نقش نیروهای غیرسوری در بازپس‌گیری پالمیرا

نویسنده: ریچارد اسپنسر 

دیپلماسی ایرانی: بازپس گیری پالمیرا از نیروهای داعش به عنوان موفقیتی برای ارتش سوریه معرفی شد. نیروهای داعش از این شهر گریختند و سربازان ارتش وارد پالمیرا شدند. همه از جمله مقامات روسی و انگلیسی بازپس گیری این شهر مهم تاریخی و نماد تمدنی را به اسد تبریک گفتند.

نقش نیروی هوایی روسیه در هموار کردن مسیر پیشروی نیروهای زمینی قابل توجه است. در ابتدای ورود روسیه به جنگ سوریه، ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش وعده داده بود که همه تلاش خود را برای بازپس گیری پالمیرا خواهد کرد، اما در عمل برای رسیدن به این اهداف خود از سرعت کافی برخوردار نبود.

با انتشار عکس هایی از بازپس گیری پالمیرا روشن شده است که ارتشی با ترکیب نیروهای متعدد از کشورهای مختلف در این عملیات درگیر بوده اند. تحلیل عکس ها و پست های منتشر شده در شبکه های اجتماعی نشان می دهد که بستر لازم را روسیه فراهم کرده و در عرصه زمینی نیز عمده فعالیت ها از سوی شیعیان اهل افغانستان و عراق به فرماندهی سپاه قدس ایران انجام شده است.

در عراق نیز وضع به همین منوال است. ترکیبی از جنگنده های آمریکایی نیروهای کرد و ایزدی و شبه نظامیان شیعه مذهب وفادار به ایران، شکست هایی را به داعش تحمیل کرده اند. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که اگر داعش شکست بخورد چه کسی برنده خواهد شد؟

به گفته تحلیلگران و دیپلمات ها هنوز مشخص نیست که چه کسی در نهایت و پس از بازپس گیری سرزمین های اشغال شده کنترل آنها را به دست خواهد گرفت؟

به گفته نوآه بونسی تحلیلگر جنگ سوریه در گروه بحران بین المللی خطری که وجود دارد این است که بازیگران مختلف بویژه روسیه و آمریکا با تعجیل در اعلام نتایج فوری، مولفه های درازمدت ثبات در منطقه را نادیده می گیرند.

برای اولین بار، شواهد آشکاری نشان داد که در پالمیرا نه تنها نیروهای ویژه روسیه، بلکه مزدوران روسی در خط مقدم جبهه حضور داشته اند.

یکی از عکس های منتشر شده از سوی داعش از تسلیحاتی که آنها به غنیمت گرفته بودند، در بردارنده نوع خاصی از نارنجک بود. به گفته یکی از تیم های تحقیقات مربوط به تسلیحات با نام ام.آی.بی این نارنجک عمدتا از سوی نیروهای ویژه روسیه مورد استفاده قرار می گیرد.

از آن زمان به بعد، گزارش های متعددی در روزنامه روسی فونتانکا به چاپ رسیده مبنی بر این که یک شرکت خصوصی در جنگ سوریه شرکت داشته و تلفاتی نیز داشته است. برخی از اعضای این شرکت نیز به شرکت در جنگ پالمیرا اعتراف کردند.

به گفته روزنامه فونتانکا این شرکت که «واگنر» نام دارد، در شهر «مولکینو» یعنی همان شهری ثبت شده که تیپ دهم نیروهای ویژه اطلاعات نظامی عملیات های خود را هدایت می کند.

این شرکت نیروهای خود را هم در اوکراین و هم در سوریه از دست داده و بارها نیز پوتین آن ها را مورد تقدیر قرار داده است، با وجود این که ارائه خدمات نظامی از سوی بخش خصوصی در روسیه ممنوع است. برخی از افراد این کمپانی که در جنگ ها شرکت می کنند، بعضا تبعه روسیه هم نیستند.

روسیه نقشی قابل توجه در باز پس گیری پالمیرا داشته است، اما پیروزی نهایی تنها زمانی به دست آمد که ایران نیروهای خود را وارد میدان کرد. این نیروها متشکل از شبه نظامیان عراقی آموزش دیده از سوی ایران و نیروهای حزب الله، متحد ایران در منطقه بودند.

نیروهای شبه نظامی سوری که از سوی ایران آموزش دیده بودند (نیروهای دفاع ملی) نیز پیش از آن که نیروهای افغان تحت عنوان گردان فاطمیون وارد پالمیرا شوند، اضافه شده بودند. نیروهای گردان فاطمیون را عمدتا مهاجران افغان که در ایران ساکن هستند، تشکیل می دهند.

پس از بازپس گیری پالمیرا، ایران بیش از پیش به این باور رسیده است که رژیم اسد به حمایت نظامی ایران وابسته است و این وابستگی به طور ویژه در صورت عملی کردن تهدید پوتین مبنی بر خروج نیروهای خود از سوریه بیشتر نیز خواهد شد.

هفته گذشته ایران اعلام کرد که برای اولین بار نیروهای خود در سوریه را با واحدهای دریایی ارتش پشتیبانی می کند. این اولین بار پس از جنگ عراق است که ارتش به جنگی بین المللی فرستاده شده است.

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا ایران قصد دارد با هماهنگی با پوتین برای حفظ حکومت اسد بر کل کشور تلاش کند و یا در حال نشان دادن واکنش به اعلام خبر خروج نیروهای روسیه از سوریه است. پوتین اخیرا اعلام کرده که قصد ندارد تا آخر از بشار اسد حمایت کند و به نتیجه مذاکرات صلح احترام می گذارد.

منبع: روزنامه تلگراف / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25