جزئیات افشا نشده مذاکرات ابراهیمی و اسد

دیپلماسی ایرانی: یک هفته پس از انتهای سفر اخضر ابراهیمی به روسیه و سوریه و تلاش برای یافتن راه حلی برای عبور به مرحله انتقالی با صلاحیت های کامل، اخبار متعددی درباره گفت وگوهای ابراهیمی در دمشق منتشر شده است به این ترتیب که:

قصه اول می گوید که ابراهیمی تلاش کرد تا راه حلی که مورد توافق امریکایی ها و روس ها مطابق با نشست ژنو در ژوئن سال گذشته میلادی باشد، بیابد. مذاکرات او حول حکومت با صلاحیت های کامل بود که پرسش های بسیاری را برای اسد به وجود آورد، ابراهیمی در نهایت به اسد گفت که حکومت انتقالی صلاحیت های کامل خواهد داشت با این پش فرض که قانون اساسی نیز مورد اصلاح قرار خواهد گرفت. وی همچنین گفته است که برای قانون اساسی نیاز به همه پرسی است و همه پرسی نیز نیاز به صلح دارد و برای همین باید جنگ را متوقف کرد. توقف جنگ لازم است و کشورهای خارجی که در این جنگ سهیم هستند نیز باید در توقف آن کمک کنند. کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز می بایست دست از حمایت خود از جریان های تروریستی که برای رسیدن به قدرت نقشه کشیده اند، بردارند. البته جزئیات این قصه طولانی است و گفته می شود در آخر اسد با آن مخالفت کرده است.

قصه دوم می گوید که اسد از ابراهیمی پرسیده است که در صورتی که بپذیرد قدرت را به حکومت انتقالی تسلیم کند، آن گاه سرنوشت ارتش که کشورهای غربی بر حفظ آن اصرار دارند، چه می شود. وی تاکید کرده است که حفظ ارتش و جلوگیری از فروپاشی هسته اصلی آن، حداقل جلوگیری از آن چه در عراق رخ داد، برایش بسیار مهم است. از حرف او این گونه برداشت می شود که اگر وی حتی بپذیرد که صلاحیت هایش به عنوان رئیس جمهوری را به حکومت انتقالی تفویض کند، باز هم وی به عنوان عالی ترین مقام فرمانده ارتش باقی خواهد ماند. این بدان معنا است که وی به هیچ وجه آمادگی ندارد که از این جایگاه کوتاه بیاید. اسد همچنین پرسیده است که اگر کشور به سمت چند حزبی متمایل شود چه بر سر دبیرکل حزب بعث می آید در حالی که او بر حفظ این سمت اصرار دارد و نمی خواهد به هیچ وجه از این جایگاه خود کناره گیری کند، به خصوص که همچنان حزب بعث بارزترین و قدرتمندترین حزب موجود در عرصه سیاسی سوریه محسوب می شود.

قصه های متعددی در میان جریان های سیاسی لبنانی درباره شکست ابراهیمی یا مشروط شدن موفقیتش در مدت زمان مشخص مطرح است، در این جا به مهمترین آنها مطابق با آن چه مسئولان غربی نیز آنها را بیان کرده اند، اشاره می شود:

به رغم همه حرف هایی که گفته می شد، توافقی میان امریکا و روسیه بر سر سوریه حاصل نشد، در نتیجه ابراهیمی نیز نتوانست در پایان هفته مذکور در پیگیری مسئولیتش به نتیجه ای برسد. هیچ امیدی هم نیست که در نشست آینده نزدیک که میان مسئولان امریکایی و روسی با اخضر ابراهمی که قرار است مشابه نشست ژنو نشست مشابهی برگزار شود، توافقی به دست آید یا چیزی فراتر از نشست ژنو حاصل شود. به رغم اظهاراتی که بسیاری از سیاستمداران درباره آغاز مجدد ریاست جمهوری باراک اوباما در بیستم ماه جاری میلادی و به همراه او جان کری، وزیر امور خارجه جدید امریکا و قدرت تاثیرگذاری او در کنگره می زنند، مشکل حقیقی در سوریه با مواضع مختلف جریان های سیاسی اش به قوت خود باقی خواهد ماند.   

از یک سو ایالات متحده امریکا قرار دارد که به اپوزسیون به چشم جریانی می نگرد که قابلیت یک پارچگی و اتحاد ندارد و نمی تواند جایگزین مناسبی برای اسد در قدرت باشد، علاوه بر آن نگرانی های جدی ای نیز نسبت به قدرت گرفتن اسلام گرایان تندرو در مناطق مختلف سوریه وجود دارد.  

همچنین گفته می شود ایالات متحده انتظار دارد که با ایران بر سر سوریه مذاکرات مفصلی را آغاز کند. اگر چه خوب می داند احتمال شکست این مذاکرات یا رد کامل آن توسط ایران وجود دارد.

از سوی دیگر روسیه بر تغییر مواضع امریکا که احتمال می دهد از ترس قدرت گرفتن اسلام گرایان تندرو حاصل شود، حساب کرده است، علاوه بر آن روسیه تلاش می کند که بر رویکرد خصمانه موجود علیه امریکا در جهان که از افغانستان و عراق تا کوزوو و لیبی را شامل می شود، نیز حساب کند، برای همین چندان هم بدش نمی آید تا وضع به همین منوال ادامه یابد چرا که این وضعیت را به ضرر خود نمی داند. در این وضعیت ایران احساس راحتی نمی کند چرا که می بیند در هیچ کدام از راه حل های مطرح شده برای سوریه جایگاهی ندارد.

در این میان گویا متغیرها به گونه ای است که جریان مخالف و اپوزسیون نمی تواند احساس کند که می تواند بر نظام غلبه کند، اگر چه اروپایی ها از امریکایی ها می خواهند که فورا درمانی برای بحران سوریه بیابند و روس ها را در برابر عمل انجام شده قرار دهند. حتی بعضی ها می گویند که که اروپایی ها فشار می آورند که هر چه سریع تر جایگزین اسد مطرح شود و قدرت را به دست گیرد. اما امریکایی ها تا کنون نپذیرفته اند که عجله ای به خرج دهند و روس ها نیز خوب می دانند که اروپایی ها چه سیاستی را دنبال می کنند. در عین حال فشارهایی نیز به جریان مخالف سوری وجود دارد تا طرح حفظ اسد در قدرت بدون اختیارات تا انتخابات سال 2014 را بپذیرد.  

منبع: النهار