جنگی که به سود منطقه نیست
اسرائیل در استفاده از توان هسته ای علیه ایران درنگ نخواهد کرد!
مهدی بازرگان، روزنامه نگار
دیپلماسی ایرانی :پس از پاسخ ایران به اسرائیل همچنان موضوع کلیدی و پرسش اصلی این است که شاهد پاسخ متقابلی از سوی نتانیاهو خواهیم بود یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال، مرتضی موسوی خلخالی طی گفت‌وگویی که با «شرق»، ضمن اشاره به این نکته که پس از حمله ایران، عملاً ماهیت تهدید تغییر پیدا کرده است و در حال حاضر توپ در زمین اسرائیل قرار دارد، این هشدار را می‌دهد که اکنون سهم و وزن عوامل و پارامترهایی که می‌تواند اسرائیل را به سمت حمله متقابل به ایران سوق بدهد، بیش از دلایلی است که می‌تواند تلآویو را از این حمله باز بدارد. به گفته این دیپلمات پیشین کشورمان، «باید در نظر داشت که اسرائیل اکنون بیش از هر زمان دیگری به جنگ با ایران در جهت پیشبرد اهداف خود در غزه نیازمند است». از طرف دیگر، تحلیلگر ارشد خاورمیانه با ارجاعی به مجموعه تحولات هفت ماه گذشته پس از عملیات هفتم اکتبر تاکید دارد که، «منطقه غرب آسیا در این مدت روندی را طی کرده است در یک قدمی جنگ فراگیر قرار دارد. لذا با کوچک‌ترین سوء محاسه‌ای کلید این جنگ زده خواهد شد».
خلخالی در پاسخ به این سؤال که آیا بازدارندگی ایران با این شدت و وسعت می‌تواند نتانیاهو را از پاسخ متقابل باز بدارد، میگوید، «طی ۱۰ روزی که سایه سنگین احتمال حمله ایران و تهدید ناشی از واکنش تهران در میان بود، عملاً نتانیاهو در موضع ضعف قرار داشت و همه مناسبات سیاسی، اقتصادی، تجاری، دیپلماتیک، نظامی، امنیتی و حتی روند ملیات‌های ارتش اسرائیل در غزه هم تحت الشعاع حمله احتمالی ایران قرار گرفته بود. حال که حمله ایران انجام شده است، این کارشناس «روند را یک روند معکوس در نظر می‌گیرد که باعث شده اکنون سایه جنگ سنگین تر شود».
مرتضی موسوی خلخالی با توجه به شرایط متشتت و در عین حال شکننده سیاسی در اسرائیل ناشی از تشدید اختلافات طی هفت ماه گذشته بر این نکته تاکید دارد که شاید موضوع حمله یا عدم حمله به ایران هم از جمله سرفصل‌های جدید اختلافات سیاسی، به خصوص در کابینه بنیامین نتانیاهو باشد. از این حیث باید دید که آیا مخالفان حمله اسرائیل به ایران می‌توانند بر جریان تندروی کابینه بی بی مسلط شوند یا به عکس؟ چرا که این دیپلمات پیشین کشور باور دارد هر کدام از این دو جریان بتواند دیگری را کنار بزنند، حمله احتمالی اسرائیل به ایران را، یا عملیاتی خواهند کرد یا از روی میز کنار خواهند گذاشت.
پیرو آنچه گفته شد منابع رسانه‌ای هم از بروز اختلافات شدید در کابینه جنگ اسرائیل بر سر پاسخ متقابل پرده برداشتند. آن طور که ایسنا گفته، منابع رسانه‌ای عبری زبان گزارش دادند که کابینه جنگ اسرائیل نشستی را در مقر وزارت جنگ برگزار کرد و طی آن، حمله ایران به اراضی اشغالی مورد بررسی قرار گرفت. شبکه ۱۲ اسرائیل در این باره خبر داد که در مورد لزوم پاسخ به حمله ایران توافق وجود دارد، اما اختلافات درباره نحوه و زمان پاسخ‌گویی است. طبق این گزارش، «بنی گانتس» و «گادی آیزنکوت» اعضای کابینه جنگ رژیم صهیونیستی پیشنهاد واکنش فوری به این حمله را دادند، اما این پیشنهاد رد شد. این شبکه همچنین فاش کرد که برخی در کابینه جنگ معتقدند که معادله باید چشم در برابر چشم، در یک دور درگیری کوتاه و فوری باشد، در حالی که برخی دیگر میگویند باید منتظر ماند، خوب برنامه ریزی کرد و سپس به حمله ایران پاسخ داد. البته روزنامه نیویورک تایمز هم به نقل از مقامات اسرائیل نوشت، یکی از پاسخ‌های احتمالی مبنی بر «حمله تلافی‌جویانه علیه ایران» که برخی از اعضای کابینه جنگ پیشنهاد داده بودند، پس از تماس تلفنی بنیامین نتانیاهو و جو بایدن لغو شده است. طبق آنچه نیویورک تایمز نوشته است، این مقامات اسرائیلی ادعا کرده‌اند که دلیل این تصمیم‌گیری ادعای «ایجاد نشدن خسارت عمده» در عملیات بوده است و البته جزئیات تماس نتانیاهو و بایدن را به اشتراک نگذاشتند.
به موازات این گزارش‌های خبری، مرتضی موسوی خلخالی ارزیابی خود را با تاکید بر این نکته ادامه می‌دهد که اسرائیل تنها بازیگر خاورمیانه دارای قدرت اتمی است و متذکر می‌شود که، «اگر سلسله کنش‌ها و واکنش‌ها و حملات و ضدحملات بین تهران و تلآویو ادامه پیدا کند تا نقطه‌ای که اسرائیل موجودیت خود را در خطر ببیند، برای استفاده از تمام قدرت خود درنگ نخواهد کرد». به همین دلیل دیپلماته پیشین کشورمان دامن زدن به شرایط کنونی را و به تبعش احتمال وقوع یک جنگ منطقه‌ای با اسرائیل را به هیچ وجه به نفع خاورمیانه نمی‌داند، چرا که امنیت و حتی موجودیت کل غرب آسیا به شکل جدی تحت الشعاع قرار خواهد گرفت.
خلخالی در ادامه گپ و گفت خود با «شرق» علاوه بر تحولات منطقه و اسرائیل، نگاهی هم به شرایط داخلی در کشور دارد و با توجه به انبوه مشکلات اقتصادی، معیشتی، اجتماعی و ....، برخی سیاست‌های منطقه‌ای را به سود منافع ملی نمی‌داند. لذا این دیپلمات تاکید می‌کند که در اولویت بندی نهادهای تصمیم گیر پس از حمله بامداد یکشنبه باید تغییر ریل جدی از موضوعات منطقه‌ای به موضوعات داخلی با محوریت مدیریت مشکلات اقتصادی، معیشتی و اجتماعی در دستور کار قرار بگیرد. البته این تحلیلگر گریزی هم به فضای رسانه‌ای کشور می‌زند و معتقد است که چون اکنون توپ در زمین اسرائیل قرار دارد و به دبنال آن، سایه جنگ سنگینی می‌کند باید رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران داخلی به دور از فضاسازی غیرواقعی، حتی المقدور آرامش نسبی را به جامعه تزریق کنند، چرا که با توجه به انبوه چالش‌ها و مشکلات تزریق ناامیدی می‌تواند جامعه را به سمت گسترش مشکلات روانی بکشاند./شرق
نظر شما :