پرهیز ترک ها از همکاری با امریکا

دیپلماسی ایرانی: شاید برای ترکیه سخت باشد که به طور علنی در ائتلافی که ایالات متحده می خواهد برای حمله به اهداف شبکه دولت اسلامی یا داعش تشکیل دهد، مشارکت کند؛ چرا که از این می ترسد که داعش ناگهان از آن کینه به دل بگیرد و اقدام به قتل عام شهروندان ترک کند. به خصوص که گفته می شود همچنان ده ها نفر از کارکنان کنسولگری ترکیه در موصل توسط داعش گروگان هستند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میدل ایست آنلاین، باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا، انتظار دارد با تشکیل این پیمان بتواند جلوی پیشر وی های گسترده دولت اسلامی در عراق و سوریه را بگیرد اما مسئولان امریکایی می گویند که بعید است ترکیه بتواند نقشی بزرگ و علنی در این پیمان ایفا کند.  

ترکیه تنها کشور مسلمان عضو پیمان ناتو است و احتمالا تنها کشور مسلمان ناتو در پیمان مبارزه با تروریسم ایالات متحده امریکا خواهد بود. پیمانی که به گفته باراک اوباما 10 کشور عضو ناتو در آن مشارکت خواهند داشت.

ترکیه در حال حاضر روابط چندان حسنه ای با 7 کشور همسایه خود ندارد و تقریبا با تمامی آنها نوعی از حساسیت در روابط را تجربه می کند.دولت اسلامی بعد از اشغال موصل 46 شهروند ترک از جمله دیپلمات های ترکیه در کنسولگری این کشور در موصل را به گروگان گرفته که هنوز آنها را آزاد نکرده است.

یک مقام امریکایی که نخواست نامش فاش شود در این باره می گوید: «همه درک می کنند که ترکیه وضعیت خاصی دارد. گروگان بودن شهروندان ترکیه توسط دولت اسلامی سبب شده است تا آنکارا تمایل چندانی برای حمله به یک کشور همسایه خود نداشته باشد از ترس این که مبادا با واکنش انتقامی دولت اسلامی مواجه شود.»

وی در ادامه می افزاید: «ترکیه جزئی از ائتلاف بین المللی مبارزه با دولت اسلامی خواهد بود اما چه مسئولیتی بر عهده خواهد گرفت؟ برای پاسخ به این سوال نیاز به زمان بیشتری داریم.»

یکی دیگر از مسئولان امریکایی که او نیز نخواست نامش فاش شود، در این باره می گوید: «واشنگتن از آنکارا خواهد خواست که تلاش بیشتری برای جلوگیری از ورود نیروهای شبه نظامی خارجی به داخل سوریه کند. باراک اوباما این پیام را به طور دیپلماتیک در روز جمعه به آنکارا داد و چاک هیگل، وزیر دفاع امریکا نیز در سفر خود به ترکیه که در این هفته انجام خواهد شد این تقاضا را تکرار خواهد کرد.»

وی همچنین می گوید: «پرونده افراد مسلح خارجی برای همه روشن است. این مشکلی است که ترکیه در اعزام آنها به سوریه و عراق دست دارد. برای همین ترکیه باید به ما کمک کند تا این مساله حل شود.»

باراک اوباما روز جمعه بعد از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به خبرنگاران گفت: «از نیروهای مسلح و دستگاه های امنیت امریکا و ترکیه می خواهم که همکاری بیشتری را بر سر مساله افراد مسلح خارجی داشته باشند، این مساله ای است که نیاز به تلاش بیشتری دارد.»

مسئولان ترک می گویند که آنکارا فهرستی مشتمل بر شش هزار اسم تهیه کرده و گفته است که این افراد حق ورود به خاک ترکیه را ندارند. به گفته مسئولان امنیتی ترکیه این افراد تلاش داشته اند که به جمع گروه های تندرو در سوریه بپیوندند که از ورود آنها جلوگیری شده است.

در حال حاضر جنگنده های امریکایی در طرحی هماهنگ کار حمله به اهداف داعش در عراق را آغاز کرده اند. اما مقام های ترکیه از هر گونه موضع گیری در این زمینه خودداری می کنند. حساسیت این موضوع برای ترک ها به اندازه ای است که مسئولان ترک در اظهارات مختلف خود گفته اند که هیچ کدام از جنگنده های امریکایی حملات هوایی خود را از طریق فرودگاه اینجرلیک در جنوب ترکیه انجام نمی دهند. اظهاراتی که به روشنی نشان می دهد ترک ها از تحریک گروه های سنی تندرو علیه خود اجتناب می کنند.

هنری پارکی، استاد دانشگاه لیهای و عضو سابق اداره برنامه ریزی سیاست های وزارت امور خارجه امریکا در این باره می گوید: «ترک ها اجازه نمی دهند که فرودگاه اینجرلیک برای حمله هوایی علیه داعش مورد استفاده قرار بگیرد.»

وی در ادامه با اشاره به فیلم سر بریدن دو خبرنگار امریکایی در عراق توسط داعش می گوید: «اعدام فولی نه تنها پیامی برای ما بلکه پیامی برای ترک ها نیز بود.»

مقام های ترک می گویند به رغم احترامی که که به پیمان آتلانتیک شمالی قائل هستند، پیمانی که در سال 1952 به آن پیوسته اند، اما آماده پذیرفتن مخاطرات کشته شدن گروگان های خود در عراق را ندارند.اما با این حال دیوید بارنو، ژنرال بازنشسته امریکایی که در گذشته از فرماندهان عالی رتبه ارتش امریکا در افغانستان بوده است، در این باره می گوید: «ترکیه از پشت پرده با اجازه دادن به ورود تانک ها و هواپیماهای جاسوسی و پهپادها اجازه کار به نیروهای بین المللی علیه داعش از خاک خود را خواهد داد.»

وی تاکید می کند، به احتمال بسیار زیاد آنها پایگاه های خود را در اختیار نیروهای غربی برای انجام فعالیت های غیر جنگی قرار خواهند داد و اجازه نمی دهند که جنگنده های حامل بمب از پایگاه های آنها پرواز کنند.

این در حالی است که کارشناسان معتقدند انجام هر گونه عملیاتی علیه داعش نیازمند همکاری موثر کشورهای منطقه نظیر ترکیه، عربستان و اردن که با سوریه و عراق مرز مشترک دارند، است.

فرید هاف، کارشناس سابق مسائل سوریه در وزارت امور خارجه امریکا در این باره می گوید: «هر کس که به فکر پیوستن به پیمان بین المللی بزرگ مبارزه با دولت اسلامی است باید درک کند که کشورش برای مدت طولانی در اختیار ایالات متحده خواهد بود و نمی تواند از این مساله شانه خالی کند.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11