به روحانی امید بسته‌ایم

دیپلماسی ایرانی: دکتر عبداللطیف الزیانی، دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس در حاشیه نشست اعضای این شورا در کویت مصاحبه ای را با روزنامه الحیات، چاپ لبنان انجام داده که در آن درباره نگرانی های کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از ایران و توافق هسته ای ژنو و همچنین نوع رابطه این شورا با ایران صحبت کرده است. الزیانی در این گفت وگو ابراز امیدواری می کند که روابط کشورهای عضو شورا با ایران بهبود یابد و از استقبال شورای همکاری از انتخاب دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران صحبت می کند. وی همچنین ابراز امیدواری می کند که چارچوبی برای همکاری های امنیتی میان ایران و کشورهای عضو شورای همکاری به وجود آید و اختلافات موجود میان دو طرف حل و فصل شود. البته در بخشی از این مصاحبه اتهام های غیر مستدل و بی مدرک به ایران و حزب الله و سوریه می زند که نشان از کینه این شورا از حزب الله و سوریه دارد. در ادامه متن مصاحبه را می خوانید:

پرونده هسته ای ایران و رابطه کشورهای عربی خلیج فارس با ایران در دستور کار نشست شورای همکاری در کویت است. شورای همکاری چه انتظاراتی از رئیس جمهوری جدید ایران دارد؟

کشورهای شورای همکاری خلیج فارس همواره از کشور مسلمان خود ایران خواستار ایجاد رابطه ای سازنده و مثمر ثمر با آن بوده است. روابطی که مبتنی بر حسن هم جواری و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر باشد، منازعات موجود را از راه های مسالمت آمیز حل و فصل کند و به مشکلات موجود پایان دهد. از جمله مساله جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که مورد اختلاف با امارات است! کشورهای شورای همکاری از انتخاب آقای حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری جدید ایران استقبال کرده اند و امیدواریم که این انتخاب به روابطی بهتر با ایران منجر شود. ما به دنبال رابطه ای نزدیک، ادامه دار و خوب با ایران هستیم که بتواند برای ملت هایمان و مردم منطقه خیر و منفعت به ارمغان آورد. مهم این است که در عالم واقع شاهد مواضع ایجابی از سوی ایران باشیم و ببینیم که سیاست های جدیدی از سوی تهران در قبال کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس اتخاذ شده است.

کشورهای عضو شورای همکاری تا چه اندازه از پرونده هسته ای ایران نگران هستند؟

برنامه های هسته ای ایران قضیه ای بین المللی است که پرسش های بسیاری را در سطح بین المللی و منطقه ای ایجاد کرده و بسیاری می پرسند که اهداف نهایی ایران از برنامه هسته ای چیست و چه ارتباطی با طرح های منطقه ای اش دارد. ما نگرانی های مختلفی داریم. برخی از این نگرانی ها به غنی سازی بالای اورانیوم ایران باز می گردد که می تواند فراتر از اهداف صلح آمیز باشد، برخی درباره سانتریفیوژهای پیشرفته ایران و فراوانی آنها سوالاتی دارند و بعضی نیز نسبت به تاسیسات تولید پلوتونیوم ایران ابراز نگرانی می کنند. کما این که برخی از تاسیسات هسته ای ایران زیر نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی نیست که این مساله نگرانی های بسیاری را موجب شده است. علاوه بر همه اینها، ما از این که تاسیسات هسته ای ایران آثار سلبی زیست محیطی در منطقه خلیج فارس بگذارد، نگرانیم و این که خدای ناکرده اتفاقی برای آن بیفتد که عواقب و آثار آن دامن همه کشورهای منطقه را بگیرد. همان طور که قبلا هم گفتم، برنامه هسته ای ایران اساسا یک پرونده بین المللی است که باید در این سطح با آن تعامل شود.

شما در شورای همکاری خلیج فارس نزدیکی سریع روابط ایران و غرب را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا از این که توافقی علیه کشورهای عضو شورای همکاری میان این دو به دست آمده باشد، نگران هستید؟

نزدیکی ایران با کشورهای غربی از جمله امریکا باعث نگرانی کشورهای شورای همکاری نمی شود. بلکه حتی می تواند کمک کند تا شبح تنش و نگرانی از منطقه دور شود و امنیت و ثبات آن را حفظ کند. آن چه برای ما مهم است این است که ایران جزئی ایجابی از همکاری های منطقه ای و بین المللی باشد. ما این گونه برداشت می کنیم که ایران مصالح روشن و مفهومی دارد کما این که شورای همکاری نیز بازیگر منطقه ای و بین المللی ای است که سهم های ایجابی و فعالی در پرونده های مختلف و قضایای گوناگون دارد که در نتیجه این مساله باعث نگرانی کشورهای شورای همکاری نمی شود.

چرا کشورهای شورای همکاری از توافق هسته ای غرب با ایران غایب بودند؟

همان طور که قبلا هم گفتم، پرونده هسته ای ایران قضیه ای بین المللی است که شورای امنیت سازمان ملل تصمیم های الزام آوری درباره آن گرفته و شورای همکاری اگر چه به طور مستقیم در آن دخالت نداشته اما مشورت های مستمر درباره این پرونده با دوستانش داشته است.

امریکا اخیرا تعهد داد که توافق با ایران به حساب رابطه با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نوشته نخواهد شد، نیت های امریکا را در قبال این تعهدات چگونه ارزیابی می کنید؟

ما اولا بعد از خدا به خود و توانایی هایمان اعتماد می کنیم. اما روابط ما چند وجهی است و با طرف های بین المللی فعال بسیاری رابطه داریم که ایالات متحده نیز از جمله آنها محسوب می شود در نتیجه صحبت از نیات این طرف یا آن طرف چیزی جز بزرگ نمایی نیست و به هیچ وجه منطبق با واقعیت ها محسوب نمی شود. روابط میان کشورهای شورای همکاری با امریکا روابطی تاریخی و قدیمی است و مصالح مشترک متعددی میان آنها در زمینه های مختلف وجود دارد. پافشاری و اهتمام ویژه ای برای گسترش این روابط و تقویت آن وجود دارد که مورد توجه همه اعضای شورای همکاری است.

در بحران سوریه، آیا همچنان راه حل صلح آمیز برای حل بحران سوریه مطرح است؟ چگونه می خواهید از مخالفان بشار اسد حمایت کنید؟

کشورهای شورای همکاری از پیچیده تر شدن بحران سوریه و تاثیر آن بر امنیت منطقه ای و ثبات آن نگران هستند، ما از این که ملت دوست و برادر سوریه حقوق انسانی شان مورد تجاوز و پایمالی قرار می گیرد، نگرانیم، از جمله از استفاده از سلاح های کشتار جمعی در این کشور و حادیه غوطه در دمشق که معتقدیم دولت با استفاده از سلاح های شیمیایی که از سوی مجامع جهانی قدغن اعلام شده، آن حادثه را مرتکب شده است. (...) شورای همکاری خلیج فارس از ائتلاف سوریه مخالفان اسد حمایت می کند و از آنها برای حضور در نشست ژنو 2 نیز پشتیبانی می کند. لازم است که یک چارچوب زمانی روشن برای تشکیل حکومت انتقالی سوریه تعریف شود که بر اساس بیانیه ژنو 1 از همه اختیارات اجرایی برخوردار باشد. شورای همکاری خلیج فارس همچنین مشارکت نیروهای خارجی – در راس آنها حزب الله – را در کنار نیروهای حکومت سوریه محکوم می کند و از جامعه جهانی می خواهد که برای حمایت از ملت سوریه فورا وارد عمل شود و به آن برای دفاع از خود و به پناهندگان و آورگان سوری کمک کند.

یمن مدعی است که ایران در امور داخلی اش دخالت می کند و آن را در حوادث اخیر متهم کرده است. نظر شما درباره جنگ داخلی جاری در یمن چیست و اوضاع سیاسی یمن را عموما چگونه ارزیابی می کنید؟

همان طور که می دانید، شورای همکاری در تلاش های خود موفق شد تا طرحی را برای نجات یمن از لغزیدن به جنگ داخلی ویرانگر مطرح کند و آن را به اجرا بگذارد و راه حل سیاسی ای برای حل بحران یمن به وجود آورد. کشورهای شورای همکاری به شدت هر عملی را که منجر به شعله ور شدن فتنه داخلی میان شهروندان یمنی شود و بخواهد مسیر اصلاح و تغییر و اجرای تلاش های طرح شورای همکاری را به چالش بکشد، محکوم می کند. ما از ملت یمن می خواهیم که فورا به خشونت ها پایان دهند و به گفت وگو پایبند باشند و بدانند که تنها راه موجود برای تحقق آرزوها در یمن و ایجاد کشوری امن، با ثبات و شکوفا گفت وگو است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11