مجله هفته/ نگاه خریدارانه به مطبوعات

گمانه زنی ها درباره آزادی زندانیان سیاسی

روزنامه جمهوری اسلامی روز شنبه 12 شهریور در یادداشتی با عنوان «تدبیر مقتدرانه» تفاسیری از دلیل آزادی زودتر از موعد تعدادی از زندانیان سیاسی را ارائه داده و نوشته است: بازتاب سریع و گسترده این اقدام در رسانه‌های خارجی به ویژه اروپایی و آمریکایی، قبل از هر چیز نشانه اهمیت زیاد آن است. همین واقعیت، از حساسیت فوق‌العاده غربی‌ها نسبت به این موضوع حکایت دارد. فارغ از اینکه آنها چه تفسیری روی این خبر گذاشته‌اند، اصل توجه سریع و شدید آنها به این موضوع باید برای ما قابل پیگیری و تحلیل باشد. بر همین اساس، گمانه زنی‌های منتشر شده از سوی بیگانگان را می‌توان با تمایلات آنها هماهنگ دانست و به میزان اعتبار این گمانه زنی‌ها پی برد.

این روزنامه می نویسد: غربی‌ها عمدتاً برروی این نکته تمرکز کرده‌اند که مسئولان ایرانی از رویدادهای جهان عرب، که آخرین آن سقوط قذافی است، احساس خطر کرده‌اند و نگران سرنوشت بشار اسد در سوریه هستند و این احتمال را بعید نمی‌دانند که امواج این سونامی بعد از سوریه به ایران برسد. از این گمانه زنی، آنها به این نتیجه می‌رسند که اقداماتی از قبیل عفو محکومان بعد از حوادث انتخابات ریاست جمهوری 88 نوعی پیشدستی از نوع اصلاحات است تا خطری که از ناحیه رویدادهای زنجیره‌ای جهان عرب در کمین ایران است از سر بگذرد. گمانه زنی دیگر غربی‌ها این است که اصرار سازمان ملل برای اعزام نماینده‌ای به ایران به منظور بررسی وضعیت حقوق بشر، مسئولان ایرانی را وادار به اقداماتی از قبیل عفو محکومان دادگاه‌های انقلاب کرده است تا بتوانند در گزارش حقوق بشری سازمان ملل تأثیر بگذارند. مشابه این گمانه زنی را عناصر داخلی مشترکاً با غربی‌ها به زبان آورده و می‌گویند این قبیل اقدامات، نوعی تمهید مقدمات برای فراهم کردن زمینه برگزاری انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی است که قرار است در اسفند ماه سال جاری برگزار شود. آنها می‌گویند برای گرم شدن تنور انتخابات به چنین اقداماتی نیاز است و به همین دلیل، عفو محکومان حوادث بعد از انتخابات سال 88 را باید در این چارچوب ارزیابی کرد.

هیچ جای دنیا به‌اندازه ایران، خداوند عبادت نمی‌شود

«انتخابات به مثابه صیانت از امنیت ملی» عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمد کاظم انبارلویی در روز شنبه است که در آن می‌خوانید: انتخابات در جمهوری اسلامی برای تسلط حاکمیت فرد یا گروه خاص نیست. چرا که حاکمیت و تشریع مختص خداوند تبارک و تعالی است (اصل‌ دوم قانون اساسی) انتخابات شیوه‌ای مطمئن برای تحکیم حاکمیت خدا و برقراری قسط و عدل در جامعه است. انتخابات شیوه‌ای مطمئن برای تضمین امنیت ملی و تحکیم برادری در جامعه، ایجاد صفا و صمیمیت بین مردم و نیک‌اندیشی است... اگر ادعا کنیم در زیر سقف آسمان در هیچ جای دنیا به‌اندازه جغرافیای طبیعی و سیاسی ایران و در اندازه ملت بصیر ایران خداوند عبادت نمی‌شود حرف گزافی نزده‌ایم.

سه سناریوی غربی ها در لیبی

«پل برمرها در راه لیبی» عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت در تاریخ 12 شهریور است. حمایت در این روز به سه سناریوی غربی ها در لیبی اشاره کرده و می نویسد: در سناریو اول غرب در صورت ایجاد شرایط لازم تلاش دارد حاکمی به اصطلاح غیر نظامی با محوریت نمایندگانی سیاسی و نظامی از طرف خود را بر لیبی حاکم سازد. فردی مانند پل برمر عراق که مامور تثبیت اولیه قدرت اشغالگران در حوزه امنیتی و سیاسی بود. ثانیا در سناریوی دوم در صورت مخالفت مردمی و نبود شرایط لازم، حضور مستشاران نظامی در کنار شورا انتقالی لیبی با بهانه ایجاد ارتش و نیروهای امنیتی اجرا می‌شود. مستشاران و مشاورانی که در ظاهر امور امنیتی را بر عهده داشته اما در عمل زمینه ساز اهداف غرب در لیبی می‌باشند. ثالثا، در سناریوی سوم بر اساس طرح جدیدی که غرب در افغانستان و عراق پیاده می‌کند، ورود شرکت‌های امنیتی خصوصی است. شرکت‌هایی که برگرفته از نظامیان بازنشسته تا جنایت کاران و زندانیان است که صرفا کشتار و جنایت را می‌شناسند.

به گزارش آمانو دل خوش نکنیم

«درباره شیب تند گزارش جدید آمانو» عنوان سرمقاله‌ روزنامه‌ جمهوری اسلامی در روز دوشنبه است که در آن می‌خوانیم: گزارش از این حیث "چند پهلو" تلقی می‌شود که در کنار رگه‌ای از اعلام حسن نیت ایران درخصوص اجازه بازدید به بازرسان آژانس، در عوض شامل ابهامات و اتهامات فراوانی است که اصولاً اساس و ماهیت گزارش را مخدوش و مغرضانه می‌نماید. بنابر این،‌ تکیه کردن و دلخوش نمودن به معدود عبارات ضعیف و بی‌خاصیت، کار درستی نیست و این الفاظ نباید برداشت ما را نسبت به این گزارش، غیرواقعی نمایند و ما را وادار کنند تعبیراتی همانند "خوب" و "سازنده" و "مثبت" درباره آن بکار ببریم. این قبیل مواجهه ساده انگارانه با مجموعه‌های پیچیده‌ای از توطئه، نشانگر خامی و عدم روشنگری و بیان واقعیات به افکار عمومی ملت ایران است.

این روزنامه در ادامه می نویسد: حتی انتخاب واژه "چند پهلو" برای بیان محتوای این گزارش نشانگر بیان واقعی و ماهوی آن نیست بلکه بنظر می‌رسد شیب تند ابهام زایی و القای اتهام علیه فعالیت هسته‌ای ایران در این گزارش آنچنان بالاست که می‌تواند دستمایه اقدامات فراقانونی غرب و تکوین توطئه‌های جدی باشد. بنابر این، باید اولاً واقعیت‌ها را آنگونه که هست به مردم منتقل کنیم و ثانیاً ضمن دادن آگاهی‌های لازم به افکار عمومی، در جهت اتخاذ راهکارهای مدبرانه و مقتدرانه اقدام نمائیم. مدیر کل آژانس در روند فعالیت یکساله خود در این سمت نشان داده که هرگز مستقل نبوده و وام‌دار کشورهای غربی است، و لذا به عنوان اتمام حجت باید به او گوشزد شود درصورتی که به وظیفه حرفه‌ای خود، بدون فشار سیاسی و در فضای توأم با همکاری و اعتماد عمل نماید، جمهوری اسلامی ایران نیز متقابلاً در نهایت شفافیت به رفع ابهام‌ها و سئوالات اقدام کرده و در یک تعامل سازنده همچون گذشته به جامعه بین الملل ثابت خواهد کرد که ادعاهای مربوط به فعالیت‌های غیرصلح آمیز، کاملاً بی‌اساس و همراه با اهداف سیاسی است.

به راحتی یک لیوان آب خوردن

روزنامه مردم سالاری روز دوشنبه به تناقض گویی در وعده و وعیدهای مسئولان دولتی پرداخته و ذیل مطلبی با عنوان "دو و نیم میلیون شغل در یک سال یا دو سال" نوشته است: خبر اظهارات آقای شیخ الاسلامی را در مورد ایجاد 2/5 میلیون شغل طی دو سال آینده، خبرگزاری رسمی دولت یعنی ایرنا مخابره کرده بود که طبیعتا خبری ضد دولتی مخابره نمی کند. اما پس از آن که اظهارات آقای شیخ الاسلامی انتقادهایی را برانگیخت، پایگاه اطلاع رسانی دولت ،همان خبر را به نقل از خبرگزاری ایرنا، ساعت 38:9 صبح روز یکشنبه 13 شهریور دوباره مخابره کرد، با این تفاوت که جمله لید خبر را تغییر داد. در خبر ایرنا آمده بود: «وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: به طور قطع طی دو سال آینده دو ونیم میلیون فرصت شغلی در کشور ایجاد خواهد شد.» اما در خبر پایگاه اطلاع رسانی دولت که به نقل از ایرنا مخابره شده و طبیعتا نباید با آن تفاوتی داشته باشد آمده است: «وزیر تعاون ،کار و رفاه اجتماعی گفت: تا پایان سال جاری به طور قطع دو میلیون و پانصد هزار فرصت شغلی در کشور ایجاد می شود.» در حقیقت به راحتی یک لیوان آب خوردن، وعده ایجاد 2/5 میلیون شغل بین یک سال و دو سال دستخوش تغییر می شود و آخر هم طبق جوابیه وزارتخانه مربوطه معلوم می شود که خبر مخابره شده توسط خبرگزاری رسمی دولت غلط است و تاسف آور آنکه خبرگزاری رسمی عریض و طویل دولت خبری با این میزان اهمیت را اشتباه مخابره کرده است.

نویسنده تاکید می کند: اینجا دیگر سخن از عملی بودن یا عملی نبودن ایجاد 2/5 میلیون شغل طی یک سال یا دو سال نیست، بلکه هدف، ذکر این نکته است که چرا به این راحتی و یک شبه، اظهارات یک وزیر تا این حد توسط دو خبرگزاری و پایگاه خبری صددرصد دولتی تغییر می کند؟

اعتراضات به خشک شدن دریاچه ارومیه بر دو نوع است

«صید ماهی از دریاچه خشکیده» عنوان سرمقاله‌ روزنامه‌ ابتکار به قلم فضل الله یاری در روز دوشنبه است که در آن به بررسی نوع اعتراضات در جریان خشک شدن دریاچه ارومیه پرداخته شده است.

به نوشته ابتکار، معترضان را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: گروهی که فارغ از انگیزه‌های سیاسی، وضعیت اسف‌بار دریاچه دلشان را به درد آورده و راه نجات دریاچه را اعلام خطر به متولیان امر می‌دانند و این روزها از طریق بیانیه و مصاحبه و گزارش می‌خواهند آژیر خطر را به صدا درآورند. اما گروهی دیگر از معترضان گویی انگیزه‌های دیگری را در اعتراضات خود تزریق کرده‌اند؛ انگیزه‌هایی که واردکردن آن‌ها به یک موضوع زیست‌محیطی نه کمکی به حال آنان و انگیزه‌هایشان خواهد کرد و نه به حال زار دریاچه ارومیه. برای مثال ورود گروه‌هایی با تمایلات تجزیه‌طلبانه از خارج کشور به یک موضوع داخلی و زیست‌محیطی تنها کاری که خواهد کرد، این است که انگیزه‌های مشروع و منطقی معترضان واقعی را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.

در ادامه مطلب می خوانیم: از سوی دیگر، برخورد برخی مسئولان با این موضوع و اتخاذ تدابیری که معمولاً برای حرکت‌های برانداز اندیشیده می‌شود، نه‌تنها فضا را آرام نکرده، بلکه ورود گروه‌های دیگر را در میان معترضان سرعت خواهد بخشید و بر التهابات خواهد افزود. وقتی مسئولی اعتراضات را برنامه‌ریزی دشمن نظام می‌داند، درحقیقت در کنار کسانی قرار می‌گیرد که می‌خواهند از میان معترضان صلح‌جو و دلسوز محیط‌زیست به یارگیری بپردازند. موضوع نجات دریاچه ارومیه از هر طرف که درست بنگریم، یک موضوع کاملاً زیست‌محیطی است. اگرچه در بطن آن اعتراض به مسئولان دولتی به خاطر کم‌کاری‌شان وجود داشته باشد و اگرچه بازخواست نمایندگانی باشد که به مجلس رفته‌اند تا از حقوق ملت دفاع کنند؛ ولی نجات بخش مهمی از زندگی موکلان خود را شایسته «فوریت» نمی‌دانند.

چرا اتصال برق نیروگاه بوشهر مهم است؟

روزنامه کیهان در یادداشت روز سه شنبه خود با عنوان "عضو هفتم گروه 1+5 " به قلم مهدی محمدی، خبر اتصال نیروگاه بوشهر به شبکه سراسری برق کشور را به فاصله یک روز از انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد بررسی قرار داده و در اهمیت این رویداد نوشته است: بحث های بسیار جدی وجود دارد که آیا روسیه می تواند یک پیمانکار در فاز دو نیروگاه بوشهر باشد؟ و مهم تر از این، طولانی شدن اجرای این قرار داد به اندازه ای بیش از این، ضربه ای مهلک به حضور روسیه در بازار جهانی عرضه فناوری های سطح بالا که فناوری هسته ای فقط یکی از آنهاست وارد می کرد. روشن است که در مقایسه با آمریکا و اروپا، روسیه سهم بسیار کوچک تری از بازار نیروگاه های هسته ای جهان را در اختیار دارد و اگر در ذهن سفارش دهندگان پروژه ها این تلقی جایگیر شود که روسیه طرفی است که یا معامله های سیاسی از انجام تعهدات خود سر باز می زند، آن وقت روسیه بدون تردید فرصت های بسیار بیشتری را از دست خواهد داد. به عنوان نمونه، همین حالا روسیه در آستانه امضای قرارداد احداث یک واحد نیروگاهی دقیقا با مشخصات نیروگاه بوشهر در هند است اما هندی ها نهایی کردن قرارداد را به بهره برداری کامل نیروگاه بوشهر مشروط کرده اند چرا که هم می خواهند توانایی فنی روسیه را تست کنند و هم نسبت به قابل اعتماد بودن آن از حیث تکمیل قراردادها مطمئن شوند.

بنابراین، واضح است که راه اندازی بوشهر و وصل آن به شبکه برق سراسری اولا ارزیابی ها درباره ماهیت برنامه ایران و کاربردهای آن را به شدت تغییر می دهد، ثانیا توجیهی بسیار مستحکم و منطقی برای عملیات غنی سازی در ایران ایجاد می کند و ثالثا از این به بعد، برنامه ایران را از فاز سیاسی- امنیتی دور کرده و به یک فضای تجاری نزدیک می کند که مسلما محل رقابت بسیاری از کشورهای دیگر خواهد بود.

چند نصیحت به آقای اردوغان

روزنامه رسالت در سرمقاله روز سه شنبه خود با عنوان "دولت ترکیه پاسخ دهد" از اخراج سفیر اسراییل توسط ترک ها استقبال کرده ولی به موافقت این کشور با استقرار سامانه دفاع موشکی اعتراض کرده و آورده است:‏

آیا رجب طیب اردوغان تصور نمی کند که هم پیمانی با ناتو، آن هم در پروژه ای که به طور خودکار بوی طمع و خون می دهد او را به فردی غیر قابل اعتماد در جهان اسلام،خاورمیانه و حتی کل دنیا تبدیل خواهد کرد؟در این صورت حزب عدالت و توسعه با حزب جمهوریخواه خلق که به صورتی صریح خود را لائیک و سوسیال دموکرات و ضد ارزشهای دینی معرفی می کند چه تفاوتی خواهد داشت؟آیا در این صورت می توان میان اردوغان با افرادی مانند تانسو چیلر و مسعود ایلماز و دنیز بایکال در حوزه سیاست خارجی مرزی متصور شد؟آیا آقای اردوغان نمی‌داند که پایبندی وی و اعضای دولتش به مسائل دینی و سرنوشت جهان اسلام باید خود را در تصمیم گیریهای خرد و کلان این کشور نشان دهد؟

نویسنده این سرمقاله معتقد است: ترکیه تا زمانی که دیر نشده است نیاز به یک دوربرگردان در عرصه سیاست خارجی خود دارد .مسلما ادامه وضعیت فعلی منجر به از دست رفتن اعتبار دولت آنکارا در منطقه خواهد شد ،ضمن اینکه کشورهای غربی نیز در صورت انزوای آنکارا در خاورمیانه و جهان اسلام ،ترکیه را در بهترین حالت ممکن به عنوان شریکی حداقلی برای خود خواهند پذیرفت.مسئله ای که به معنای انزوای همه جانبه آنکارا در نظام بین الملل خواهد بود.از این رو آنکارا باید بازی در میان پارادوکسها را پایان داده و با قاطعیت از برخی خطاهای فاحش خود در عرصه سیاست خارجی بازگردد.

دیپلماسی ما و دیپلماسی ترکیه

در روزی که روزنامه رسالت سیاستمداران ترکیه را به باد انتقاد گرفت، روزنامه مردم سالاری در سرمقاله خود با عنوان "اقتصاد اردوغان، دیپلماسی داود اوغلو" به تمجید از تیزبینی و شم سیاسی ترک ها پرداخته و نوشته است:‏ در میان رکود اقتصاد جهانی، رشد اقتصادی ترکیه از 11 درصد هم عبور کرده است، رخدادی که تا یک دهه پیش، به یک طنز شباهت داشت تا یک واقعیت اقتصادی. اردوغان سیاست از سیاست منفعت طلبی خاصی برای ترکیه پیروی کرد تا امروز آنکارا به عنوان یک بازیگر استراتژیک در خاورمیانه حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد. داود اغلو به عنوان یک دیپلمات کاریزماتیک در کنار اردوغان آنقدر دیپلماسی ترکیه را داغ کرد که در تحولا ت سیاسی در راستای منافع اقتصادی آنکار دخالت کرد. ترک ها در اندیشه احیای امپراتوری عثمانی با وفاداری به برخی اصول آتاتورک به همه جای دنیا سرک می کشند. آنها سعی بر ایفای نقش پررنگ دارند. در مقابل رژیم صهیونیستی می ایستند به گونه ای که حتی از ورود به جنگ با تل آویو واهمه ای ندارند همزمان در یک حرکت زیگزاگی در کنار غرب ایستاده و خاک خود را برای استقرار پدافند ضدموشکی ناتو در اختیار آنها قرار می دهند؛ هرچند که به چنین اقدامی به نوعی خیانت محسوب می شود. اگر انتقادی به دستگاه دیپلماسی وارد می شود، اگر ایرادی به واردات افسارگسیخته گرفته می شود، اگر نگرانی هایی برای انحراف در مسیر نظام جمهوری اسلا می مطرح می شود، اگر نسبت به بروز اتفاقات ناگوار در آینده هشدار داده می شود، اگر بر لزوم واقع بینی و عبور از خوش بینی افراطی سخن به میان میآید به دلیل این است که امروز در جهان و به خصوص خاورمیانه رقابت میلی متری است و یک ثانیه غفلت به منزله کیلومترها عقب ماندن از رقباست.