سرنوشت ترکیه در گروی حزب عدالت و توسعه

نویسنده: توفیق کاسیس

دیپلماسی ایرانی: ترک ها این هفته پس از آن که از تابستان تکلیف پارلمان روشن نشده است، بار دیگر پای صندوق های رای می روند. این انتخابات اهمیت زیادی برای ترکیه، حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رئیس جمهور اردوغان دارد که سعی می کند بدون مطرح شدن اتهامات فساد در قدرت باقی بماند.

اردوغان با وجود در اختیار داشتن پست تشریفاتی ریاست جمهوری، سیاست ترکیه را در انحصار خودش دارد. نخست وزیر احمد داوود اوغلو در سال های 2003 تا 2014 که اردوغان نخست وزیر بود، وزیر خارجه وی بود. داوود اوغلو به شدت به اردوغان وفادار است.

چه احزابی در این انتخابات حضور دارند؟

حزب عدالت و توسعه: حزب اسلام گرای حاکم است. آنها متهم به داشتن تمایلات استبدادی، دینی کردن دولت سکولار ترکیه، فساد و آغاز جنگ داخلی با کردها هستند.

حزب جمهوری خواه خلق: بزرگترین حزب مخالف در ترکیه است. متعهد به سنت های سکولار کمال آتاترک، بنیانگذار ترکیه مدرن هستند. آنها متهم به عدم توانایی برقراری ارتباط با رای دهندگان مذهبی نواحی روستایی در آناتولی هستند.

حزب حرکت ملی: حزبی به شدت راست و ناسیونالیست است. آنها متهم به این هستند که بیش از اندازه تمایلات راستگرایانه دارند.

حزب دموکراتیک خلق ها: کارتی مهم در بازی انتخابات هستند. این حزب کردی اقلیت کردی در شرق آناتولی را نمایندگی می کنند. اگر آنها بتوانند 10 درصد آرای انتخابات را به دست بیاورند و وارد پارلمان شوند، حزب عدالت و توسعه نمی تواند اکثریت پارلمان را به دست بیاورد.

جنبش گولن (خدمت): به معنای سنتی یک حزب سیاسی نیستند، اما نیروی سیاسی قدرتمندی در کشور است. فتح الله گولن، واعظ مسلمان که در تبعید خود خوانده در پنسیلوانیا به سر می برد، رهبر این جنبش اجتماعی در ترکیه و آسیای مرکزی است. آنها تا دسامبر 2013 متحد نزدیک اردوغان بودند، اما این اتحاد از بین رفته است.

موضوعات مهم انتخابات چه مسائلی هستند؟

اقتصاد: با سقوط ارزش لیره و به تاخیر افتادن رشد، وضعیت وخیمی پیدا کرده است.

سوریه: جنگ داخلی در سوریه موجب آواره شدن مردم این کشور و سرازیر شدن آنها به ترکیه شده است. ترکیه میزبان حدوداً دو میلیون آواره سوری است. داعش هم از این آشفتگی استفاده کرده و حضورش در این کشور را گسترش داده است. این گروه متهم به بمب گذاری در آنکارا در اوایل ماه جاری است که منجر به کشته شدن حداقل 100 نفر شد.

کردها: درگیری طولانی مدت با جدایی طلبان کرد موسوم به گروه پ ک ک اخیراً افزایش یافته و منجر به کشته شدن 150 نفر شده است. ترکیه همچنین حملات علیه کردها در سوریه (که متحد ایالات متحده هستند) را برای این که بتواند مانع از اعلام استقلال کشورشان شود، آغاز کرده است.

فساد: تحقیق درباره فساد اردوغان و حلقه داخلی اش (شامل پسرش) در ژانویه 2014 متوقف شد. اردوغان نگران است در صورتی که قدرت را از دست بدهد، با محاکمه روبه رو شود.

قانون اساسی: اردوغان امیدوار است تا بتواند به صورت رسمی قانون اساسی ترکیه را به یک سیستم ریاستی (هم اکنون به صورت پارلمانی است) تغییر دهد. برای این کار وی نیاز به کسب دو سوم اکثریت دارد.

هرگونه که حساب کنید، این مسائل دارای مخاطرات بالایی برای ترکیه هستند. اگر حزب عدالت و توسعه بتواند اکثریت را به دست بیاورد، دولت ترکیه با خطر خودکامه تر شدن روبه رو است. اگر آنها شکست بخورند، پس از آن هیچ ائتلافی قادر نخواهد بود کشور را اداره کند. نتیجه این بحث ها بر ناتو (که ترکیه عضو آن است) اروپا (که بر سر مسئله آوارگان سوری وابسته به ترکیه است) و تمام طرفینی که در جنگ داخلی سوریه نقش دارند، تاثیر می گذارد. نتیجه این امر این هفته مشخص می شود.

منبع: ویک/ مترجم: حسین هوشمند