اشاره ظریف باراک اوباما به ایران

دیپلماسی ایرانی: سخنرانی باراک اوباما در مراسم تحلیف ریاست جمهوری، خط مشی های روشنی برای سیاست داخلی و مسائل اجتماعی به همراه داشت. اما پیام این نطق مهمترین رهبر ملی جهان و فرمانده قدرتمندترین ارتش دنیا برای سیاست خارجی چه بود؟

اوباما تنها یک پاراگراف از متن سخنرانی خود را به سیاست خارجی اختصاص داد که در آن سه نکته وجود داشت که تنها یکی از آنها ویژه به نظر می رسد. آنچه در زیر می خوانید تحلیل واشینگتن پست از سه نکته ای است که در بخش مربوط به سیاست خارجی در سخنرانی اوباما به آنها اشاره شد.

1. ما انگیزه خود را برای تلاش و حل اختلافات با دیگر کشورها به شیوه ای مسالمت آمیز نشان خواهیم داد، نه به دلیل اینکه در مواجه با خطرات خام هستیم، بلکه به این دلیل که تعامل می تواند به طور طولانی تری تردید ها و نگرانی ها را از بین ببرد.

این یک نکته حقیقی است ، چرا که اشاره ای ظریف به سیاست آمریکا در مورد ایران به شمار می رود. دولت اوباما به روشنی رویکرد دیپلماتیک را در خاتمه دادن به اهداف هسته ای ایران ( در مقایسه با گزینه نظامی که در آخرین مرحله قرار دارد)، ترجیح می دهد. انتخاب وی در مورد چاک هگل، سناتور سابق که در مورد حمله به ایران بدبین است و یکی از حامیان پر و پا قرص دیپلماسی به شمار می رود، نشانه ای از ادامه این رویکرد است. این واقعیت که اوباما این نکته را در سخنرانی خود گنجاند، حاکی از آن است که وی تلاش های دپیلماتیک در مورد تهران را از سر خواهد گرفت.

2. آمریکا لنگر گاه اتحاد های قدرتمند از هر گوشه جهان باقی خواهد ماند و ما آن دسته از موسسه هایی که به افزایش توانایی ما در مدیریت بحران خارجی  کمک می کنند را احیا می کنیم ، چرا که همه از جهان صلح آمیز تر نفع می برند.

این بخش نشان دهنده ادامه تاکید اوباما بر همکاری بین المللی برای حل مشکلات جهانی است. برای مثال آنچه که وی در سازمان ملل برای حمایت از حمله به لیبی انجام داد. عبارت لنگرگاهی برای اتحاد های قوی نیز مهر تاییدی بر استراتژی دفاع از رهبری جهانی از طریق دیپلماسی است.

3. ما از دمکراسی از آسیا تا آفریقا و از آمریکا تا خاورمیانه حمایت می کنیم، چرا که منافع ما را بر آن می دارد تا از آنهایی که به دنبال آزادی هستند، پشتیبانی کنیم. و ما باید منبعی برای امیدواری فقرا، بیماران و آسیب دیدگان پیش قضاوتی ها باشیم. نه به این معنی که به یک موسسه خیریه تبدیل شویم، بلکه از این جهت که در زمان ما، صلح به اصولی شامل تحمل، فرصت، عدالت و شان انسانی نیاز دارد.

این سخنرانی به سبک ویلسون در بخشی از نطق هر رئیس جمهوری قرار دارد. در این تفکر، آمریکا مهد دمکراسی شناخته شده و انتظار می رود که جهان نیز از این الگو پیروی کند. همچنین یک نظریه وجود دارد و آن این است که سیاست خارجی نیرومند آمریکا از موفقت در داخل ناشی می شود.

این بخش از سخنرانی حاکی از آن است که اوباما در دور دوم بر سیاست های داخلی متمرکز می شود. تحلیلگران بر این باورند که چینش تیم جدید سیاست خارجی آمریکا به گونه ای است که نشان می دهد آنها به دنبال مدیریت مشکلات سیاست خارجی و نه تغییر شکل دادن آن هستند.  

اما این واقعیت در سخنرانی اوباما خودنمایی می کرد که وی آشکارا از اشاره به بهار عربی و بحران سوریه خودداری کرد. در مورد جنگ افغانستان که همچنان ادامه دارد نیز اوباما تنها به ذکر این نکته اکتفا کرد که جنگ هم اکنون درحال خاتمه یافتن است. این اشاره، تاکید دوباره ای بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا سال 2014 است. اما اینکه افغانستان پس از این زمان می تواند روی پای خود بایستد یا خیر، به نظر می رسد که عاملی مهمی در این طرح نباشد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10