پایان ماه عسل روابط ایران و قطر

دیپلماسی ایرانی: ماه عسل روابط حسنه ایران و قطر تحت تاثیر تحولات سوریه تبدیل به روابط تاریکی شده است. قطر بدون در نظر گرفتن مصالح کشورهای دوست و متحدش از مخالفان سوریه حمایت می‌کند و بر طبل جنگ و دشمنی با نظام اسد می‌کوبد و با کمک نظامی به مخالفان اسد که عموما سلفی و وهابی هستند، بر روابط خود با دیگر دوستانش نیز اثر می‌گذارد. در میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، قطر از کشورهایی بود که بیشترین ارتباط را با ایران داشت و در رقابت با عربستان توانسته بود به خوبی خود را به ایران نزدیک کند. در حالی که در وضعیت فعلی سوریه روابط ایران و قطر در بدترین شرایط خود در طول سال‌های گذشته به سر می‌برد.

پایگاه خبری تحلیلی میدل ایست آنلاین، در یادداشتی به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: روابط ایران و قطر این روزها در بدترین دوران خود به سر می‌برد. این در حالی است که در طول سه دهه گذشته روابط دو کشور در عالی‌ترین سطح در منطقه خلیج فارس بوده است. البته روابط مسقط – تهران نیز در موازی با این روابط گسترده بوده است. روابط حسنه ایران و قطر زمانی گسترش یافت که در طول دهه هشتاد قطر همواره جنگ عراق با ایران را رد می‌کرد و حاضر نشد همانند دیگر کشورهای عربی در کنار عراق علیه ایران بایستد. در سال 2006 و زمانی که قطر عضو شورای امنیت بود نیز این کشور حاضر نشد به تحریم‌ها علیه ایران به دلیل غنی‌سازی اورانیوم در خاک این کشور تن دهد. حتی در سال 2007 از محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران دعوت کرد که در نشست اتحادیه عرب در دوحه شرکت کند. مساله‌ای که در نوع خود بی‌سابقه بود و باعث بروز اختلافاتی میان قطر با دیگر کشورهای عربی هم‌پیمانش شد.

در ادامه این یادداشت آمده است: اما این روابط حسنه با آغاز ناآرامی‌های سوریه رفته رفته تغییر کرد. به خصوص از زمانی که شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر در مصاحبه تلویزیونی خود با شبکه سی بی اس امریکا در نوامبر سال گذشته خواستار اعزام نیروی نظامی عربی به سوریه برای کمک به مخالفان اسد برای سرنگونی نظام اسد شد. از این مرحله به بعد حملات رسانه‌ای ایران به دولت قطر آغاز شد. ایران می‌گوید که یک محوریتی در منطقه عربی خلیج فارس شکل گرفته که رهبری آن بر عهده عربستان سعودی، دشمن سنتی ایران در خلیج فارس است که به مخالفان اسد به رغم اعتراض‌های ایالات متحده و فرانسه سلاح می‌فرستد. ایران همچنین بر این باور است که عربستان و قطر با هم‌پیمانی یکدیگر جنگی علیه ایران در سوریه آغاز کرده‌اند و با سرنگونی نظام اسد که مهم‌ترین هم‌پیمان ایران در منطقه محسوب می‌شود در حقیقت می‌خواهند به ایران ضربه بزنند.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: البته دستگاه دیپلماسی ایران و حکومت این کشور هیچ گاه به طور علنی حکومت قطر را مورد انتقاد قرار نداده‌اند. بیشتر رسانه‌های دولتی ایران هستند که به انتقاد از سیاست‌های دولت قطر می‌پردازند و صدای دولت ایران را به گوش قطری‌ها می‌رسانند. مثلا شبکه العالم در گزارشی گفت: مواضع قطر و عربستان در قبال سوریه در چارچوب خدمت به توطئه غربی است که امریکا رهبری آن را بر عهده دارد. توطئه‌ای که تلاش می‌کند محور مقاومت را تضعیف کرده و یک طوق نجات برای رژیم صهیونیستی که به طور غیر طبیعی در منطقه ایجاد شده، به وجود آورد. شبکه پرس تی وی نیز با دعوت از چهره‌های منتقد مشهور همچون حازم الشمری، استاد علوم سیاسی دانشگاه بغداد، منهل المرشدی، تحلیلگر عراقی مسائل سیاسی و عادل الجوجری، نویسنده و روزنامه‌نگار مصری انتقادهای شدیداللحنی را متوجه سیاست‌های قطر در قبال پرونده سوریه کرده است.

به اعتقاد نویسنده این یادداشت اوج تنش‌های ایران و قطر سفر طارق الهاشمی، معاون تحت پیگرد رئیس جمهوری عراق به قطر بود. وی در این باره می‌نویسد: با سفر الهاشمی به قطر تنش در روابط تهران و دوحه به اوج رسید. شبکه خبری العالم گزارش داد، میزبانی قطر از الهاشمی به معنای حمایت از تروریسم و عبور از قوانین بین‌المللی و تصمیم‌های اخیر اتحادیه عرب است که در نشست اخیر خود در بغداد اتخاذ شد. تصمیمی که همگی بر آن تاکید کردند و گفتند که نباید به گونه‌ای رفتار شود که این گونه برداشت شود که کشوری از تروریسم حمایت می‌کند.

در پایان این یادداشت آمده است: دیگر زمانی که ایران از قطر بابت برداشت اضافی از چاه‌های گاز شکایت می‌کند و می‌گوید که این برداشت غیر قانونی بوده و قطر را بابت نامیدن این چاه‌ها به چاه شمال به جای فارس جنوبی مورد انتقاد قرار می‌دهد دیگر بحثی نمی‌ماند که اذعان کنیم روابط دو کشور واقعا مشتنج شده است.   

منبع: تحریریه دیپلماسی ایرانی