وضعیت ایران بسیار بهتر از کره شمالی است

دیپلماسی ایرانی: کاندولیزا رایس از چهره های شناخته شده امریکا است که در دوران ریاست جمهوری جورج بوش، رئیس جمهوری سابق امریکا به دلیل نقش هایی که در جنگ های او ایفا کرد و تلاشی که برای ترویج دموکراسی به شیوه جمهوریخواهی در خاورمیانه انجام داد، نام او در تاریخ ماندگار شده است. وی نخستین زن سیاه پوست، دومین سیاه پوست پس از کولین پاول و دومین زن پس از مادلین آلبرایت است که وزیر امور خارجه امریکا شد.

در دورهٔ نخست ریاست جمهوری بوش، رایس مقام مشاور امنیت ملی را بر عهده داشت اما پیش از پیوستن به دولت او، استاد علوم سیاسی در دانشگاه استنفورد بود. در دوره ریاست جمهوری بوش پدر نیز سمت مشاور روابط با شوروی و اروپای شرقی در زمان انحلال اتحاد جماهیر شوروی و اتحاد آلمان را بر عهده داشت.

رایس متولد 4 نوامبر 1954 در بیرمنگام آلاباما در ایالات متحده است. مدرک کارشناسی خود را در سن 19 سالگی در رشته علوم سیاسی و در سال 1974 از دانشگاه دنور و زیر نظر ژوزف کوربال، پدر مادلین آلبرایت، دریافت کرده است. مدرک کارشناسی ارشد خود را نیز در سال 1975 از دانشگاه نوتردام و دکترای خود را در سال 1981، در سن 26 سالگی از دانشکده مطالعات بین الملل دانشگاه دنور دریافت کرده است. وی مسلط به زبان های انگلیسی و فرانسه است و نواختن پیانو و بازی گلف را نیز به خوبی می داند. همان طور که شواهد نشان می دهد از چهره باهوش دستگاه سیاست خارجی جورج بوش محسوب می شد، اگر چه به دلیل افکار تند جمهوریخواهی اش در معرض انتقادهای بسیار قرار دارد.

دیپلماسی ایرانی در سلسله مصاحبه هایی که از شخصیت های برجسته دنیا منتشر می کند، این بار به سراغ وی رفته که مصاحبه مفصلی را با شبکه سی بی اس نیوز (CBS News) در سلسله برنامه های این شبکه موسوم به "تاریخ سازان" انجام داده است. اکنون نهمین بخش آن را می خوانید:

نظرت درباره ایران و کره شمالی چیست؟ روشن است که تو زمانی که صاحب منصب بودی توجه بسیاری به  این دو کشور می کردی و به دقت آنها را زیر نظر داشتی و تلاش می کردی که به هر نحوی شده با آنها مقابله کنی. آیا رفتار این کشورها تو را متعجب نمی کرد؟ آیا انتظار داشتی مثلا خصومت کرده شمالی افزایش یابد و ناگهان تهدید حمله نظامی خود به کره جنوبی را عملی کند؟ و در مورد جاه طلبی های هسته ای ایران، به نظر می رسد که آنها می خواهند به طور کامل این تکنولوژی را در اختیار داشته باشند و اجازه نمی دهند چیزی جلودارشان باشد.

البته من فکر می کنم قصه در مورد ایران بهتر باشد، اما اجازه بده اول درباره کره شمالی صحبت کنیم. قبل از هر چیز اگر کسی تلاش کند تحرکات رهبر کره شمالی و خانواده او و هیئت حاکمه این کشور را زیر نظر بگیرد در می یابد که پیشنهادهای بسیاری را می تواند به آنها بدهد تا تحرکات آنها را زیر نظر بگیرد. همان طور که می دانیم کره شمالی کشور بسیار بسته ای است. اما روشن است که نوعی از جنگ قدرت در آن جریان دارد. و من فکر می کنم که بسیاری از مردم کره شمالی بر این اعتقادند که هر چه این جنگ بیشتر تشدید شود خصومت های رهبری کره شمالی نیز بیشتر می شود. البته من فکر نمی کنم که آنها دست به خودکشی بزنند. و دولت آقای اوباما اعم از وزیر امور خارجه و وزیر دفاع و همچنین دولت کره جنوبی این کشور را به دقت زیر نظر دارند، من فکر می کنم وقفه ای مثل "پاوز" به کره شمالی ها داده شود، شاید همین وقفه را چینی ها نیز بدهند تا یک توازنی در بخش های مهم آن گوشه دنیا به وجود آید.

با این حال آیا فکر می کنی که بشود کره شمالی را کنترل کرد؟

بله، من همچنان بر این اعتقادم که کره شمالی را می توان کنترل کرد، اگر چه به سمتی می رود که وارد خطرناک ترین دورانش شود برای این که بالا و پایین رفتن هایی که در آن جا شاهدیم رهبران این کشور را به سمت خصومت بیشتر سوق می دهد. اما ما دیدیم که در سال 2008 پذیرفت به درستی به فعالیت هایش پایان دهد، وقتی که آنها وارد راهی دیگر می شوند و در آن راه قدم می زنند موافقت می کنند که کارهای مثبت انجام دهند. بعضی چیزها به مسائل داخلی شان باز می گردد.

در مورد ایران؟

درباره ایران، من فکر می کنم که تصویر موجود از این کشور بسیار بهتر است. من فکر می کنم در حال حاضر تحریم های همه جانبه ای که از سال 2006 به این سو علیه این کشور اعمال شده و دائما طی این سال ها تشدید شده به همراه سیاست های اقتصادی واقعا ساده لوحانه احمدی نژاد باعث شده است تا مردم ایران به شدت تحت فشار قرار بگیرند. این مساله باعث افزایش  اعتراض های مردمی می شود. این اعتراض ها یک بار در اعتراض های خیابانی سال 2009 خود را نشان داد که باعث تضعیف جایگاه دولت احمدی نژاد شد.

مشکل با ایران چیست؟

به هر حال ایران برنامه هایی دارد که باعث بروز مشکلاتی شده است و دوست ندارد درباره آنها با آژانس بین المللی انرژی اتمی صحبت کند. به هیچ وجه دور از تصور نیست که مردم ایران خود دست به کار شوند و بخواهند تغییری را رقم بزنند. کسی که در داخل ایران باشد به خوبی درک می کند که مردم از وضعیت اقتصادی موجود در کشورشان راضی نیستند و در صورتی که روزی تصمیم به افزایش اعتراض ها بگیرند این مساله بیش از پیش سبب تضعیف دولت خواهد شد. به این نکته توجه کن که مشکل آنها بیشتر در برنامه های خودشان است. هنگامی که IAEA درباره برنامه های هسته ای آنها سوالاتی را مطرح می کند، آنها باید به آن پاسخ دهند. به هر حال ایرانی ها این مساله را نیز به خوبی درک می کنند که وقتی قرار باشد به سمت گزینه نظامی حرکت کنیم اوضاع دیگر به هیچ وجه به نفعشان نخواهد بود و آنها مجبورند تغییری در محاسبات خود بدهند.*

ادامه دارد...

*دیپلماسی ایرانی: این مصاحبه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران و توافق هسته ای ژنو انجام شده است.

انتشار اولیه: شنبه 12 بهمن 1392/ باز انتشار: چهارشنبه 16 بهمن 1392