علامت سوالی دیگر در برابر شفافیت برنامه هسته‌ای ایران
مديرکل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى مدعى شد که اين سازمان هنوز نتوانسته مشخص کندکه آيا فعاليت‌هاى هسته اى اعلام نشده در ايران وجود دارد يا خير؟
مديرکل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى مدعى شد که اين سازمان هنوز نتوانسته مشخص کند که آيا فعاليت‌هاى هسته اى اعلام نشده در ايران وجود دارد يا خير؟
این سوالی است که بارها و بارها در گزارش های مکرر دبیر کل آژانس، شورای حکام و جلسات شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح شده و بی پاسخ ماندن آن تصویری غیر صلح آمیز را از برنامه هسته ای ایران در نظر کشورهای غربی متصور ساخته است.
محمد البرادعى، مديرکل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى در گزارش سالانه خود به مجمع عمومى سازمان ملل در خصوص وضعیت ایران با لحنی تاسف آمیز گفت که سازمان متبوع وی هنوز در موقعيتى قرار ندارد که بتواند به شفافيت کامل در زمينه فقدان مواد و فعاليت‌هاى هسته ای اعلام نشده در ايران دست يابد.
بر همین اساس وی خطاب به مقامات تهران از آنها خواست تا همه اقدامات مربوط به شفاف‌سازى که لازمه اعتمادسازى نسبت به ماهيت کاملا صلح‌آميز برنامه هسته ای این کشور است را هر چه زودتر به اجرا بگذارند.
گرچه گزارش سالیانه البرادعی در مجمع عمومی و در ارتباط با موضوع هسته ای ایران تداعی کننده اظهارات دوپهلوی پیشین او در مورد ایران و برنامه هسته ای این کشور بود اما بی شک نمی توان به سادگی گذشته با آن برخورد کرد، این بار محمد البرادعی بدنبال یک سلسه گزارش های دوره ای در خصوص ایران که هر بار علی رغم بیان ابهامات و اشاره به کمبودها، از سوی تهران نوید بخش و نشانه توفیق در همکاری های این کشور با آژانس تفسیر شد، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در جمع کلیه کشورهای عضو بزرگترین سازمان بین المللی جهان، به نقاط تیره برنامه هسته ای ایران اشاره داشته است.
این بار نیز موضوع مطالعات ادعایی سرآغاز بحث پیرامون عدم شفافیت برنامه هسته ای ایران بود، مطالعاتی که برخی معتقدند مربوط به ابعاد احتمالا نظامی فعالیت های هسته ای ایران است.
آژانس بين المللى انرژى اتمى اعلام کرده است به اسنادی دست يافته که نشان مى دهد جمهورى اسلامى ایران مطالعاتى در زمينه استفاده از سانتريفوژهاى پيشرفته براى غنى سازى سريعتر اورانيوم، آزمايش مواد منفجره و تحقيقات بر روى کلاهک هاى هسته اى که بر روى موشک سوار مى شوند، انجام داده است.
در این ارتباط آژانس از تهران خواسته است تا با فراهم سازی امکان دسترسى بازرسان اين نهاد بين المللى به مراکز نظامى و هسته اى خود، راه را برای راستى آزمايى فعاليت هايش همواره سازد، تهران با برآورده ساختن این انتظار می توانست مسیر بهانه جویی های غرب در خصوص فعالیت های هسته ای خود را نیز مسدود سازد، اما استدلال مقامات تهران همواره این بوده که بازرسى از مراکز نظامی کشور مى تواند اطلاعات حساس نظامى و امنيتى ايران را به خارج از مرزها منتقل کرده و در برنامه ريزى براى حملات احتمالى اسرائيل و يا امريکا به آن کشور مورد استفاده قرار گيرد.
با این حال تهران در انجام چند دور بازرسی آژانس از تاسیسات هسته ای خود با این نهاد بین المللی همکاری داشته و بر طبق برنامه ای فشرده برای شفاف سازی برخی ابهامات و پاسخ به برخی سوالات بی پاسخ مانده، دیدارها و گفت و گوهایی را با مسئولین آژانس برنامه ریزی کرد که به گفته مقامات ایران نتایج بسیار مثبتی را بدنبال داشت اما در همین مذاکرات و همکاری ها بود که موضوع مطالعات ادعایی که پیشتر مطرح اما موضوعیت نداشت، مورد بررسی و توجه قرار گرفت.
گزارش روز دوشنبه دبیر کل آژانس از بعد دیگری نیز حائز اهمیت و قابل توجه است، این گزارش در حالی به استماع کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسیده که چهارمین قطع نامه شورای امنیت خطاب به ایران در لیست قطع نامه های تحریمی این شورا قرار گرفته و اکنون تهران ضمن آنکه هدف بسیاری از اتهامات و مسبب بسیاری از نگرانی ها در جامعه بین المللی شناخته می شود؛ کشوری است که زنجیره ای از قطع نامه های صادره شورای امنیت را نیز در پرونده خود دارد.
آگاهان از مسائل بین المللی به خوبی بر این امر واقفند که وجود یک سلسه از قطع نامه های تحریمی شورای امنیت خطاب به کشوری خاص و نقض پی در پی مفاد این قطع نامه ها از سوی این کشور، زمینه و بستر بسیار مناسبی را برای اجماع جهانی علیه آن و انتخاب گزینه های شدید تر و موثرتر با هدف همسو ساختن کشور مورد نظر با خواسته های جامعه جهانی فراهم می سازد.
در این ارتباط توجه به میزان رای دریافتی ایران برای عضویت در شورای امنیت سازمان ملل متحد- به عنوان عضو غیر دائم- قابل تامل است، ایران در این رای گیری تنها همراهی 32 کشور را پشت سر خود داشته و این در حالی است که ترکیه، کشور همسایه و هم مرز ایران 151 رای را کسب کرده است.
پاسخ ایران به گزارش دبیر کل
بدنبال انتشار گزارش محمد البرادعی، دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص برنامه هسته ای ایران، محمد خزاعى، سفير ايران در سازمان ملل، روز دوشنبه در نشستى در مجمع عمومى سازمان ملل اظهار کرد که " گروهى کوچک از کشورها هنوز اصرار دارند ايران برنامه غنى سازياورانيوم را متوقف کند و اين درخواستى است که برخلاف حقوق بين الملل است."
وی ضمن بیان این مطلب که گروه 1+5 هنوز پاسخ خود را بستهپيشنهادى ايران ارائه نکرده است، گفت: "سياست چند قدرت در تاکيد بر تعليقبه عنوان پيش شرط انجام مذاکرات هيچ ربطى به واقعيات ندارد و سياستى غيرمنطقى و شکست خورده است."
خزاعى ادعاها در مورد صلح آميز نبودن برنامه هسته اى تهران را تکذيب و تاکید کرد که تهران قصد مصالحه بر سر مساله غنى سازياورانيوم را ندارد.
سفير ایران در سازمان ملل در ادامه به موضوع مطالعات ادعایی اشاره کرد و گفت:" آن چه تحت اين عنوان مطرح شده است چيزى جز اسناد ساختگينيست که توسط يک کشور خاص در اختيار آژانس قرار گرفته است و هيچ ربطى به موضوعاتراستى آزمايى ناشى از اجراى پادمان‌هاى ناظر بر فعاليت‌هاى هسته ای ندارد، با این وجود اين موضوع و در حالى که اصل و يا حتى تصوير مدارک مربوط به اين ادعاها بهايران ارائه نشده است، ايران براى نشان دادن حسن نيت خود، ارزيابى‌اش را درباره اين مطالعات ادعايى در اختيار آژانس قرار داده است".
با ناکامی ایران در پاسخ به مطالعات ادعایی، در گزارش شهریور ماه البرادعی شاهد ابراز نگرانی محمد البرادعی نسبت به آینده برنامه هسته ای ایران بودیم و اکنون نیز در گزارش سالیانه دبیر کل، ایران متهم است که بر سر راه تحقيقات آژانس بين المللى انرژى اتمى پیرامون تلاش این کشور در دستيابى به سلاح هسته اى، مانع تراشى مى کند، به این ترتیب بار دیگر علامت سوالی بزرگی که در مقابل شفافیت برنامه هسته ای ایران قرار داشت، با جلوه ای بیشتر تکرار شد.
نظر شما :