راکتور اراک هدف حمله قرار می گیرد!

دیپلماسی ایرانی: ایران قصد دارد راکتوری را در سال آینده فعال کند که غرب ادعا می کند احتمال هسته ای شدن جمهوری اسلامی از طریق آن زیاد است. انتظار می رود، اسرائیل که در گذشته تاسیسات هسته ای مشابهی را در خاورمیانه منهدم کرده ، اقداماتی را علیه به سرانجام رساندن این پروژه انجام دهد.

به گزارش رویترز، جدول زمانی درنظر گرفته شده برای راه اندازی راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک؛ به دقت زیر نظر قرار دارد. کارشناسان غربی و اسرائیلی ادعا می کنند هر گونه حمله ای باید پیش از تکمیل این پروژه و فعال شدن آن انجام شود تا پیامد های زیست محیطی ناشی از نشست مواد رادیو اکتیو به حداقل برسد.

ایران می گوید ایزوتوپ ها را برای مصارف دارویی و کشاورزی تولید می کند، اما تحلیلگران ادعا می کنند تاسیساتی از این دست می تواند برای تولید پلوتونیوم برای بهره برداری در تسلیحات هسته ای مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب زمان برای مخالفان اجرای چنین پروژه هایی در ایران بسیار محدود است.

برخی مقامات اسرائیل مانند آموس یادلین تاکید دارند که حمله به راکتور فعال ، فاجعه ای را مانند چرنوبیل رقم می زند. فاجعهی ای که در سال 1986 اتفاق افتاد و غبار رادیو اکتیو ناشی از آن بخش هایی از اروپا را فرا گرفت. به گفته یادلین، کسی در جهان خواستار تکرار چنین فاجعه ای نیست.

یادلین که هم اکنون در راس موسسه مطالعات امنیت ملی تل آویو قرار دارد، در جمع 8 خلبانی قرار داشته که در سال 1981، راکتور هسته ای اوسیراک عراق را بمباران کردند. این نیروگاه در آن زمان همچنان در دست احداث بود و اسرائیل بر این گمان بود که تزریق سوخت به آن نزدیک است. به همین دلیل تصمیم به حمله گرفت تا ریسک نشست مواد رادیواکتیو را کاهش دهد.

علاوه بر این اسرائیل در سال 2007، به راکتور سوریه حمله کرد. ایالات متحده می گفت این راکتور با کمک کره شمالی احداث شده اما سوریه هیچگاه این اتهام را نپذیرفت.

بسیاری بر این گمانند که اسرائیل تنها کشور هسته ای خاورمیانه است. اما همین کشور هسته ای با برنامه های هسته ای ایران مخالف است و آن را ریسک جدی برای خود می داند. هرچند کارشناسان تاسیسات غنی سازی فوردو که در اعماق کو ه های قم احداث شده را تهدیدی جدی قلمداد می کنند اما دیپلمات ها این نکته را خاطرنشان می کنند که راکتور اراک می تواند راه دومی را برای دستیابی به بمب هسته ای به روی ایران بگشاید.

یک خط قرمز دیگر

یک دیپلمات غربی در این زمینه می گوید: نگرانی در مورد تولید پلوتونیوم در سایت اراک بسیار جدی است و می تواند یک خط قرمز دیگر باشد. اشاره او به خط قرمزی است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل برای ایران تعیین کرد. وی مدعی شد در صورتی که ذخایر اورانیوم غنی شده 20 درصدی ایران افزایش پیدا کند به معنی عبور از خط قرمز خواهد بود و در این شرایط تل آویو گزینه نظامی را عملی می کند.

مارک فیزپاتریک، کارشناس هسته ای بر این باور است که راکتور اراک در صورت فعال شدن می تواند سالیانه پلونیوم لازم برای یک بمب هسته ای را تولید کند. به گفته وی در صورتی که تصمیم حمله به ایران اتخاذ شود، راکتور اراک یکی از اهداف کلیدی خواهد بود.

اما کلیف کاپچان، کارشناس خاورمیانه می گوید حمله به سایتی که تحت نظر بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار دارد، به لحاظ سیاسی دشوار است.

جدول زمانی هدفمند

گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی در 22 می حاکی از آن است که ایران با قدرت به اجرای پروژه راکتور اراک ادامه می دهد. جمهوری اسلامی قصد دارد این راکتور را در سه ماهه سوم سال آینده میلادی فعال کند. یک دیپلمات غربی در این زمینه اظهار داشت که این یک جدول زمانی هدفمند است. البته فیزپاتریک می گوید انتظار ندارد که این راکتور تا سال 2015 فعال شود.

از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان در مورد توانمندی نظامی اسرائیل برای وارد آوردن آسیب های جدی به تاسیسات هسته ای ایران ابراز تردید می کنند.

اما آنها در مقابل این پرسش که حمله به راکتور روی زمین اراک آسان تر است یا تاسیسات زیرزمینی فوردو، می گویند: روشن است. همچنین تفاوتی عمده در مورد کیفیت و کمیت اهداف وجود دارد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: یکشنبه 12 خرداد 1392/ باز انتشار: جمعه 17 خرداد 1392