معرفی نامزدهای انتخابات ریاست‌ جمهوری ترکیه

تب و تاب انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه بالا گرفته است. برای اولین بار رئیس جمهور با رای مستقیم مردم انتخاب می شود. اسلام گرایان، سکولارها و کردها از میان ۳ نامزد اصلی چه کسی را انتخاب خواهند کرد؟

به گزارش ایسنا، شبکه خبری دویچه وله در گزارشی از تب و تاب اولین انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه می نویسد: دور اول انتخابات ریاست جمهوری ترکیه 10 اوت(19 مرداد) برگزار می شود و در صورتی که هیچ یک از نامزدها اکثریت آراء را به خود اختصاص ندهد، انتخابات رئیس جمهوری بین دو نفر اول ۲۴ اوت ( 2 شهریور) برگزار خواهد شد.

بر اساس اعلام رسمی "شورای عالی انتخابات ترکیه"، سه نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدن به کاخ چانکایا به رقابت می پردازند.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر کنونی ترکیه و رئیس حزب عدالت و توسعه، صلاح الدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلق ها (حزب صلح و دموکراسی سابق) و اکمل الدین احسان اوغلو، کاندیدای مستقل.

صف بندی اسلام گرایان، سکولارها و کردها

نامزدی اردوغان برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی حزب عدالت و توسعه تا حد زیادی قطعی بود. هرچند پیش از این از عبدالله گل، رئیس جمهور کنونی ترکیه نیز به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری نام برده می شد اما وی به نفع اردوغان کنار کشید.

انتخاب اکمل الدین احسان اوغلو به عنوان نامزد حزب سکولار "جمهوری خلق" باعث بروز انشقاق در داخل حزب شد به طوری که برخی از نمایندگان این حزب به دنبال کسب امضا برای معرفی نفری دیگر بودند.

این افراد اعتقاد داشتند که احسان اوغلو با سابقه دینی و محافظه کارانه ی خود با سیاست های حزبی شان سازگار نیست. اما اکثریت نمایندگان این حزب از نامزدی احسان اوغلو حمایت کردند و کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب نیز تاکید کرد منافع ملی برای آنها از منافع حزبی بالاتر است و باید شرایط جامعه را هم در نظر گرفت.

حال اکمل الدین احسان اوغلو از سوی حزب جمهوری خلق، حزب حرکت ملی، حزب ترکیه مستقل، حزب دموکرات، حزب دموکراتیک چپ، حزب اتحاد بزرگ و حزب لیبرال دموکرات حمایت می شود.

کردها نیز کاندیدای خود را در این انتخابات دارند و صلاح الدین دمیرتاش با دفاع از حقوق اقلیت ها پا به عرصه نهاده است. صلاح الدین دمیرتاش کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلق ها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.

نامزد اپوزسیون: احسان اوغلو زاده مصر

اکمل الدین احسان اوغلو در ۲۶ دسامبر ۱۹۴۳ در قاهره پایتخت مصر به دنیا آمد. وی که تحصیلات خود را در دانشگاه های عین الشمس، الازهر مصر، آنکارا، اکستر انگلستان و استانبول طی کرده، پرفسور تاریخ علم ترکیه، آکادمیسین، نویسنده و دیپلمات سابق است. وی تا سن ۲۷ سالگی در مصر به سر برده و در سال۱۹۷۰ به ترکیه نقل مکان کرده است.

حداقل ۲۲ دانشگاه به وی مدرک دکترا و پروفسوری افتخاری اعطا کرده اند. وی از سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۱۴ به مدت ۱۰ سال رئیس سازمان همکاری اسلامی بود.

دمیرتاش نامزد حامی کردها و اقلیت های ترکیه

صلاح الدین دمیرتاش جوان ترین کاندیدای ریاست جمهوری ترکیه است. وی در ۱۰ آوریل ۱۹۷۳ در شهرستان پالو از توابع استان الازیغ به دنیا آمد. نماینده مردم دیاربکر و رئیس حزب دموکراتیک خلق ها واصالتا از تبار زازا است.

دمیرتاش فارغ التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه آنکارا است و مدتی را نیز به وکالت گذرانده است. وی کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلق ها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.

اردوغان گرجی تبار را همه می شناسند

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر کنونی و کاندیدای ریاست جمهوری ترکیه در ۲۶ ژانویه سال ۱۹۵۴ در منطقه قاسم پاشای استانبول به دنیا آمد.

او در سفر به گرجستان در سال ۲۰۰۴ اعلام کرد که اصالتا گرجی تبار است و خانواده اش قبل از تولد وی، از شهر گونی سو از توابع ریزه در نزدیکی مرز گرجستان به استانبول کوچ کرده بودند.

اردوغان از اعضای مؤسس حزب حاکم "عدالت و توسعه" است. سه دوره نمایندگی مجلس ترکیه، یک دوره ناتمام شهرداری کلان شهر استانبول و سه دوره نخست وزیری ترکیه از سوابق سیاسی این سیاستمدار به نسبت کهنه کار است.

وی به گفته خودش در کودکی برای گذران زندگی دست فروشی می کرده و مدتی را نیز در تیم های باشگاهی فوتبال به شکل نیمه حرفه ای بازی کرده است.

شعارهای انتخاباتی نامزدها

رجب طیب اردوغان شعار "در راه ترکیه نوین" را برای خود انتخاب کرد.

صلاح الدین دمیرتاش شعار بلندتری انتخاب کرد با این مضمون: "به رئیس جمهوری بیندیشید که غیر از ساز باغلاما چیز دیگری نمی زند، تبعیض قائل نمی شود و سعی در تغییر دموکراتیک دارد". شعار دمیرتاش کنایه ای به اتهامات فساد مالی علیه نخست وزیر ترکیه است. چرا که فعل "چالماق" که برای زدن ساز باغلاما به کار رفته علاوه بر زدن ساز در زبان ترکی معنای دزدیدن هم دارد.

شعار اکمل الدین احسان اوغلو هم در نوع خود جالب است. وی شعار "اکمک اوچون اکمل الدین" (به فارسی: برای نان به اکمل الدین رای دهید!) را انتخاب کرد. اکمک در زبان ترکی هم به معنای کاشتن است و هم معنای نان را دارد. وی با این شعار گوشه چشمی هم به دل نگرانی های اقتصادی مردم ترکیه دارد.

بازتاب شعارهای انتخاباتی در توییتر و فیس بوک

اما شعارهای نامزدهای ریاست جمهوری انعکاس گسترده ای در شبکه های اجتماعی ترکیه پیدا کرد. انتقادها هم کم نبود.

یکی از جالب ترین شعارهای انتخاباتی در ترکیه شعاری است که طی روزهای گذشته بارها در توئیتر و فیس بوک از سوی کاربران پست شده است: برای نان به اکمل الدین، برای ذغال رایگان به اردوغان و برای چای قاچاقی به دمیرتاش رأی بدهید!"»

نان اشاره به نزدیکی تلفظ واژه ترکی اکمک (نان) به اکمل و ذغال رایگان اشاره به توزیع کمک های دولتی همانند ذغال رایگان از سوی دولت اردوغان قبل از انتخابات دارد و چای قاچاق نیز اشاره به اشتغال زایی پایین در مناطق کردنشین دارد و اینکه بخشی از مردم آن منطقه برای گذران زندگی به تجارت قاچاق روی می آورند.

چه کسی پیروز خواهد شد؟

هرچند دراین انتخابات بسیاری از مردم ترکیه اعتقاد دارند نخست وزیر کنونی یعنی اردوغان با کسب اکثریت آراء راهی کاخ چانکایا خواهد شد ولی احسان اوغلو کاندیدای مشترک احزاب سکولار، ملی گرا، دموکرات و حتی تا حدودی اسلام گرا رقیبی مهم برای اردوغان است. کردها نیز از دمیرتاش حمایت می کنند.

برخی از سیاست مداران در ترکیه اعتقاد دارند دمیرتاش و کردها در این انتخابات به دنبال نشان دادن وزن خود هستند و اگر اردوغان وعده های لازم را به کردها بدهد کردها به اردوغان رای خواهند داد.

هرچند اردوغان هنوز به صورت مشخص در باره کردها اظهار نظری نکرده اما به طور کلی گفته است تمامی شهروندان اعم از کرد و ترک از حقوق مساوی برخوردار خواهند بود.

با توجه به رویدادها و حوادث مهمی که در آن سوی مرزهای ترکیه با عراق و سوریه رخ می دهد، انتخابات ریاست جمهوری کنونی در کانون توجه افکار عمومی جهان قرار گرفته و احتمال استقلال کردهای عراق نیز از جمله چالش های آینده رئیس جمهور بعدی ترکیه خواهد بود.