بازتاب همگرائی ایران و امریکا در مطبوعات عربی

مطبوعات رژیم های عربی که همگرایی احتمالی ایران و آمریکا را خطری راهبردی برای نقش منطقه ای خود می دانند، به شدت نسبت به تحولات مناسبات ایران و آمریکا واکنش نشان می دهند.

به گزارش فارس، سیاست باز ایران در سفر رئیس جمهور کشورمان به نیویورک و تماس تلفنی باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با دکتر حسن روحانی در کانون توجهات رسانه های خارجی بویژه عرب زبان قرار گرفته است، در این میان برخی رژیم های عرب هوادار آمریکا که نسبت به جایگاه منطقه ای خود در افق این همگرایی احتمالی احساس ترس دارند، موضع خشمگینانه و تردید آمیزی به خود گرفته اند.

روزنامه فرامنطقه ای الشرق الاوسط وابسته به عربستان سعودی که از فضای باز سیاسی موجود ناراضی به نظر می رسد، در مطلبی نوشت که نکته نگران کننده در مواضع اوباما در سخنرانی در سازمان ملل در مورد ایران بود، به نظر می رسد که اوباما پیام هایی را برای رئیس جمهور ایران دارد که وجهه ای دوستدار صلح به خود گرفته است، وی تصمیم گرفته است که معامله ای با اوباما انجام دهد و به او عمر سیاسی بیشتری بدهد.

الشرق الاوسط در ادامه این سوال را مطرح کرد که ایرانی ها تا چه اندازه از تولید سلاح هسته ای فاصله دارند؟  روحانی می گوید که دو سال زمان نیاز دارد تا مذاکرات برای حل مسالمت آمیز برنامه هسته ای ایران به نتیجه برسد، آنها برای چه این مقدار زمان نیاز دارند؟ در حالی که در چند هفته می توان این مذاکرات را به نتیجه رساند.

این روزنامه مدعی شد که ایرانی ها به دنبال کسب زمان هستند تا در زمان موعود خود اعلام کنند که دولتی با قدرت سلاح هسته ای شده اند و بعد از آن دیگر حمله به تاسیسات هسته ای آنها ممکن نخواهد بود.

این روزنامه که گویا از همگرایی ایران و آمریکا بسیار خشمگین به نظر می رسید، مدعی شد که ایران هند یا پاکستان و حتی اسرائیل نیست، ایرانی ها به خوبی به قواعد بازی سیاسی واقف هستند، اوباما با چهره خندان روحانی و کلمات شیرین وی اشتباهی غیر قابل جبران را انجام داده است؛ ایرانی ها از یک و نیم دهه قبل به دنبال کسب زمان بودند.

الجزیره نیز در مقاله ای با اشاره به تحولات جدی در عرصه مناسبات ایران و آمریکا نوشت که تغییر موازنه های قدرت در منطقه نیاز به تغییر مزاج را نشان می داد؛ از سوی دیگر فروپاشی یا کاهش حجم رژیم های هم پیمان آمریکا در منطقه از جمله مصر و عربستان و اعتماد به نقش ترکیه در منطقه باعث بروز نگرانی های مشترک در میان ایران، آمریکا و حتی اسرائیل شده بود.

این مقاله رویکرد غرب، آمریکا و اروپا در قبال ایران و برنامه هسته ای این کشور را یکی از موانع این همگرایی دانست و مدعی شد که آیا زمانی فرا می رسد که اسرائیل و آمریکا به ماهیت برنامه هسته ای ایران پی ببرند؟

از سوی دیگر با وجود اینکه روحانی اعلام کرده است که با اختیارات کامل در واشنگتن حضور پیدا کرده، این مقاله مدعی شد که نحوه تعامل موسسات دینی سنتی و برخی موسسات نظامی با این موضوع می تواند در روند مذاکرات سرنوشت ساز باشد. الجزیره مجلس اصولگرای ایران را از دیگر موانع احتمالی این همگرایی خواند و در پایان این سوال را مطرح کرد که آیا این همگرایی می تواند در سطحی مطلوب انجام گیرد که سیاست های دو طرف را تغییر دهد.

روزنامه سعودی الریاض در این راستا مدعی شد که حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور اختیارات محدودی دارد؛ اما این بار رهبر انقلاب اسلامی ایران اختیارات کامل به وی داده است و حرف وی در سیاست داخلی و خارجی کشور حرف آخر است. این روزنامه مدعی شد که روحانی در سفر به نیویورک به دنبال جلب دوستی طرف مقابل بر آمده و بارها از تمایل کشورش برای عادی سازی روابط با غرب پرده برداشت.

عبدالباری عطوان تحلیلگر سرشناس عرب البته در این زمینه نظر دیگری دارد، وی ضمن تجلیل از دستاوردهای سفر روحانی به نیویورک و انتقاد از سران رژیم های عربی در مقاله ای نوشت: رئیس جمهوری ایران خود را در کانون توجهات مجمع عمومی سازمان ملل قرار داد و اگر نگوییم در این مورد از همه همتایان خود پیشی گرفت، باید بگوییم از بیشتر روسای جمهور جهان، از جمله رئیس جمهور آمریکا بیشتر در کانون توجه قرار داشت و دلیل این امر نیز آن بود که روحانی نماینده کشوری است که "نه" بزرگی به آمریکا گفت و به هیچ وجه از ناوگان ها، هواپیماها و تهدیدهای علنی و غیرعلنی آن نهراسید.

عطوان تصریح کرد: تصویر و وجهه ما عرب ها در مجمع عمومی سازمان ملل شرم آور بود. ما در گذشته نیز چنین بودیم و هیچ نقشی در جهان نداشتیم، کسی برای ما احترامی قائل نمی شود و مسائل ما هم برای آنها مهم نیست.

وی از خشم و هراس اسرائیلی ها از موفقیت دیپلماسی ایرانی ها گفت و افزود، برای اسرائیلی ها که همیشه آمریکا را برای اعمال فشار بر ایران و حمله به برنامه هسته ای این کشور تحریک می کنند، معلوم شد که با این اوصاف، آمریکا از قدرت نظامی برای حمله به برنامه هسته ای ایران استفاده نمی کند.

عطوان خاطر نشان کرد: با توجه به روند اوضاع و قراین موجود، ممکن است آمریکا در آینده ایران را به عنوان قدرت بزرگ منطقه به رسمیت بشناسد.