اوباما و افسردگی تابستانی

دیپلماسی ایرانی: شاید این تنها یک افسردگی تابستانی باشد یا عقبگردهای کوچکی که معمولا تمامی روسای جمهور دور دومی از آن رنج می برند. اما هرچه باشد نمی تواند منکر این شد که سیاست خارجی باراک اوباما به طور قابل ملاحظه ای ار رمق افتاده و این در حالی است که یک وزیر امور خارجه، یک وزیر دفاع و یک مشاور امنیت ملی جدید به کابینه اوباما ملحق شده اند.

سیاست آمریکا در مورد مصر نه مبتنی بر یک واقع گرایی است و نه بر پایه دفاع از دمکراسی. در در مورد سوریه، خوشحالم که ایالات متحده با طرح مک کین ( شیرجه زدن در استخری پر از کوسه) پیش نرفت، اما خوب است که کسی بتواند سیاست آمریکا در قبال این کشور را برای جهانیان شرح دهد. در مورد ایران، روی کار آمدن رئیس جمهوری میانه رو – چیزی که واشینگتن مدت ها در انتظار آن بود – نیازمند یک واکنش مثبت از سوی ایالات متحده است اما کاخ سفید به جای دست زدن به ابتکارهای دیپلماتیک جدی، شنونده نطق های آتشین بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل است که اشک تمساح می ریزد و گمان می کند آمریکا جنگ دیگری در خاورمیانه را به تل آویو بدهکار است.

شاید خیلی تندروی کرده باشم. به نظر می رسد روابط با آنسوی آتلانتیک باوجود افشاگری های ادوارد اسنودن در مورد جاسوسی های آژانس امنیت ملی در اروپا، جان سالم به در برده است. اما باوجود این افشاگری ها، ارتش آمریکا و نیروهای ویژه آن سرگرم همکاری با ارتش های خارجی در سراسر جهان هستند. بروکراسی سیاست خارجی در واشینگتن، این روزها با تعیین تاریخ اجلاس های بعدی، نشست های مقدماتی یا سفر هیات های خارجی، درگیر است. البته امپراطوری مقابله با تروریسمی که پس از حملات 11 سپتامبر در آمریکا شکل گرفته، همچنان میلیاردها دلار را می بلعد تا ایالات متحده را در برابر تهدید هایی که در مورد آن مبالغه می شود، حفظ کند.

البته در مقایسه با چالش هایی که رجب طیب اردوغان، دیلما روسف، مانموهان سینگ، فرانچسکو اولاند یا دیوید کمرون این روزها با آن دست و پنچه نرم می کنند، می توانم شرط ببندم که چشم انداز کاخ سفید بهتر به نظر می رسد. اما یادآوری سال 2009 و زمانی که اوباما روی کار آمد، خالی از لطف نیست. نطق ها و سخنرانی های او را به یاد دارید؟ او در سخنرانی قاهره از دو کشور برای دو مردم سخن گفت. سخنرانی پراگ در مورد خلع سلاح هسته ای را چطور؟ البته پیشرفت هایی نیز وجود داشته است اما نه چیزی که بتوان آن را یک دستاورد بزرگ خواند. تغییرات جوی چطور؟ مجموعه ابتکارهای اخیر اوباما ، گامی در جهت صحیح به شمار می رفت اما او اغلب اثبات کرده که بیشتر یک سخنران خوب است. نگذارید به موضع افغانستان بپردازم. من خوشحالم که ایالات متحده سرانجام  با یک زوزه و نه یک نعره، ( یا یک پیروزی) افغانستان را ترک کرد.

می دانم به چه می اندیشید. آیا اوباما همواره از درگیری بیش از اندازه ایالات متحده با امور جهانی گله نمی کند و من نیز بارها نگفته ام سیاست خارجی آمریکا در دوران اوباما چندان بد نبوده است. پس چرا من از شادی به وجد نمی آیم؟

این هم  دلیلش . من به طور حتم از اینکه آمریکا اقدامات احمقانه ای مانند حمله به سوریه یا بمباران ایران را انجام نداده، شادمان ام. اما این به این معنی نیست که در زمینه های دیگر انرژی، تلاش و تمرکز لازم را صرف کرده است. آنچه من مشاهده نمی کنم، انگیزه لازم دولت اوباما برای استفاده از زمان باقی مانده به منظور طراحی استراتژی ضروری برای دست یافتن به اهداف مقرر شده است. دولت اوباما در ماه های نخست، حس بسیار خوبی داشت اما هیچکاه اولویت های استراتژیک را ساماندهی نکرد. اکنون همه ما می دانیم که سخنرانی های خوب اوباما لزوما به معنی تبدیل آنها به سیاست یا استراتژی نیست.

بنابراین اکنون علاقمندام خبرنگاری با دسترسی بیشتر به رئیس جمهور، سوزان رایس، یا شاید هم جان کری از آنها بپرسد: دو هدف از مهمترین اهداف سیاست خارجی شما که می خواهید تا ژانویه 2017 و پایان دولت به آن دست یابید، چیست. همچنین چگونه از قدرت  و نفوذ آمریکا برای تضمین موفقیت خود استفاده می کنید؟

منبع: فارن پالیسی / تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10