ای اطلاع یافته است. در هفته های اخیر شواهد از تمایل ایالات متحده به بر طرف کردن شکاف ها در زمینه تحریم ها در برابر تلاش های مشهود پیونگ یانگ در برچیردن تاسیسات هسته ای، حکایت داشت. در مقابل، پیونگ یانگ می خواهد که پیش از هر اقدامی روند تسهیل تحریم ها آغاز شود.

به گفته مایک پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا، از آنجایی که کره شمالی بدون تاسیسات هسته ای یانگبیون همچنان از موشک ها و دیگر دارایی های هسته ای برخوردار است، برچیدن این تاسیسات به تنهایی برای خلاصی آن از تحریم ها کافی نخواهد بود. پومپئو همچنین گفت که کره شمالی درباره گستردگی برنامه تسلیحاتی خود پاسخ های رضایت آمیزی ارائه نکرده است. با این حال، ترامپ گفته کیم به او وعده داده همچنان به تعلیق آزمایش های تسلیحاتی پایبند خواهد ماند.

در همین حال، ترامپ درباره برنامه رزمایش نظامی مشترک ایالات متحده و کره جنوبی پاسخ دقیقی ارائه نکرد و فقط از نگرانی درباره هزینه بالای این رزمایش سخن گفت. (وزرای دفاع دو کشور در پی یک تماس تلفنی از لغو این رزمایش ها خبر دادند.) ترامپ نهایتا رابطه خود با کیم را «رابطه ای قدرتمند» توصیف کرد و این در حالی بود که مقامات ایالات متحده از توافق سران دو کشور بر سر ادامه مذاکرات خبر دادند.

در کره شمالی، گزارش ها حاکی از آن بود که یک هیئت وزارت امور خارجه به «ری کیل سونگ»، وزیر امور خارجه 28 فوریه پیونگ یانگ را به مقصد پکن ترک کرده است. 

گفت و گوها در هانوی اگرچه پایان موفقی نداشت، اما این بدان معنا نیست که روابط آمریکا-کره شمالی پایان یافته است. مساله این است که هزین بازگشت به بن بست سال 2017 برای هر دو طرف خیلی بالاست و همین سران دو کشور را از عقب نشینی از مذاکرات باز می دارد. واشنگتن به وضوح تاکید کرده که پیونگ یانگ همچنان به تعلیق آزمایش های تسلیحاتی پایبند است و حتی اگر برنامه ای برای برگزاری نشست سوم ترامپ و کیم در میان نباشد، مذاکرات دوجانبه در سطوح پایین تر در روزها و هفته های آتی ادامه خواهند داشت.

پیام نهایی ایالات متحده این است که اگر کره شمالی به دنبال پیشرفت در اینده باشد، باید امتیازاتی قائل شود. در آستانه نشست هانوی، گزارش های افشا شده حاکی از آن بودند که نشست مقامات در سطوح پایین تر در زمینه توافق بر سر خلع سلاح هسته ای موفق نبوده اند که این مساله نشان می داد هرگونه پیشرفتی در این زمینه به دیدار کیم و ترامپ بستگی داشت. باتوجه به مشکلات فنی و مناقشه آمیز خلع سلاح هسته ای و همچنین بی اعتمادی عمیق در هر دو طرف، تغییر رویکرد ترامپ به گفت و گوی مستقیم امکان فرار از چرخه طولانی مدت تشدید مناقشات و کاهش شدت آنها را فراهم آورد. اما این رویکرد غیر قابل پیش بینی و شخصی یک شمشیر دو لبه است. پایان زودهنگام نشست هانوی بدین معنی بود که سران دو کشور در برطرف کردن بن بست موجود شکست خوردند. این قطعا نشانه مثبتی نیست که حاکی از آمادگی دو طرف برای پذیرش مصالحه با امتیازات کمتر باشد و به وضوح هر دو کشور همچنان بر سر توالی هرگونه امتیازی اختلاف نظر دارند.

دیدگاه پکن و سئول

پس از شکست ناگهانی نشست هانوی مقامات کره شمالی بلافاصله برای مشورت با چین اقدام کردند. منافع پکن در آن است که مانع از سقوط ازاد روابط واشنگتن و پیونگ یانگ شود. در همین حال، کیم تصمیم گرفت به نشانه «حسن نیت» تا 2 مارس در ویتنام بماند. اما در نهایت انتظار می رود اولین مقصد بعدی او پکن باشد. باتوجه به اینکه ایالات متحده و چین همچنان سعی دارند اختلافات در روابط خود را حل و فصل کنند، این احتمال وجود دارد که شی جین پینگ رئیس جمهوری چین در فاصله زمانی یک ماه به واشنگتن سفر کند که این سفر امکان مذاکرات سطح بالا درباره کره شمالی را نیز فراهم می آورد.

در آن سوی منطقه غیرنظامی شده مرزی، کره جنوبی هم برای از سرگیری مذاکرات و بر طرف کردن اختلافات موجود تلاش خواهد کرد. سئول که از دیرباز نقش میانجی بین واشنگتن و پیونگ یانگ را ایفا کرده، درست همانند آن دو از فروپاشی روابط به شدت ضرر می کند.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی