سه راهکار و پیشنهاد

هویت ملی کودکان ایرانی؛ چرا جزایر سه‌گانه مهم‌اند؟

۱۰ اسفند ۱۴۰۳ | ۱۶:۰۰ کد : ۲۰۳۱۳۰۹ اخبار اصلی خاورمیانه
نویسنده خبر: محمدمهدی سید ناصری
سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مطابق ماده‌ی ۸ کنوانسیون حقوق کودک، دولت‌ها مکلف‌اند هویت کودکان را حفظ و از تغییر یا انکار آن جلوگیری کنند. این ماده در کنار ماده‌ی ۳۰ (حق حفظ هویت فرهنگی)، نشان‌دهنده اهمیت پیوند میان هویت ملی و حقوق کودک است. مطالعات روان‌شناختی نشان می‌دهد که بحران‌های ژئوپلیتیکی و تهدیدات علیه تمامیت ارضی، می‌تواند به بحران هویت ملی در میان کودکان منجر شود. نظریه «هویت اجتماعی» تأکید دارد که احساس تعلق به ملت، عاملی اساسی در شکل‌گیری اعتماد به نفس و مشارکت اجتماعی کودکان است. حال چه راهکارها و پیشنهاداتی را می‌توان مطرح کرد؟
هویت ملی کودکان ایرانی؛ چرا جزایر سه‌گانه مهم‌اند؟

دیپلماسی ایرانی: جزایر سه‌گانه خلیج فارس (تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی) نه‌تنها از منظر ژئوپلیتیکی و حقوق بین‌الملل حائز اهمیت‌اند، بلکه نقشی کلیدی در هویت ملی کودکان ایرانی ایفا می‌کنند. مناقشات ارضی در سطح بین‌الملل، علاوه بر پیامدهای دیپلماتیک و امنیتی، تأثیرات گسترده‌ای بر هویت و فرهنگ ملت‌ها دارد. جزایر سه‌گانه ایرانی خلیج فارس نمونه‌ای از این دست است که در دهه‌های اخیر، همواره مورد منازعه قرار گرفته است. اگرچه ایران، بر پایه اسناد تاریخی و حقوقی، حاکمیت خود را بر این جزایر تثبیت کرده است، اما ادعاهای برخی دولت‌ها همچنان ادامه دارد. 

این منازعه، علاوه بر تهدید تمامیت ارضی ایران، می‌تواند به بحران هویت در میان کودکان ایرانی منجر شود. بررسی اسناد تاریخی، از دوران ساسانیان تا دوران معاصر، نشان می‌دهد که جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی همواره جزئی از قلمرو ایران بوده‌اند. از منظر حقوق بین‌الملل، اصل «تمامیت ارضی» که در منشور سازمان ملل متحد (ماده ۲) مورد تأکید قرار گرفته است، حمایت از حاکمیت ایران را ایجاب می‌کند. دیوان بین‌المللی دادگستری در پرونده‌هایی نظیر «نیکاراگوئه علیه کلمبیا» (۲۰۱۲) و «بحرین علیه قطر» (۲۰۰۱) بر اهمیت اسناد تاریخی در تعیین مرزها تأکید کرده است. بررسی این رویه‌ها نشان می‌دهد که ادعای امارات متحده عربی فاقد مبنای حقوقی معتبر است.

مطابق ماده‌ی ۸ کنوانسیون حقوق کودک، دولت‌ها مکلف‌اند هویت کودکان را حفظ و از تغییر یا انکار آن جلوگیری کنند. این ماده در کنار ماده‌ی ۳۰ (حق حفظ هویت فرهنگی)، نشان‌دهنده اهمیت پیوند میان هویت ملی و حقوق کودک است. مطالعات روان‌شناختی نشان می‌دهد که بحران‌های ژئوپلیتیکی و تهدیدات علیه تمامیت ارضی، می‌تواند به بحران هویت ملی در میان کودکان منجر شود. نظریه «هویت اجتماعی» تأکید دارد که احساس تعلق به ملت، عاملی اساسی در شکل‌گیری اعتماد به نفس و مشارکت اجتماعی کودکان است. حال چه راهکارها و پیشنهاداتی را می‌توان مطرح کرد؟

۱- آموزش رسمی و عمومی: تدوین محتوای آموزشی برای مدارس در راستای آشنایی کودکان با اهمیت جزایر سه‌گانه؛

۲- تقویت دیپلماسی عمومی: بهره‌گیری از رسانه‌های بین‌المللی جهت تثبیت مشروعیت تاریخی و حقوقی ایران؛

۳- فعال‌سازی ظرفیت‌های حقوق بین‌الملل: استفاده از نهادهای بین‌المللی جهت تأکید بر تأثیر منازعه بر حقوق کودکان؛

جزایر سه‌گانه خلیج فارس نه‌تنها مسئله‌ای ژئوپلیتیکی، بلکه بخشی از هویت ملی کودکان ایرانی است. منازعه بر سر این جزایر می‌تواند آثار مخربی بر هویت نسل‌های آینده داشته باشد. از این‌رو، دفاع از حاکمیت ایران بر این جزایر، دفاع از حقوق بنیادین کودکان نیز محسوب می‌شود. کودکی رؤیا نیست و حق با کودکان است، یادمان باشد که آینده را انسان‌هایی می‌سازند که «امروز» کودک هستند. کودکان ما «امروز» نیاز دارند که خوب زندگی کنند و به حقوقشان احترام گذاشته شود. صیانت از مصالح عالیه‌ی کودکان، مهمترین مبنای حقوق کودک و ابدیت‌بخشیدن به حقِ دارا بودن از حق برای کودکان از مهمترین اهدافِ خاص نظام حقوق بین‌الملل کودکان در عصر جهانی شدن است. 

در نتیجه، توجه به تکالیف دولت‌ها در حمایت و صیانت از حقوق کودک در سطح بین‌المللی و داخلی ضروری است. استاد محمدعلی اسلامی نُدوشن، در کتاب  ایران و تنهائیش می‌نویسد: کم‌تر قومی در جهان – که هنوز سر پا باشد – به اندازۀ ایرانی رنج کشیده و در معرض ماجرا بوده، و این گویا بهرۀ ملت ¬هایی است که در نقطۀ خاصی از کرۀ خاک جای داشته ¬اند، و اوضاع و احوال خاصی سرشت و سَیر آن¬ها را تنظیم کرده است، و از قدیم گفته ¬اند «هرکه را سر بزرگ، دَرد بزرگ». یادمان باشد که فرصت‌ها‌ را نمی‌شود به تعویق انداخت، اگر چنین شود، فرصت‌ها فاسد می‌شوند و فرصت فاسد می‌تواند به تهدید بدل شود.

محمدمهدی سید ناصری

نویسنده خبر

مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودکان

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: محمدمهدی سیدناصری خاورمیانه امارات متحده عربی جزایر جزایر سه گانه تنب بزرگ تنب کوچک ابوموسی ایران و امارات ایران حقوق کودکان


نظر شما :