چرا اوباما نمی‌تواند به اعراب کمک کند
بودجه توسعه اقتصادی و بسته مشوق اقتصادی یک میلیارد دلاری به مصر، دو برنامه‌ای است که اوباما در ماه می برای کمک به کشورهای عربی رو به دموکراسی اعلام کرد. این دو برنامه هنوز به تصویب کنگره نرسیده است این در حالی است که به تصویب تعدادی از کمیته‌های کلیدی مجلس سنا رسیده ولی با استقبال در مجلس روبرو نشده است. مخالفت شدید نمایندگان با این طرح در تضاد شدید با تمایل تاریخی کنگره برای گسترش کمک‌های مالی به اروپای شرقی پس از سقوط دیوار برلین است.
با تمام محدودیت‌های بودجه آمریکا، تعداد کمی انتظار کمک مالی به کشورهایی با هیاهوی سیاسی، باعنوان «بهار عرب» را داشتند. اما منتقدان می‌گویند که پاسخ آمریکا به این انقلاب‌ها بسیار سرد است.
استفان هدلی، مشاور امنیت ملی جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا با مقایسه انقلاب‌های عربی با انقلاب ایران گفت: «بسیار مهم است که این تغییرات چه سرانجامی خواهد داشت.»
وی افزود: «اکنون با مشخص شدن وضعیت بسیاری از فرصت‌ها را برای تأثیرگذاری از دست دادیم. بهتر است از هر ابزاری برای تأثیرگذاری استفاده کنیم.»
سرانجام بحرانی مصر
اگر دموکراسی در مصر به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور عربی که پیمان صلح‌اش با اسرائیل باعث ثبات منطقه در چند دهه اخیر شده است بی‌نتیجه بماند، این اتفاق باعث جلوگیری از پیشرفت دموکراسی در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد شد. کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و افت در صنعت گردشگری مصر که از نتایج انقلاب ماه فوریه مصر است باعث رکود شدید در اقتصاد این کشور شده است.
اوباما پس از این حوادث، پیشنهاد راه‌اندازی «صندوق سرمایه‌گذاری اقتصادی» که پس از فروپاشی کمونیسم برای تقویت کسب و کارهای کوچک شرق اروپا ایجاد شده بود را داد.
کنگره آمریکا بهار گذشته، درخواست اوباما برای دریافت وجوه برای مصر و تونس از بودجه 2012 را رد کرد. نگرانی نمایندگان از طرفی در رابطه با افزایش هزینه‌هاست و از سوی دیگر تسلط اسلامگرایان در انتخابات این کشورها. این نگرانی‌ها با وجود حمله اخیر معترضان به سفارت اسرائیل در قاهره نیز افزایش یافته است.
رئیس کمیته امور خارجه، روز لتنین از حزب جمهوری‌خواه معتقد است همکاری آمریکا با مصر در گذشته به نفع امنیت ملی آمریکا بوده است اما در چند ماه گذشه خیلی چیزها در این کشور تغییر کرده است.
وی در این خصوص می‌گوید: این کمیته هنوز تصمیمی برای تصویب برنامه کمک به کشورهای عربی در سال 2012 نگرفته و وی در این باره خوشبین نیست.
سؤالات زیادی درباره ماهیت رهبری جدید مصر، برنامه کار و تعهد آنها به صلح و از همه مهم‌تر تعهد و رابطه قوی با ایالات متحده وجود دارد. او می‌گوید: با این حال، دولت اوباما به سرعت آماده ارائه هر نوع مشوق است.
افزایش کمک‌ها
در روز چهارشنبه، کمیته تخصیص بودجه مجلس سنا، بودجه 140 میلیون دلاری برای توسعه اقتصادی تونس، اردن و مصر را تأیید کرد با این حال بخشش بدهی‌ها را به 500 میلیون دلار محدود کرد که فقط 50 میلیون دلار از آنها در سال 2012 قابل دسترسی است.
همچنین مقامات دولتی با اظهار ناامیدی از تاخیرها، از تلاش وسیع‌تر برای آماده‌سازی در همین زمینه خبر دادند. این ماه دولت اوباما یک دیپلمات کهنه‌کار به نام ویلیام تیلور را برای هماهنگ کردن کمک‌ها به کشورهای بهار عربی، برگزیده است.
روز پنجشنبه، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه توافق‌نامه‌ای را برای آموزش دولت تونس و بخش تجارت این کشور امضاء کرد. محمد مولدی، وزیر امور خارجه تونس نیز پس از ملاقات‌های متعدد با مقامات ایالات متحده، برای اصلاح قوانین ابراز امیدواری کرد.
در همین حال کشورهای غربی و خاورمیانه متعهد به تأمین 38 میلیارد دلار برای اصلاح کشورهای خاورمیانه شده‌اند که بیشتر این وام از بانک توسعه بین‌الملل می‌باشد. (کمک ایالات متحده به صورت غیرمستقیم از طریق پرداخت کار خود به بانک جهانی و نهادهای دیگر خواهد بود. البته تحقق این وعده‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.)
مقامات ایالات متحده نیز مذاکرات اولیه با مصر در خصوص وعده اوباما، در ماه می در خصوص طرح تجارت منطقه‌ای جدید را شروع کرده‌اند. پیچیدگی مسائل باعث دگرگونی دولت موقت مصر شده است.
میشل دان از مقامات اسبق امور خارجه که در حال حاضر عضو شورای آتلانتیک است، گفت: تلاش کاخ سفید برای کمک به کشورهای عربی رو به دموکراسی بی‌قاعده است.
وی افزود: آنچه نیاز است چیزی متقاعد کننده‌تر است مانند توافق تجارت آزاد که نشان‌دهنده پیشرفت و رابطه جدید برای مصر و امریکا باشد.
هادلی گفت: مقامات امریکایی می‌توانند در کوتاه مدت، دانشگاه‌ها، مؤسسات، بخش خصوصی و سایر بخش‌های غیردولتی مصری را برای ایجاد روابط جدید با کشورهای بهار عرب مجهز کنند.
به گفته وی احتمالاً آنچه دولت‌ها انجام می‌دهند برای مردم منطقه قابل قبول‌تر از آن چیزی است که ایالات متحده انجام می‌دهد.
یکی از بزرگترین زمینه‌هایی که دولت امریکا کمک‌هایش را در آن افزایش داده گسترش دموکراسی است. در چند ماه اخیر ایالات متحده بیش از 65 میلیون دلار به نهادهای مدنی مصری کمک کرده است که این مساله خشم رهبران مصر را در پی داشته است. دولتی‌ها ادعا می‌کنند که امریکا این وجه را در اختیار نهادهای غیردولتی قرار داده است.
یکی از مقامات وزارت خارجه مصر در این خصوص می‌گوید: ما تصور کردیم که پس از انقلاب شاهد تخصیص بودجه بیشتری از جانب امریکایی‌ها برای همکاری با بخش‌های مختلف جامعه مدنی خواهیم بود.
مقامات امریکایی هم در پاسخ به دولت مصر اطمینان خاطر دادند که برنامه آنها به نفع گروه مشخصی نیست.
نظر شما :