ضرورت افزایش آستانه سرمایه‌گذاری امنیتی - نظامی ایران

نویسنده: محمد یوسفوند، کاندید دریافت دکترای منطقه‌ای دانشگاه علامه طباطبایی

دیپلماسی ایرانی:

مقدمه

تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه، به ویژه ترور اسماعیل هنیه و شهادت سید حسن نصرالله توسط رژیم صهیونیستی، شرایط امنیتی تازه‌ای را در منطقه ایجاد کرده است. این رویدادها نه تنها توازن قدرت در منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار داده، بلکه خلاء‌های امنیتی جدی ایجاد کرده که نیازمند پاسخ استراتژیک فوری و طولانی‌مدت است. با توجه به این شرایط، ایران با چالش‌های جدیدی در حوزه امنیتی و نیابتی خود مواجه است و ضروری است آستانه سرمایه‌گذاری امنیتی خود را به‌طور جدی افزایش دهد.

این گزارش با رویکرد «تجویزی» و نگاه «فرصت‌محور»، به بررسی ضرورت‌های این افزایش سرمایه‌گذاری امنیتی می‌پردازد و پیشنهادهایی برای پیکربندی مجدد شبکه‌های متحدان و افزایش همگرایی منابع قدرت ارائه می‌دهد. همچنین، نقش رسانه‌ها در ترویج گفتمان‌های ضدهژمونیک و مقابله با اطلاعات نادرست بررسی خواهد شد.

۱. چالش‌های امنیتی پس از ترور و شهادت رهبران مقاومت

با شهادت سید حسن نصرالله، ترور اسماعیل هنیه و سیر جدید حملات رژیم صهیونیستی، زیرنظام امنیتی منطقه با تغییرات اساسی مواجه شده است. حزب‌الله لبنان و حماس به‌عنوان دو رکن اصلی محور مقاومت، با از دست دادن رهبران برجسته خود، دچار خلاء رهبری و عملیاتی شده‌اند که مستقیماً بر عملکرد نیروی مقاومت در منطقه تأثیر خواهد گذاشت. این خلاء قدرت نه تنها فرصت‌هایی برای رژیم صهیونیستی و امریکا به وجود آورده، بلکه حامل الزامات راهبردی جدیدی برای ایران است. ایران به دلیل جایگاه استراتژیک و نقش کلیدی خود در حمایت از گروه‌های مقاومت، در برابر این چالش‌ها ناچار است بازپیکربندی هژمونی و تقویت شبکه‌های نیابتی را در اولویت قرار دهد. 

۲. ضرورت تغییر آستانه سرمایه‌گذاری امنیتی ایران

در پاسخ به این تحولات، ایران ناچار است آستانه سرمایه‌گذاری امنیتی خود را افزایش دهد. پیکربندی مجدد شبکه‌های نیابتی نه تنها در لبنان و فلسطین، بلکه در سایر مناطق کلیدی مانند یمن و عراق ‌باید انجام شود. گروه‌های مقاومت در این مناطق به عنوان مناطق اهرم‌گذاری استراتژیک برای ایران عمل می‌کنند و می‌توانند به بازسازی و تقویت جبهه مقاومت کمک کنند.

افزایش توانمندی‌های نظامی، اطلاعاتی و امنیتی اعضای محور مقاومت گامی ضروری است تا سرمایه‌گذاری‌های امنیتی بیشتری در این مناطق انجام شود. با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی اخیر و افزایش فعالیت‌های دشمنان، ایران ناچار است با اتخاذ رویکرد فرصت‌محور به این تحولات پاسخ دهد و از خلاءهای قدرت برای تثبیت معماری امنیتی – نظامی خود در منطقه بهره‌برداری کند.

ایران در سال‌های اخیر توانسته است از طریق پراکندگی قدرت نرم و سخت، نفوذ خود را در مناطقی نظیر یمن، عراق و سوریه گسترش دهد و یک محور موازنه‌ساز در برابر رژیم صهیونیستی و متحدان غربی‌اش ایجاد کند. این مناطق اکنون به عنوان مناطق اهرم‌گذاری استراتژیک برای ایران شناخته می‌شوند و تقویت این نیروها می‌تواند به تولید و گسترش عمق استراتژیک در مقابل دشمنان کمک کند. پس از شهادت رهبران مقاومت، حوثی‌ها در یمن به عنوان یکی از مهم‌ترین اعضای محور مقاومت به‌طور فعال به حملات موشکی و پهپادی علیه رژیم صهیونیستی و همچنین ناوهای آمریکایی در دریای سرخ پرداخته‌اند. ایران ناگزیر است با تقویت شبکه‌های نیابتی خود در یمن و عراق، فشار بر اسرائیل و همچنین منافع آمریکا را افزایش دهد. این گروه‌ها به‌ویژه در حوزه راهبردی دریای سرخ و منطقه شامات نقش مهمی در ایجاد موازنه معکوس علیه نفوذ اسرائیل و آمریکا ایفا می‌کنند. سرمایه‌گذاری امنیتی ایران در این مناطق باید افزایش یابد تا بتواند خلاء قدرت ناشی از تضعیف حزب‌الله و حماس را جبران و موازنه قوا را به نفع خود تقویت کند.

نقش زیرنظام رسانه‌ای و مقابله با پروپاگاندای دشمنان

یکی از محورهای اساسی در پاسخ به تحولات اخیر، تقویت زیرنظام رسانه‌ای است. رسانه‌ها نقش کلیدی در ترویج گفتمان‌های ضدهژمونیک و مقابله با کارزارهای اطلاعات نادرست دشمنان ایفا می‌کنند. در این شرایط، ایران ناگزیر است از شبکه‌های رسانه‌ای بین‌المللی خود برای گسترش روایت‌های جایگزین و مقابله با پروپاگانداهای رژیم صهیونیستی و متحدانش بهره ببرد.

رسانه‌های ایران می‌توانند با نمایش موفقیت‌های محور مقاومت و تاکید بر ظلم‌ستیزی و مقاومت در برابر استعمار، به ترویج گفتمان‌های ضد امپریالیستی بپردازند و از این طریق، به افکار عمومی جهانی نشان دهند که محور مقاومت همچنان قدرتمند است. اطلاعات نادرست و کارزارهای اطلاعاتی دشمنان نیز باید از طریق رسانه‌های ایران به چالش کشیده شوند.

بازپیکربندی هژمونی و تثبیت موقعیت ایران در نظم چندقطبی

با توجه به تغییرات در نظم بین‌المللی و ظهور نظم چندقطبی، ایران نیازمند است بازپیکربندی هژمونی خود را در منطقه انجام دهد. تضعیف حزب‌الله و حماس فرصتی برای دشمنان ایران فراهم کرده تا نفوذ خود را در منطقه افزایش دهند. با این حال، ایران می‌تواند با تقویت اعضای محور مقاومت خود در مناطق استراتژیک، از این وضعیت به نفع خود استفاده کرده و توازن قدرت را به نفع محور مقاومت تغییر دهد.

در نظم چندقطبی جدید، قدرت‌های نوظهور و تجدیدنظرطلب، دیگر نقش‌های تحمیلی را نمی‌پذیرند و به دنبال تغییر این نظم هستند. ایران نیز به عنوان یکی از این قدرت‌ها، فرصت دارد با سرمایه‌گذاری امنیتی بیشتر و بازپیکربندی شبکه‌های نیابتی خود، جایگاه خود را در این نظم جدید تثبیت کند و به بازتعریف مرزهای نفوذ و تأثیرگذاری بپردازد.

نتیجه‌گیری

با شهادت سید حسن نصرالله و ترور اسماعیل هنیه، ایران در برابر چالش‌های جدیدی قرار گرفته که نیازمند افزایش سرمایه‌گذاری امنیتی و بازپیکربندی شبکه‌های نیابتی در منطقه است. این تحولات ژئوپلیتیکی نیازمند پاسخ سریع و دقیق از سوی ایران است تا خلاءهای قدرت را پر کرده و توازن قوا را به نفع خود تغییر دهد.

ایران باید با تقویت مناطق اهرم‌گذاری استراتژیک و افزایش همگرایی منابع قدرت، به بازسازی جبهه مقاومت بپردازد و از پیشبرد گفتمان‌های ضدهژمونیک برای مقابله با پروپاگاندای دشمنان بهره ببرد. تنها با افزایش آستانه سرمایه‌گذاری امنیتی و پراکندگی قدرت نرم و سخت است که ایران می‌تواند جایگاه خود را در نظم نوظهور جهانی تقویت کند و همچنان به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در معماری امنیتی منطقه باقی بماند.