پوتین از همدان استراتژی منطقه را تغییر می‌دهد

نویسنده: سمیح صعب

دیپلماسی ایرانی: از همدان ایران، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه انتخاب کرد که انقلابی استراتییک در منطقه به وجود آورد. امریکایی ها که روسیه را با سامانه های موشکی خود در اروپای شرقی و جمهوری های بالکان و اوکراین محاصره کرده اند، چاره ای پیش راه او نگذاشتند جز این که برای دفاع از خود به خاورمیانه بیاید تا موازنه ای از طریق ایجاد رابطه ای استراتژیک با ایران به وجود آورد تا اختلالی که امریکا و ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با ایجاد جیش الفتح در جنگ حلب که جنگ سوریه است و شکست سوریه به معنای خسارت استراتژیک روسیه است، بر طرف کند.

بعد از آن که روشن شد هیچ راه حل سیاسی تا کنون برای بحران سوریه وجود ندارد و قمار امریکا و ترکیه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس همچنان بر جنگ سوریه است و این رویه پایان نمی یابد جز این که تغییر جئوسیاسی به وجود آید و روسیه و ایران به طور کامل از خاورمیانه حذف شوند، راهی برای روسیه و ایران باقی نماند جز این که بیش از پیش وارد معادله تغییرات واقعیت های میدانی در خاک سوریه به سود منافعشان شوند. این نکته ای است که ایالات متحده خیلی خوب آن را درک می کند. برای همین است که رابرت مالی، مشاور باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا تلویحا صحبت از ادامه جنگ سوریه تا سرنگونی حکومت اسد کرد. این دقیقا همان کاری است که امریکا از پنج سال پیش در سوریه دنبال کرده است.

نقشی که امریکا از ایران و روسیه در سوریه قبول می کند، تنها تسهیل تحقق تغییرات سیاسی از طریق راضی کردن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه به کناره گیری است، مساله ای نه ایران نه روسیه نمی توانند بپذیرند. مانورهای امریکا در سوریه راه گریزی برای مسکو و تهران باقی نمی گذارد جز این که به سمت روابط استراتژیک با یکدیگر پیش روند که افق جئوسیاسی جدیدی را در خاورمیانه به وجود آورد. مشارکت استراتژیک روسیه – ایران فقط منحصر به سوریه نخواهد بود، طبیعی است که این گزینه در عراق نیز دنبال شود با وجودی که بغداد از سوی امریکا حمایت می شود. احتمال قریب به یقین تهران و مسکو گذرگاهی به دمشق از تهران با عبور از بغداد ایجاد خواهند کرد.

اگر راه ارتباطی ای میان دمشق و بغداد و تهران با حمایت روسیه به وجود آید، می تواند معادلات نظامی – سیاسی موجود در منطقه را کاملا دگرگون کند، یا حداقل می تواند جلوی حرکت تدافعی امریکا و ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را که پنج سال است تلاش می کنند سوریه را به جبهه خود بیاورند و ضربه ای شدید به ایران و روسیه وارد کنند و معادلات جدیدی رقم بزنند، حتی اگر لازم باشد به گروه های تروریستی اعتماد کنند، بگیرد.

از این نگاه می توان درک کرد که چرا واشنگتن پیشنهاد روسیه برای انجام حمله مشترک به مواضع جبهه النصره را رد کرده است، گروهی که همچنان نیاز امریکا را برای رویارویی با ارتش سوریه و متحدانش برآورده می کند.

درگیری باز امریکا با روسیه امروز وارد واقعیت جدیدی در سطح روابط روسیه – ایران شده است، و در سطح میدانی سوریه نیز می توان گفت که فصل تازه ای را برای آینده سوریه و منطقه رقم خواهد زد.

منبع: النهار / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11