موگرینی: باید توافقنامه هسته‌ای را حفظ کنیم

فدریکا موگرینی، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در امور امنیت و سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آستانه اولین سالروز اجرای برجام یادداشتی را به رشته تحریر در آورده است. متن کامل این یادداشت که در خبرگزاری تسنیم منتشر شده به شرح زیر است:

دقیقاً یک سال پیش، 16 ژانویه 2016، اتحادیه اروپا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلستان، ایالات متحده آمریکا و ایران اجرای طرح اقدام جامع مشترک در خصوص برنامه هسته ای ایران را آغاز کردند. این اقدام در نتیجه تصمیمات شجاعانه، رهبری سیاسی، عزم گروهی و سختکوشی تحقق یافت. پس از گذشت یک سال ما می توانیم به روشنی بگوییم که تفاهم با ایران در جریان است و ما می بایست آن را حفظ کنیم.

من به تمام کسانی که چه در مورد شرایط توافقنامه و چه در مورد صرف توافق با ایران ابراز نگرانی کرده اند می گویم هم اکنون زمان آن رسیده که از نزدیک به حقایق نگاه کنند.

این توافقنامه در وهله اول با حل یکی از مناقشات قدیمی و مداوم از طریق روشهای مسالمت آمیز، مفید بودن خود را نشان داد. در غیاب چنین توافقی ممکن بود امروزه شاهد درگیری نظامی دیگری در منطقه ای که در حال حاضر نیز بیش از حد بی ثبات است، باشیم.

این توافقنامه، یک سال پس از آغاز اجرای آن، هدف اصلی خود را که همانا اطمینان از ماهیت کاملاً صلح آمیز و غیرنظامی برنامه هسته ای ایران بود محقق نمود. آژانس بین المللی انرژی اتمی، به عنوان دیده بان هسته ای سازمان ملل متحد، تا کنون با ارائه چهار گزارش به پایبند بودن کامل ایران به تعهدات هسته ای خود اذعان داشته است، این بدین معنی است که برنامه هسته ای ایران به طور چشمگیری اصلاح شده، در مقیاس کوچکتری در حال انجام بوده و همچنین تحت نظارت دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی می باشد. کمیسیون مشترک ــ که من هماهنگ کننده آن هستم ــ به صورت مداوم بر اجرای این توافقنامه نظارت دارد و با برگزاری جلسات منظم قادر به شناسایی کوچکترین انحراف  احتمالی و در صورت نیاز انجام اقدامات اصلاحی است.

این موافقتنامه به نفع ایران نیز هست. شرکتهای بزرگ در حال سرمایه گذاری در ایران هستند: شرکتهای نفتی، صنایع اتومبیل سازی، هواپیماهای مسافربری به عنوان چند مثال حوزه هایی هستند که تا کنون قراردادهای مهمی را به امضا رسانده اند. صندوق بین المللی پول رشد 6/6 درصدی GDP واقعی را برای ایران در سال 2017 پیش بینی کرده است.

بدون شک کارهای بیشتری باید انجام شود که شامل اصلاح  اقتصاد داخلی به منظور بهره مندی جمعیت بیشتری از مردم به ویژه جوانان ایران از نتایج مثبت این توافق نامه است. اما روند کار کاملاً شفاف و میزان پیشرفت غیر قابل انکار است. میزان تجارت میان ایران و اتحادیه اروپا طی سه فصل اول سال گذشته (2016)تا 63% رشد داشته است. ایران و اتحادیه اروپا پس از گذشت بیش از سی سال عصر یخبندان سیاسی، در حال حاضر در مورد مسایل متعددی از قبیل اقتصاد، حفاظت از محیط زیست، مهاجرت و فرهنگ در حال مذاکره هستند و همچنان می توان به موارد این فهرست اضافه نمود.

بنابراین علی رغم برخی انتقادات که گاهی بر نقایص تمرکز کرده و به راحتی منافع اثبات شده آن را انکار می کنند، بسیار مهم است که بگوییم: توافق هسته ای در حال اجرا است.

بدون شک اتحادیه اروپا با قدرت تمام به توافقنامه چندجانبه پایبند است. این توافقنامه در نتیجه تلاشهای گروه E3/EU+3 و ایران شکل گرفت اما هم اکنون با توجه به تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد، متعلق به تمام جامعه بین المللی است.

وضعیت منطقه بدون این توافق در شرایط بحرانی تری قرار می گرفت و در صورتی که ما شانس خود را برای ساختن محیط مناسب برای همکاری در منطقه از دست می دادیم، این فرصت تاریخی نیز از دست می رفت.

به خلاف پیشینه تأسف بار منطقه، توافق هسته ای روزنه ایست از آنچه می توان در خصوص ایجاد روابط و همچنین در حل و فصل مناقشات مؤثر بر منطقه از طریق همکاری انجام داد.

بنابراین ما می توانیم امروز را به عنوان سالگرد آغاز اجرای توافق هسته ای اعلام و به روشنی تأکید کنیم که این توافقنامه به واسطه تعهد و التزام طرفین، در حال اجراست. ما در حالی می توانیم سال 2017 را آغاز کنیم که بر منافع جمعی خود در تعهداتی که پذیرفته ایم تأکید نماییم و امنیت را نه صرفاً برای منطقه، بلکه برای کل جهان به ارمغان آوریم.